Życie na niby - streszczenie

Opracował: edytadt

Okupację spędził w Krzeszowicach uczestnicząc w tajnym życiu kulturalnym. Ówczasne obserwacje i przemyślenia posłużyły mu za materiał do głębokiej, wszechstronnej analizy socjologicznej zjawiska ,, okupacji na skutek agresji ^,, - ,, Życie na niby ^,,, 1957.

Mistrz eseju, dociekliwy, oryginalny analityk współczesnych i historycznych zjawisk literackich, wykształcił własną metodę krytyczną ujmującą literaturę ze stanowiska społeczno-moralnego, a zarazem wyczuloną na artystyczną autonomię i indywidualne własności badanych utworów, poszukującą związków literatury z innymi zjawiskami artystycznymi - malarstwem, rzeźbą.

Często zwykliśmy zapominać, że okupaja posiadała dwa oblicza: jedno martyrologiczne, zazwyczaj bohaterskie i swojego bohaterstwa świadome, i drugie - codzienne, dalekie od jakiejkolwiek odświętności. Ojcowie trafiali do obozów koncentracyjnych, spłodzone przez nich dzieci rodziły się nadal. To pierwsze oblicze, patriotyczne i męczeńskie, w miarę upływu czasu zastyga w kształt pmników, zbiorowych grobów i miejsc kultu.

Mnie osobiście obchodziła i obchodzi ta druga - gorsza strona okupacyjnej monety. Społeczeństwo nadal jeszcze spłaca nią swoje stare długi, wciąż jeszcze krąży ona anonimowo w Polsce Ludowej. Z tych oto względów jestem do tej książki szczególnie przywiązany. Nie mówiąc już o tym, że była ona moją pierwszą i inną od wszystkich, które napisałem.

Kazimierz Wyka