Porywający i szokujący portret doktora Josefa Mengele – znienawidzonego nazistowskiego lekarza z okresu II wojny światowej – przedstawiony przez człowieka, który brał udział w śledztwie mającym na celu ujęcie go i sprawienie, że wreszcie odpowie za zbrodnie, których się dopuścił.
Josef Mengele, jeden z największych zbrodniarzy wszechczasów, w międzynarodowej świadomości stał się symbolem zarówno zła nazizmu, jak i porażki wymiaru sprawiedliwości w powojennym świecie. Historyk David G. Marwell, bazując na nowych informacjach oraz źródłach, przeanalizował życie Mengele, od studiów do kariery naukowca. Opisał jego służbę w wojsku, jak również w obozie w Auschwitz, gdzie jego „selekcja” decydowała o życiu lub śmierci niezliczonej liczby niewinnych ludzi, a eksperymenty doprowadziły do traumy i śmierci kolejnych. Poznajemy także jego powojenne losy w Niemczech oraz Południowej Ameryce.
Autor opisuje też międzynarodowe poszukiwania Mengele z 1985 roku, które doprowadziły do miejsca na cmentarzu w Sao Paulo w Brazylii. Śledztwo wykazało, że w odnalezionym grobie leży ciało Mengele, jednak ten fakt nie przekonał ludzi, którym najbardziej zależało na jego śmierci.
Kim był ten człowiek? Dlaczego nie dosięgnęła go sprawiedliwość?
Na te pytania odpowiada David G. Marwell.
„Niewiarygodna, otrzeźwiająca i bardzo szczegółowa”.
David Margolick, „Wall Street Journal”
Wydawnictwo: b.d
Data wydania: 2020-05-13
Kategoria: Literatura faktu, reportaż
ISBN:
Liczba stron: 452
"Jeżeli Auschwitz, jako miejsce, jest symbolem całego Holokaustu, to Mengele, jako sprawca, stał się symbolem Auschwitz".
Samo nazwisko Mengele wywołuje u wielu z nas dreszcze niepokoju i dużo pokłady odrazy. Ten znienawidzony, sadystyczny potwór reprezentuje bowiem wszystko to, co złe i makabryczne. Niewielu z nas poznało jednak kulisy poszukiwań Anioła Śmierci i tego, dlaczego udało mu się w spokoju umrzeć, nie ponosząc konsekwencji swoich zbrodni. Ta książka uzupełnia tę wiedzę.
David G. Marwell to urodzony w 1951 r. amerykański historyk oraz były dyrektor Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku. Autor pełnił rolę szefa badań śledczych w Biurze Specjalnym Departamentu Sprawiedliwości, gdzie odpowiadał za prowadzenie badań wspierających ściganie nazistowskich zbrodniarzy wojennych, w tym Josefa Mengele. Omawiana publikacja jest wynikiem jego wieloletniej pracy.
"Mengele. Anioł Śmierci z Auschwitz zdemaskowany" to książka podzielona na cztery części ukazujące dzieciństwo i młodość Josefa Mengele, jego działalność w Auschwitz, a także ucieczkę poza Europę oraz pościg i ekshumację zwłok. Całość publikacji wieńczy obszerny wykaz źródeł, a także ważne Postscriptum.
Myślę, że warto na wstępie omówienia tej książki bardzo wyraźnie zaznaczyć, że nie jest to publikacja ukazująca zbrodniczą działalność Mengelego w obozie Auschwitz, gdyż ta część jego życia stanowi procentowo mały wycinek całego materiału, jaki przygotował dla czytelników David G. Marwell. Nie jest to bowiem świadectwo okrutnych eksperymentów, jakich dokonywał ten szalony sadysta, więc jeśli ktoś liczy na obszerne opisy tychże zbrodni, może poczuć zawód. To w głównej mierze publikacja o tym, jak przebiegało śledztwo w sprawie poszukiwania Mengelego i dlaczego finał okazał się niesatysfakcjonujący dla wymiaru sprawiedliwości.
Czy ta publikacja szokuje? Owszem, ale nie pod względem ukazanej sylwetki nazistowskiego zbrodniarza, ale ze względu na kulisy śledztwa i idącej za tym, bezkarności Mengelego. Książka ta pokazuje bowiem w dość szczegółowy sposób, jak przebiegał międzynarodowy pościg za tym człowiekiem, odsłania powody braku jego schwytania, a także bardzo obszernie dokumentuje proces ekshumacji zwłok na cmentarzu w Sao Paulo w Brazylii. Niezwykle emocjonująca jest także płaszczyzna relacji, jaka wiązała Mengelego z własnym synem Rolfem i przytaczane listy, jakie do niego wysyłał.
