Recenzja książki: Dla zakochanych

Recenzuje: mrowka

Zapowiadany z serii gawęd kulinarnych tom „Na Wielkanoc” wyprzedziła Małgorzata Musierowicz książką „Dla zakochanych” – pozycją, która świetnie nadaje się na walentynkowy prezent, albo na inspirację do smakowitych walentynkowych prezentów. Pomyślała też autorka nie tylko o swoich wiernych czytelniczkach, ale i o ich partnerach.

Książka podzielona jest na dwie części: pierwsza przeznaczona jest dla dziewczyn sięgających po gawędy ulubionej pisarki, druga, uzyskiwana po odwróceniu tomu – dla tych chłopaków i mężczyzn, którzy przyznają się do czytania książek Małgorzaty Musierowicz. Kolejne rozdziały obu części są konstruowane w miarę symetrycznie, choć różnią się treścią wspomnień, przepisami oraz literackimi i kulturowymi opowieściami o miłości. Każdy z rozdziałów jest tym razem budowany według łatwego do odczytania schematu: początkowo przywołuje Musierowicz kilka lirycznych wypowiedzi na temat stanu zakochania, odwołuje się do zamkniętych we wzruszających strofach prawd, przypomina mniej znane wśród młodzieży słowa Tuwima, Słowackiego, Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Gałczyńskiego czy Szekspira. Sięga również do myśli mniej znanych autorów czy postaci, które zmieniały bieg historii. Podaje źródła cytatów – choć czasami trudno oprzeć się wrażeniu, że wyłuskiwała je ze zbiorów w rodzaju „Skrzydlatych słów” lub podręcznych zestawów cytatów na każdą okazję. Nie zmienia to faktu, że przytacza kilka pięknych sformułowań i cząstek wierszy, mało tego – w „męskiej” połowie książki doradza nawet, by wykorzystywać owe liryki przy pisaniu kartek walentynkowych. W tych literackich poszukiwaniach Musierowicz odkrywa przed młodymi odbiorcami uroki poezji (w mniejszym stopniu i prozy), przedstawia uniwersalne aspekty dawnych związków, troski, będące udziałem zakochanych; stara się rozbudzić w czytelnikach zamiłowanie do literatury.

Sprytnie prowadzi narrację, by wykazać za pomocą cytatów słuszność swoich sądów – tworzy minieseje, mało skomplikowane w swojej konstrukcji. Z rozważań kolejno wypływają dość tendencyjne motywy – refleksje na temat twarzy i oczu ukochanej osoby (które to szczegóły anatomiczne autorka apodyktycznie uznaje za najważniejsze, a wręcz jedyne w miłości młodych: zamiast trywializacji - idealizacja), głosu serca, rozumienia się nawzajem, problemu rozłączenia (bezpośrednio nawiązującego do kwestii emigracji zarobkowej), wpływu słowików, księżyca czy też lubczyku – najbardziej stereotypowych elementów wyobrażeń o miłości. Gawędy gęsto przeplatane są przepisami – dla dziewczyn bardziej skomplikowanymi (żeberka czy zupy), dla chłopaków – ograniczonymi raczej do wypieków i przekąsek na słodko.

W poradach dla facetów balansuje Musierowicz na granicy kiczu, radząc wszystko podawać w kształcie serduszka czy z dodatkiem serduszek. Czasem w przepisach trafiają się humorystyczne podpowiedzi czy ostrzeżenia nawiązujące do kulinarnych przygód autorki. Oczywiście cytaty i przepisy są wyróżnione ramką i kolorem czcionki (cytaty – brązowym, przepisy czerwonym). Żeby do opisów przysmaków łatwiej było trafić uwzględnione zostały w spisie treści. Obie części książki są zróżnicowane tematycznie –dziewczynom autorka tłumaczy zachowania i upodobania chłopaków, zgłębia tajniki ich postaw, zatrzymuje się nad sprawami ulotnymi i kruchymi, dąży do babskiego porozumienia dusz. Chłopakom przedstawia więcej anegdot z własnego życia i podpowiada, że ogromną ilością serduszek czy odrobiną romantyzmu można zdobyć serce ukochanej. Opiera się często na banałach i stereotypach. Razi przyswojony przez autorkę zwrot „Kochana Czytelniczko”, używany zarówno do odbiorczyń, jak i w opowieściach o nich. Tak wykorzystywany staje się do bólu schematyczny i wyraźnie nieszczery. Do czytelników zwraca się Musierowicz z mniejszym zaangażowaniem – „Drogi Czytelniku”, co jest łatwiejsze do zniesienia. Wielki druk w książce nadrabia małą w gruncie rzeczy ilość tekstu – ale to już prawa serii. O ile świąteczne tomy wydają się być pisane na siłę, o tyle „Musierowicz dla zakochanych” świetnie uzupełnia młodzieżowe powieści – w końcu miłość w książkach tej autorki gra przeważnie główną rolę…