Kot Syjonu
Jerzy A. Wlazło

Zachęcony przez Kubę sięgnąłem po niewielki, mało znany kryminał. Kryminał noir. Wciągający i pełen finezyjnego poczucia humoru. Aż żal bierze, że Autor odszedł od takiej twórczości.

Bialas. Po prostu Bialas, bez imienia, z godnością dawno zawieruszoną. Kiepsko opłacany detektyw, mieszkający w bardzo podłej dzielnicy, zostaje wezwany przez hrabin Chattearstone. Ma znaleźć jej kota. Nie jakiegoś, tego właściwego. I nie, kot nie zaginął. Zresztą, już nazajutrz bohater musi zwątpić w realność tego spotkania.
Autor oczarowuje słowem już od pierwszej strony, specyficznie prowadząc narrację, skrząc cynicznym dowcipem i przewrotnymi porównaniami. O dziwo, nie przytłacza ich konstrukcją - o co łatwo, jak np. gdy czytałem "Drogę do piekła" - świetny thriller, ale opisy niepotrzebnie pełne porównań. Tu porównania malują całe obrazy, prowokując uśmiech na twarzy Czytelnika.
Cała ta historia jest nie tylko nieprawdopodobna, ale tez się nie klei. Przynajmniej pozornie. Mnóstwo tropów, które nie zawsze prowadzą w dobrą stronę, nie zawsze należą do tej konkretnej sprawy (bo jest ich więcej niż jedna), Bialas nie o wszystkim nam mówi, a zbadanie niektórych śladów rozmyślnie odkłada na później. Nie tylko to zresztą, co widać w jego relacji z policjantką Carol.
Jeśli noir, nie może tez zabraknąć używek - piwa, brandy, wódki, papierosów, cygar -  i wnętrz - ciasne biuro z wypadającą klamką, w którym okna lepiej nie otwierać, chyba że lubi się wdychać spalony tłuszcz tureckiej knajpy. No i oczywiście - białorycerstwo bohatera, który z uporem godnym lepszej sprawy ratuje za świeżo zarobione pieniądze poboczne ofiary swoich śledztw, choć za chwilę znów nie będzie śmierdział groszem. Prędzej nieprzetrawionym alkoholem wydychanym porankiem na ściankę wanny.
Łatwo byłoby w tej powieści popaść w pastisz, komiksowe przejaskrawienie, śmieszność niczym w  tanich horrorach klasy B. Autorowi daleko do tego. Bardzo sprawnie balansuje blisko granicy, prowadząc swojego bohatera ścieżką twardziela o wrażliwym sercu. Kuba w recenzji na Dzikiej Bandzie  mówi  i hołdzie dla klasyków czarnego kryminału i umiejętnie wplecionych cytatach gatunkowych. Tu wielu odniesień ni dostrzegłem, bo klasykę będę dopiero poznawał (półeczka z Hammettem i Chandlerem czeka), ale bogatszy o tą wiedzę pewnie do "Kota Syjonu" wrócę.
Porywający kryminał, niesłusznie niezbyt szeroko znany. Jeżeli chcecie próbki stylu, zerknijcie do zalinkowanej recenzji Kuby, jest tam parę fragmentów, które mnie absolutnie przekonały. Mam jeszcze nadzieję, że Autor wróci - choć na chwilę - z rejonów dokumentalnych do ponurego biura Bialasa.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Jedno jest pewne Jerzy A. Wlazło napisał najbardziej pokręcony kryminał jaki w tym roku przeczytałam. Powiem szczerze, że po lekturze "Kota Syjonu" zaniemówiłam. Kto mnie zna wie jakie to rzadkie zjawisko ;). Nie będzie kłamstwem jeżeli posunę się jeszcze dalej - w życiu nie czytałam czegoś podobnego! Jak napisano w opisie książki nic nie jest tym czym się wydaje i nikt nie jest tym kim myślimy, że jest. Może z wyjątkiem prywatnego detektywa o swojskim nazwisku Bialas. W jego przypadku możemy być pewni, że jest byłym policjantem oraz że zdecydowanie za bardzo lubi alkohol. Wiemy też, że Bialas jest na dnie. Kiedy wydaje mu się, że nie ma już dla niego ratunku dostaje zlecenie od tajemniczej hrabiny Chattearstone, która każe mu znaleźć kota. I tu zaczyna się cała afera ukazana z punktu widzenia naszego detektywa. Charakteru opowieści nadaje zdecydowanie sarkastyczne podejście Bialasa do powierzonego mu zadania oraz czarny humor, w który książka obfituje. Nie spodziewajcie się jednak, że będziecie śmiać się do rozpuku, ironiczne, złośliwe ale jednocześnie celne uwagi naszego detektywa raczej wywołają równie złośliwe uśmieszki pod Waszymi czytelniczymi nosami :) . Samą postać detektywa można uznać za bardzo klasyczną - przypomina najbardziej znamienitych bohaterów gatunku zachowując przy tym swój własny styl. Podziwiam styl w jakim utrzymana jest książka. Zagadka goni tu zagadkę, a każda z nich zgrabnie wplata się w poprzednią choć wydaje się ,że większość z nich nie jest ze sobą powiązana. Sami gubimy się w labiryncie domysłów i podejrzeń , z którego Jerzy Wlazło całkiem zgrabnie nas wyprowadza ostatecznie łącząc wszystkie wątki w jedną całość . Mistrzostwo świata! Powiem szczerze, że choć przeczytałam ostatnio wiele dobrych książek żadna z nich nie miała tak niepowtarzalnego klimatu. No i jest to jeden z niewielu kryminałów, których zakończenie naprawdę mnie zaskoczyło. Zdarza się to naprawdę niezbyt często :) Dzięki temu "Kota Syjonu" umieściłam na półce wśród największych mistrzów gatunku, bo tam właśnie jest jego miejsce Każda postać, którą znajdziemy w książce jest barwna i świetnie skonstruowana. Oprócz Bialasa moją sympatię od samego początku zdobył Chuck - ośmioletni chłopiec, który przyjaźni się z Bialasem. Odniosłam nawet wrażenie, że Chuck to jedyna osoba, która sprawia, że detektyw jeszcze nie zwariował. Nie wiem czy "Kot Syjonu" to książka dla każdego. Może nie przypaść do gustu czytelnikom lubiącym prosto skonstruowaną fabułę. Warto również zwrócić uwagę, że wbrew tytułowemu kotu nie jest to lektura dla miłośników przesympatycznych sierściuchów bowiem kota w "Kocie Syjonu" jest naprawdę niewiele :) Nie byłabym sobą gdybym nie wspomniała o okładce, która jest naprawdę świetna. Dzięki niej sięgnęłabym po książkę nawet gdyby opis książki nie był tak intrygujący. Okładka również sugeruje nam już od samego początku, że "Kot Syjonu" to kryminał w stylu noir. Czy jest nim na pewno? Myślę, że jest to bardziej zabawa konwencją kryminału w stylu noir , niemniej jednak bardzo udaną. "Kot Syjonu" to książka zdecydowanie warta polecenia. Spodoba się wielbicielom oryginalnych i niebanalnych książek.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)