Muszę przyznać, że niezwykle ciekawy okazał się dla mnie temat istnienia tak zwanego "efektu Mengelego", o którym większość z nas nie ma pojęcia. Szokująca natomiast jest dwoistość natury tego zbrodniarza, który skazując na śmierć tysiące ludzkich istnień, utrzymywał normalne relacje z żoną. Interesującym także staje się ukazany wymiar naukowy jego życia. Te nakreślone wątki, jeszcze mocniej pogłębiają pytania o to, kim był Josef Mengele?
W moim przekonaniu, David G. Marwell oddaje w ręce czytelników na całym świecie, niezwykle obszerne świadectwo tego, że sprawiedliwość nie istnieje. Josef Mengele dożył bowiem w spokoju swoich dni, do końca przekonany o tym, że nie dopuścił się niczego złego. To także bardzo ważne źródło wiedzy o tym, jak po II wojnie światowej chwytano niemieckich zbrodniarzy i dlaczego wielu udało się uciec. Warto poznać te fakty.
https://www.subiektywnieoksiazkach.pl/
Przeczytane:2020-07-10, Ocena: 5, Przeczytałem,
"Jeżeli Auschwitz, jako miejsce, jest symbolem całego Holokaustu, to Mengele, jako sprawca, stał się symbolem Auschwitz".
Zwyczajna niczym nie wyróżniająca się rodzina Niemiecka i on ich syn. Jak doszło do tego, że zwykli ludzie wychowali syna, który stał się człowiekiem pozbawionym ludzkich uczuć? Josef Mengele to największy zbrodniarz wszechczasów, jest też symbolem dotkliwej porażki wymiaru sprawiedliwości. Nigdy nie stanął przed sądem. Autor – historyk David G. Marwell, krok po kroku poddał życie Mengele szczegółowej analizie. Począwszy od ukazania sylwetek rodziców, spokojne, zwyczajne dzieciństwo, szkołę, studia, rozwój kariery, służbę wojskową. Najmocniej poruszającymi momentami są chwile selekcji jakiej dokonywał w obozie w Auschwitz, całkowita decyzyjność o życiu i śmierci innych, przerażające eksperymenty. I dalej czas powojenny, kiedy to przez lata udało mu się skutecznie ukrywać. Rozszerzone na szeroką skalę poszukiwania, które w końcu doprowadziły do pewnego cmentarza w Sao Paulo w Brazylii. Wnikliwa analiza jego życia i nieudolne śledztwo, które nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. Co spowodowało, że Mengele nigdy nie stanął przed sądem? Kim tak naprawdę był ten potwór w ludzkim ciele? Na te i wiele innych pytań, które nieustannie przychodzą do głowy podczas czytania, znajdziecie w tej lekturze odpowiedzi.
Mengele powszechnie był nazywany „Aniołem Śmierci”, stał się symbolem zła w czystej postaci. Wzbudza niepokój, odrazę, nienawiść. Jego niewyobrażalne, makabryczne zbrodnie dokonane przeciw ludzkości przerażają, wywołuje niedowierzanie. Nigdy nie poniósł konsekwencji swych czynów. Autor dużo wyjaśnia i ukazuje przejmującą prawdę. Książka została podzielona na części, ukazuje po kolej, wszystkie etapy życia zbrodniarza. Szczegółowo ukazuje trudne i mozolne poszukiwania śledztwo. Początkowo Mengele postrzegamy jako zwykłego człowieka, lekarza zafascynowanego genetyką, ginekologią, wirusami. Żyjąc w tamtych czasach miał bardzo ułatwiony dostęp do „ciekawych przypadków” – całkowicie wykorzystał swoją szansę. Znajdziemy tu wiele ciekawostek i głęboko skrywanych tajemnic Mengele. Autor korzystał z licznych źródeł, odwiedził wiele archiwum i instytucji badawczych. Jestem pełna podziwu dla autora, dla jego pracy.
Jest to bardzo dobra, przejmująca i szokująca biografia. Obala wiele mitów, daje rzetelne, prawdziwe i bardzo zaskakujące oblicze zbrodniarza wszechczasów. Nie jest to łatwa i przyjemna lektura, wymaga od czytelnika skupienia i uwagi. Jednak zdecydowanie warto, nie da się przejść obok niej obojętnie. Była to pełna prawdy, wiarygodna lekcja historii. Bardzo polecam.