Recenzja książki: Historia sztuki dla dzieci i rodziców. Rozmowy z Kajtkiem

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Sztuką jest to, co wywołuje w człowieku określone emocje, pobudzając go tym samym do refleksji. Nakładem Bukowego Lasu ukazała się Historia sztuki dla dzieci i rodziców, w której Rozmowy z Kajtkiem stają się dla czytelnika źródłem wiedzy, pełniąc zarazem rolę dydaktyczną.

Wszystko zaczęło się od Czarnego kwadratu, jednego z najsłynniejszych obrazów sztuki europejskiej, namalowanego w roku 1915 przez Kazimierza Malewicza. Poznać tajemnicę czarnego kwadratu pomaga Ewa Jałochowska wraz ze swoim synem, siedmioletnim Kajtkiem, umiejętnie prowadząc czytelnika (i Kajtka) przez wieki i kraje.

Rozpoczynając od źródeł, autorka przypatruje się malowidłom naskalnym, a omawiając magiczne funkcje kobiecych figurek pierwotnych, zwraca uwagę na mieszanie się kultury bizantyjskiej i arabskiej oraz sztuki pogańskiej z chrześcijańską. Drobiazgowe rozważania skupiają się na poszczególnych epokach (wczesne i późne średniowiecze, odrodzenie, barok, oświecenie, romantyzm, nowoczesność), w których Ewa Jałochowska sprawnie wynajduje to, co najważniejsze. Opowiada o miarach mistycznych, baśniach, barwnikach, rzygaczach, labiryntach, stylach architektonicznych, zamkach i ruinach, symbolach, świecie wyobraźni, sektach, ikonach, farbach olejnych, nagrobkach, gwiazdach, słońcu i ziemi, eksperymentach, perspektywie, przemianach oraz misji sztuki, planie doskonałym, rzeźbie i ludzkich słabościach. Różnorodność wymienionych elementów absolutnie nie wprowadza chaosu, wprost przeciwnie, wiedza jest uporządkowana i podana w sposób ciekawy (interesujące dialogi matki z synem, obrazowe opisy pobudzające wyobraźnię) oraz całkowicie zrozumiały.

W każdym z działów górna część kartek posiada inny kolor, co pomaga w nawigacji. Łatwo więc odnaleźć wzmiankę o tym, jak radość świętego Franciszka odmieniła malarstwo (ukierunkowanie przepychu malowideł na chwałę Bożą). Można przyjrzeć się najpiękniejszej książce świata i aniołom sprowadzanym na ziemię, a także sprawdzić, w jaki sposób ośmieszony został diabeł. Korzyści z lektury jest jeszcze więcej: wyjaśnione zostają tajemnice malarstwa, malarzy oraz sztuki (bizantyjska, romańska, celtycka, hiszpańska, japońska, polska, francuskiego rokoka, dworska czyli gotyk międzynarodowy zwany pięknym, klasyczna, zaangażowana, bezprzedmiotowa, prymitywna, ale i… sztuka bez sztuki).

Historia sztuki dla dzieci i rodziców jest lekturą jak najbardziej potrzebną. Skupiająca uwagę jest okładka z malarskim motywem, gruntowna treść oraz ilustracje dzieł artystów (źródła zamieszczono na końcu książki). Na wiarygodność wskazują historyczne miejsca, daty i wydarzenia, dzieje rodów, aktywność malarzy, życiorysy świętych. Pojęcia specjalistyczne zostały wyjaśnione. Pomocą służą grafiki, ramki, zdjęcia, rysunki, modlitwy, pieśni i hymny. Przydatna okaże się również bibliografia, indeks nazwisk oraz źródła cytatów.

Publikacja Wydawnictwa Bukowy Las przeznaczona jest dla dzieci i rodziców. Chętnie sięgną po nią również nauczyciele przedmiotów artystycznych. Jej treść wiele wyjaśnia, pogłębia wiedzę i uwrażliwia na piękno. A tytułowy Kajtek? Tylko na początku Szekspira pomylił z Czestmirem: stanowiące treść publikacji Rozmowy z Kajtkiem korzyść przyniosą zarówno Kajtkowi, jak i czytelnikowi.

Tagi: dla dzieci