Gela. Skarb z Archiwum Ringelbluma
Monika Libicka

Opowieść o Geli Seksztajn – tworzącej w przedwojennej Warszawie utalentowanej malarce, która zginęła podczas powstania w getcie wraz ze swoją córeczką i mężem, Izraelem Lichtensztejnem.

"Jak odnaleźć pamięć, gdy postać zatarta, a prochy rozsypane gdzieś pod domami Muranowa? Ta książka to dowód, że pamięć może przetrwać dzięki opowieściom. Dzięki naszej wierze w sens zachowania świadectw. I odwadze walki o nie – tak jak to robił Ringelblum."
Agnieszka Holland

Autorka przejechała tysiące kilometrów, chcąc dowiedzieć się jak najwięcej o Geli Seksztajn i przedstawić nam obraz żydowskiej malarki Geli Seksztajn. Ta książka to nie tylko zbiór informacji o życiu malarki, których jest tu co prawda niewiele, o jej pracach, które przetrwały ukryte w metalowej skrzynce, zakopane w piwnicy szkoły. To również powrót do czasów drugiej wojny światowej, okresu, kiedy tak naprawdę sztuka nie miała szans na przetrwanie. A jednak Gela tworzyła, nie zaprzestała rozwijania swojej pasji. Jej życie zakończyło się za wcześnie, wraz z mężem i córeczką zginęli gdzieś w ruinach warszawskiego getta. Jedyne co po niej zostało to krótki życiorys, testament, 61 akwareli, 178 szkiców i 71 rysunków i kilka fotografii. Z tego co zostało po malarce a także ze wspomnień jej bliskich Monika Libicka w cudowny sposób próbuje odtworzyć nam życie Geli.
Choć nie interesuje się malarstwem, to jednak ta książka wywarła na mnie ogromne wrażenie, cieszę się, że choć w niewielkim stopniu mogłam poznać życie malarki i zobaczyć jej obrazy, które Monika Libicka zamieściła w swojej powieści.

Polecam z całego serca.

O Geli Seksztajn, wybitnej malarce, działaczce społecznej, żonie i matce, wiemy bardzo niewiele. Kobieta zmarła przedwcześnie gdzieś pomiędzy ruinami warszawskiego getta, zostawiając po sobie kilka obrazów oraz testament. Wszystkie te osobiste rzeczy Geli tkwiły w skrzyni zakopanej na terenie getta – oto słynne Archiwum Ringelbluma.

O ile na początku byłam zafascynowana tą książką, optymizm dość szybko wygasł. Uważam, że mało Geli jest w tej książce, która poświęcona jest jej życiorysowi. I o ile owe fragmenty bardzo mnie zaciekawiły, o tyle zbyt długie opowieści o życiu Emanuela Ringelbluma już były dla mnie zbyteczne. Zdaję sobie sprawę z tego, że podjęcie się tak trudnej pracy stanowiło swego rodzaju wyzwanie, poprzeczka została zawieszona bardzo wysoko… to potencjał nie został wykorzystany.

Informacji o słynnej malarce żydowskiej jest niewiele, jednak można było rozwinąć inne wątki – skupić się na tej kobiecie, nie potomkach rodzeństwa męża Geli. Za dużo męskich charakterów w książce poświęconej kobiecie – wybitnej, bardzo interesującej.

Bardzo interesująca jest natomiast podróż przez miasta, z którymi związana była Gela. Podróżujemy również w czasie, wracamy do międzywojnia i wojny, w czasie których tworzyła Gela Seksztajn.

Mimo wszystko bardzo cieszę się, że ją przeczytałam, zaspokoiłam swoją ciekawość, dowiedziałam się więcej o żydowskiej malarce, a i zobaczyłam piękne obrazy, które tworzyła. Was oczywiście zachęcam do zapoznania się z tematem i odwiedzenia galerii na stronie internetowej Centralnej Biblioteki Judaistycznej.