Playback Play 2011

Dziś zaczyna się Playback Play 2011 - najbardziej obszerna w Polsce prezentacja twórczości nestorów amerykańskiej muzyki eksperymentalnej. 

 
Miejsca:
Narodowa Galeria Sztuki Zachęta
Instytut Awangardy
Chłodna 25
Powiększenie
Nowy Wspaniały Świat

 
Kurator:
Michał Libera

Playback Play 2011: Press Info    

Tegoroczne Playback Play to najbardziej obszerna w Polsce prezentacja twórczości nestorów amerykańskiej muzyki eksperymentalnej: Roberta Ashley'a, Mortona Feldmana i Alvina Luciera. Przez lata pozostający w cieniu Johna Cage'a, to oni mają obecnie największy wpływ na oblicze muzyki poszukującej. Ich opery, elektroniczne manipulacje głosem, medytacyjnie długie kompozycje z ciszą w roli głównej czy utwory na tony proste przekraczają granice między muzyką poważną, rozrywkową i eksperymentalną.

Playback Play będzie prezentacją nietypową. Obok skrupulatnych interpretacji dzieł amerykańskich mistrzów na podstawie ich zachowanych partytur, znajdą się utwory inspirowane ich twórczością, często przygotowane specjalnie na okazję warszawskich koncertów. Oparte na szeregu cytatach i zapożyczeń będą ukazywały związki trzech Amerykanów z innymi nurtami muzyki najnowszej.

W przedsięwzięciu wezmą udział zarówno zagraniczni znawcy muzyki amerykańskich kompozytorów (Frank Denyer, Hilary Jeffery) czy specjaliści od wykonawstwa muzyki współczesnej (Mikołaj Pałosz, Paweł Nowicki znany z Kwartludium) jak i artyści pozostający z dala od muzyki poważnej i zajmujący się na co dzień operami radiowymi i utworami na dziecięce zabawki (Ergo Phizmiz), muzyką rockową (Maciej Cieślak ze znany ze Ścianki) i najnowszymi technikami używania gramofonów (DJ Lenar znany m.in. z Paris Tetris).

Robert Ashley to twórca m.in. eksperymentalnych oper, w których głosy wokalne i instrumentalne są traktowane na równi: jako postaci opowiadające luźno połączone i zazwyczaj absurdalnie codzienne historie. Morton Feldman jest mistrzem subtelnego operowania ciszą. Jego kompozycje są niezwykle delikatne, powolne i zmysłowe – zupełnie inne od muzyki współczesnej, która w latach 60. dominowała w Europie. Alvin Lucier jest jednym z założycieli sound artu – w jego utworach można usłyszeć najbardziej niezwykłe fenomeny towarzyszące rozprzestrzenianiu się dźwięku w przestrzeni.

Pełny program i aktualizacje: www.patakaind.blogspot.com

Playback Play 2011: Idea    

 
Ponoć w większości trójkątów dochodzi do mimowolnego sojuszu i dominacji dwóch nad trzecim. W przypadku trójkąta Ashley / Lucier / Feldman takich sojuszy jest niezliczona ilość. Dwóch z nich zrewolucjonizowało wykorzystanie głosu w muzyce; dwóch innych – partytur graficznych; jeszcze inni, ale też tylko dwóch, komponowało nie tyle dźwięki co ich fizyczne funkcjonowanie w przestrzeni. Tak można wyliczać w nieskończoność gdyż w ich twórczościach krzyżują się najważniejsze techniki muzyki eksperymentalnej ostatnich dekad. Ashley znany jest przede wszystkim z wywrotowego połączenia tekstu i muzyki w postaci swych niezwykłych oper; Feldman z cichego, subtelnego uwodzenia nieregularnymi powtórzeniami; Lucier z przełożenia ustaleń naukowców na swe ultra-redukcjonistyczne kompozycje i instalacje. Każdy z nich to całkowicie osobna i absolutnie niepowtarzalna w swej konsekwencji osobowość. A jednak po kilku dekadach dominacji Cage'a i minimalistów to oni powracają jako główne źródła inspiracji z lat 60. Nie tylko w muzyce poważnej.

Pomimo swej wybiórczości, tegoroczne Playback Play to bodaj najpełniejsza prezentacja ich twórczości w Polsce. Z drugiej strony, tej muzyki często nie da się zaprezentować czy wykonać. O ile Feldman precyzyjnie zapisywał nawet swe otwarte kompozycje, to partytury Luciera są często tylko zgrabnie opisanym pomysłem, do którego nawet sam kompozytor ma luźny stosunek. Jeszcze trudniej interpretować wczesne, najbardziej radykalne opery Ashley'a. Nie istnieją ich kompletne libretta, a te fragmenty, które istnieją – nie pokrywają się z kilkoma zaledwie nagraniami ich wykonań. Więcej wiadomo o nich z anegdot i legend, które jednak nie stanowią żadnej możliwej do wykonania całości. Tak czy inaczej – wszystkie ich kompozycje układają się w wielowątkową i niejednorodną teorię znikania: wybrzmiewania dźwięków, ich destrukcji w rezonansach czy elektronicznych przetworzeniach czy całkiem po prostu w zapominaniu ich wykonań i znikaniu partytur, które nigdy nie były najważniejsze. Niech to będzie legitymizacja nonszalanckiego potraktowania znikającej muzyki współczesnej. Wrześniowe Playback Play będzie łukiem od precyzyjnych wykonań do czystych fantazji „na temat”. Albo inaczej ujmując to samo: tygodniową sesją kilkunastu muzyków, którzy zgodzili się rozszerzyć utwory trzech amerykańskich kompozytorów o swoje doświadczenia.

Frank Denyer, założyciel słynnego Barton Workshop, to jeden z najważniejszych znawców i interpretatorów twórczości Feldmana. Ergo Phizmiz z kolei jest autorem oper dla dzieci, audycji radiowych, piosenek barowych i aranżacji muzyki Aphexa Twina na instrumenty zabawkowe. Hilary Jeffery jest wirtuozem puzonu regularnie wykonującym utwory Luciera na zmianę z koncertami w składzie Jimi Tenora. Alessando Bossetti od lat zajmuje się szarą strefą pomiędzy głosem i muzyką instrumentalną i elektroniczną. Maciej Cieślak (m.in. Ścianka), Edyta Fil, Michał Górczyński (m.in. Kwartludium), DJ Lenar, Paweł Nowicki (m.in. Kwartludium), Mikołaj Pałosz, Julia Szproch (m.in. Frozen Bird) i Julia Ziętek (m.in. Księżniczki) mają podobnie zróżnicowane zainteresowania od klasycznej i współczesnej muzyki poważnej przez improwizacje, turntablizm, muzykę elektroniczną i rockową na setach DJ-skich kończąc. Słowem: „muzyka poważna” z niezbyt poważnym stosunkiem do słowa „poważna”.

Pełny program i inne ważne informacje na stronie: http://www.patakaind.blogspot.com/