7 grudnia Wydawnictwo Naukowe PWN opublikowało wyniki swojego konkursu na Młodzieżowe Słowo Roku 2021. Jak się okazuje, pierwsze miejsce w plebiscycie zajął śpiulkolot.
- Śpiulkolot wygrał w plebiscycie na Młodzieżowe Słowo Roku.
- Jury zauważyło, że młodzież oprócz tworzenia nowych słów, reaktywuje stare i nadaje im nowe znaczenia.
- W przeszłości nagradzano m.in. słowa takie jak dzban, masny, alternatywka czy eluwina.
12 października do 30 listopada trwało głosowanie na tegoroczne młodzieżowe słowa roku. To kolejna edycja konkursu organizowanego przez Wydawnictwo PWN wraz z Uniwersytetem Warszawskim. Dziś poznaliśmy zwycięskie słowa – niektóre z nich zaskakują.
Śpiulkolot słowem roku
Młodzieżowym słowem 2021 roku zostało słowo śpiulkolot. Ten neologizm popularność zdobył zwłaszcza za pośrednictwem Internetu, a w drugiej turze plebiscytu zorganizowanego przez PWN zebrał 9656 głosy
W wynikach plebiscytu możemy znaleźć wyjaśnienie terminu śpiulkolot. Jest to... to miejsce do spania. Słowo to nawiązuje do mema i pochodzi od czasownika śpiulkać oznaczać ma po prostu spać.
– Młodzi ludzie lubią się bawić słowem, wymyślać nowe formy, przekształcać już istniejące tak, by nadać im charakter jednocześnie indywidualny i wspólnotowy. W slangu młodzieżowym świat widziany jest w krzywym zwierciadle, a obiekty, pojęcia i uczucia są wyolbrzymiane, pomniejszane albo żartobliwie bądź złośliwie wykrzywiane – tłumaczy Ewa Kołodziejek z jury konkursu.
Czytaj także: Alert koronawirus! Nowe zasady funkcjonowania bibliotek
Neosemantyzację zastosowano w przypadku słowa mrozi, które wyróżnione zostało przez jury konkursu. Słowo mrozi w slangu młodzieżowym nie oznacza wcale schładzania czy zamrażania, ale stanowić ma polski odpowiednik cringe’u.
– Nagroda za kreatywność językową okazała się ona na tyle znacząca, że gdy w analogicznych plebiscytach w Niemczech i w Austrii zwycięża w tym roku hasło cringe, my mamy już popularny polski odpowiednik. Słowo mrozi podąża za sensem oryginalnego słowa, bo o cringe'u (spolszczanym często jako krindż) mówiono, że opisuje dreszcz zażenowania, ciarki żenady – komentują członkowie Jury.
Przekształcona „nara” i drugie życie „twojej starej”
Drugie miejsce w plebiscycie zajęła naura, będąca nowym skrótem od na razie. Jak tłumaczy organizator plebiscytu, nowe słowo pochodzi od przekształconego słowa nara i oznacza na razie, do zobaczenia.
Może zainteresować cię także...
- Po 110 latach zwrócono książkę do biblioteki
- Fani "Frankensteina" mogą kupić mieszkanie, w którym żyła Mary Shelley
- Bernardine Evaristo stanęła na czele Królewskiego Towarzystwa Literackiego
Jury zauważyło także, że wśród nominowanych tego roku młodzi użytkownicy języka polskiego zreaktywowali stare słowa, dając im drugie życie. Tak stało się w przypadku sformułowania twoja stara, które ponownie pojawiło się w rejestrze i zajęło trzecie miejsce w plebiscycie.
Zdalne lekcje mają wpływ na słownictwo
Okazuje się, że pandemia i konieczność kształcenia na odległość miały ogromny wpływ na język młodych Polaków. Jury konkursu wyróżniło pojawiające się w plebiscycie słowo odciszyć się, które określa konieczność włączenia wyciszonego dotychczas mikrofonu w czasie połączenia online.
– To słowo jest spoza finałowej dwudziestki, trudno też uznać je za slangowe, a jednak w czasie zdalnej edukacji było i jest często używane właśnie przez młodzież. Kiedy się już wyciszyliśmy, czyli wyłączyliśmy mikrofon na platformie zdalnej, wtedy może zajść potrzeba, żebyśmy się z powrotem odciszyli – tłumaczy kapituła konkursu.
Jak przyznało jury, specjalne wyróżnienie należy się „za mądre wykorzystanie mechanizmów gramatycznych oraz za uzupełnienie luki słownikowej”.
W ubiegłym roku nie wybrano Młodzieżowego Słowa Roku. Organizatorzy konkursu zdecydowali się nie przyznawać żadnej nagrody, ponieważ zwycięskie słowa miały polityczne konotacje. Najczęściej nominowanym słowami było „nazwisko polityka na S oraz słowa od tego nazwiska utworzone”.