Szwedzka autorka kryminałów Maj Sjöwall przyjedzie do Wrocławia w czasie Międzynarodowego Festiwalu Kryminału. Kapituła Nagrody Wielkiego Kalibru postanowiła wyróżnić ją nagrodą honorową przyznawaną wybitnym twórcom gatunku.
Maj Sjöwall pochodzi ze szwedzkiego Malmö. Studiowała dziennikarstwo i grafikę; była dziennikarką i dyrektorem artystycznym wielu czasopism. W 1961 roku poznała Pera Wahlöö, również dziennikarza. Razem postanowili stworzyć w ciągu dziesięciu lat cykl dziesięciu powieści kryminalnych (publikowane były w latach opublikowanego w latach 1965-1975). Wspólnie tworzyli główną intrygę i zbierali detalicznie informacje (sprawdzali, którędy będzie podróżował główny bohater i ile czasu mu to zajmie), rozdziały pisali na zmianę. W ten sposób powstały książki o Martinie Becku.
Intryga kryminalna jest w nich tylko pretekstem. Sjöwall i Wahlöö przede wszystkim chcieli opisać szwedzkie społeczeństwo i pokazać, że Szwecja, pozornie kraj dobrobytu, w rzeczywistości jest pełna biedy, przestępstw i brutalności; ujawnić, że szwedzkie społeczeństwo powoli przekształca się w kapitalistyczne, zimne i nieludzkie, gdzie bogaty się bogaci, a biedny biednieje. Wykorzystywali przy tym często tematy z pierwszych stron gazet: pedofilię, seryjnych morderców, przemoc seksualną czy samobójstwa.
Głównymi bohaterami powieści tego cyklu są: cierpiący na bezsenność detektyw Martin Beck, którego małżeństwo właśnie się rozpada, Lennart Kollberg, były spadochroniarz i smakosz, który nienawidzi przemocy, Gunvald Larsson, odludek z wyższych sfer, Einar Rönn ze szwedzkiej prowincji i policjanci z patrolu, Kristiansson i Kvant. Policjanci w tych powieściach mają problemy jak wszyscy inni ludzie – w życiu prywatnym i zawodowym.
Po śmierci Pera Wahlöö Maj Sjöwall zajęła się tłumaczeniami: wspólnie z Åke Sjöwall przełożyła na szwedzki utwory Roberta B. Parkera. Napisała także dwie powieści.
Czwarta powieść cyklu, „Śmiejący się policjant”, w 1971 roku została przez organizację Mystery Writers of America uznana za najlepszą powieść roku i nagrodzona prestiżową Nagrodą im. Edgara Allana Poe. Dwa lata później książka została zekranizowana przez Stuarta Rosenberga; w rolę Martina Becka wcielił się Walter Matthau (polski tytuł filmu to „Uśmiechnięty gliniarz”). Cały cykl stał się również podstawą serialu telewizyjnego „Martin Beck” (1993, różni reżyserzy) z Göstą Ekmanem w roli tytułowej i cyklu 24 filmów telewizyjnych nakręconych w latach 1997-2007, z Peterem Haberem w roli głównej.
Powieści cyklu szybko stały się międzynarodowymi bestsellerami – do tej pory przetłumaczono je na 35 języków i sprzedano w ponad 10 milionach egzemplarzy (według samych autorów, cykl był popularniejszy w Stanach Zjednoczonych niż w Szwecji).
Maj Sjöwall i Per Wahlöö uważani są za twórców nowoczesnego szwedzkiego kryminału, w którym tło społeczne jest równie ważne – jeśli nie ważniejsze – niż intryga kryminalna, a bez ich utworów nie zaistnieliby nigdy tacy bohaterowie, jak Kurt Wallander czy Michael Blomkvist.
Maj Sjöwall przyjedzie do Wrocławia 26 listopada odebrać Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru, przyznawaną wybitnym twórcom gatunku. Do tej pory jej laureatami byli: Joanna Chmielewska, Borys Akunin, Aleksandra Marinina, Jeffery Deaver, Leonid Józefowicz, Tatiana Polakowa, Marek Krajewski oraz Jo Nesbø.
Źródło: www.kreatywnywroclaw.pl
