Recenzja książki: Kryształowe odkrycie. Jan Czochralski ojciec elektroniki

Recenzuje: Mirosław Kalinowski

Jan Czochralski to polski naukowiec, który jest szeroko znany i rozpoznawalny, ale poza granicami naszego kraju. Wymieniany jest obok Mikołaja Kopernika i Marii Skłodowskiej-Curie. O tym, kim był i czym zasłynął, opowiada książka Anny Czerwińskiej-Rydel Kryształowe odkrycie.

Rodzina nastoletniej Malwiny przeprowadza się do nowego domu. W ostatniej chwili, zanim ruszy ciężarówka transportująca bagaże, dziewczyna przetrząsa piwnicę w poszukiwaniu pamiątek z dzieciństwa. Zupełnie niespodziewanie natrafia na pudło, w którym znajduje stos papierów, kopert i stary... rewolwer! Niewiele myśląc, Malwina zabiera karton, by w spokoju przejrzeć jego zawartość w nowym domu. Na miejscu dziewczyna odkrywa, że pudło skrywało skarb pradziadka: spisaną przez niego opowieść o Janie Czochralskim, wybitnym chemiku i metaloznawcy, pamiątkowe zdjęcia i pistolet żołnierza Armii Krajowej.

Opowieść o życiu i dokonaniach Jana Czochralskiego przeplata się z perypetiami komentarzami Malwiny, która niejako na oczach czytelnika wertuje rękopis pradziadka. Sama historia naukowca napisana jest bardzo przystępnym i zrozumiałym językiem, co – wbrew pozorom – wcale nie było prostym zadaniem. Wszak naukowiec żył na przełomie XIX i XX wieku, a opisywane odkrycia i używana specjalistyczna terminologia do najłatwiejszych nie należą. Jednak autorka, Anna Czerwińska-Rydel, poradziła sobie z tematem doskonale. Każdy odbiorca – czy to młodsze dziecko, czy nieco starszy czytelnik – bez problemu zrozumie i zapamięta sporo dokonań i ciekawostek z życia Jana Czochralskiego.

Książka Kryształowe odkrycie została pięknie zilustrowana przez Asię Gwis. Ilustratorka z ogromnym zaangażowaniem oddała opisywane przez Annę Czerwińską-Rydel realia i bohaterów. Przygotowane ze sporym rozmachem, przypominające zachwycające, a przy tym delikatne akwarele ilustracje Asi Gwis przegląda się z niesłabnącym zainteresowaniem.

Bardzo pomocnym dodatkiem do książki jest kalendarium życia Jana Czochralskiego oraz lista ważnych wydarzeń, które rozegrały się na świecie w czasie, kiedy żył naukowiec. Pozwala to „osadzić" życie chemika nie tylko w konkretnym miejscu, ale przede wszystkim – w konkretnym czasie i zrozumieć, z jakimi wyzwaniami musiał się mierzyć.

Książka Kryształowe odkrycie to publikacja, która obowiązkowo powinna znaleźć się na półkach wszystkich szkolnych bibliotek.