Jean-Marie Gustave Le Clézio laureatem Nagrody Nobla

Data: 2008-10-09 23:23:55 | Ten artykuł przeczytasz w 5 min. Autor: zorza
udostępnij Tweet
News - Jean-Marie Gustave Le Clézio laureatem Nagrody Nobla

Tegorocznym, 105 laureatem Literackiej nagrody Nobla został francuski powieściopisarz  Jean-Marie Gustave Le Clézio.

Jury noblowskie w uzasadnieniu nazwało tegorocznego noblistę Autorem otwierającym nowe perspektywy poetyckich podróży i zmysłowych uniesień, badaczem człowieczeństwa w oderwaniu od uwarunkowań cywilizacyjnych. Jean-Marie Gustave Le Clézio otrzyma 10 milionów szwedzkich koron, czyli równowartość trzech i pół miliona złotych.

Mało znany za granicą, we Francji jest popularnym autorem, w połowie lat 90. czytelnicy wskazali go jako największego żyjącego pisarza.

Jego debiutem powieściowym była wydana w 1963 r. książka Mandat karny, za którą otrzymał prestiżową nagrodę literacką Renaudot. Opowieść o zbuntowanych chłopcu z małego miasteczka sprawiła, że okrzyknięto go „nowym Camusem”.

Sympatię czytelników zdobył nie tylko dzięki niezwykłemu stylowi pisarskiemu, ale też za sprawą barwnego życiorysu. W latach 70. dużo podróżował po Azji i Ameryce Łacińskiej, z tych doświadczeń powstały popularne książki Pustynia i Nieznany na ziemi. Za przełomowy moment w swoim życiu uważa spotkanie z meksykańskimi Indianami, którym poświęcił kolejne prace. W 1971 r. powiedział: - Jestem Indianinem.

Przez kilkanaście lat Le Clézio opublikował około 30 książek - od zbiorów opowiadań, przez powieści, po tomy esejów. Jego karierę można podzielić na dwa etapy. Od 1963 do 1975 roku Le Clézio fascynował się formalnymi eksperymentami z językiem i narracją, tworząc w tym samym nurcie francuskiej literatury awangardowej co Georges Perec i Michel Butor.

Od 1967 do 1970 roku wielokrotnie podróżował do Panamy, gdzie mieszkał wśród Indian i poznawał ich język. Zainteresowanie kulturą indiańską znalazło odbicie w kilku jego książkach, między innymi w "Haie". W swojej prozie autor demonstruje sprzeciw wobec współczesnej, zautomatyzowanej cywilizacji.

Od lat 70. Le Clezio opublikował trzy tomy esejów "L'extase materialle" (1967), "Mydriase" (1973) i "Haie" (1971), ostatni z tych tomów zdradza fascynację pisarza kulturą Indian. Długie pobyty w Meksyku i Ameryce Środkowej w latach 1970-1974 znalazły odbicie w twórczości Le Clezio. Pisarz szukał w kontakcie z miejscowymi Indianami źródeł nowej duchowości. W Meksyku spotkał swoją przyszłą żonę - Moroccan Jemia, którą poślubił w 1975 roku. W tym samym czasie ukazała się książka "Voyage de l'autre cote" zawierająca opis wrażeń pisarza z podróży po Ameryce. Le Clezio tłumaczył też dzieła literatury meksykańskiej na francuski.

Pisarz interesował się też kulturą wyspiarzy Oceanu Indyjskiego - poświęcił im powieść "Le cercheur d'or" (1985). W późniejszych latach fascynacja pisarza mitem ziemskiego raju zaowocowała książkami "Ourania" (2005) (podróżnik odnajduje w zagubionej meksykańskiej dolinie kolonię ludzi żyjących w harmonii i zgodzie z naturą) i "Raga: approche du cantinent invisible" (2006) (o życiu ludów wysp Oceanu Indyjskiego).

W latach 90. w pisarstwie Le Clezio zaczęły się pojawiać wątki osobiste - wspomnienia z dzieciństwa i młodości, podróży, a także historie rodzinne - dziadków i rodziców pisarza. Te tematy znalazły się w kolejnych powieściach: "Onitsha" (1991)( "Onitsza", polskie wydanie PIW 1995), "La quarantine" (1995), "Revolutions" (2003) i "L'African" (2004). Najnowsza powieść Le Clezio to "Ballaciner" (2007), bardzo osobisty esej o historii sztuki i filmu. Le Clezio jest też autorem kilku książek dla dzieci i młodzieży, np. "Lullaby" (1980), "Balaabilou" (1985).

Kilka słów o Laureacie:

Le Clézio urodził się w 1940 r. w Nicei, jego ojciec był lekarzem, a dziadek sędzią i poszukiwaczem złota. Zbeletryzowaną wersję przygód przodka noblista opisał w swej najpopularniejszej dotąd powieści Poszukiwacz złota. Pisał także o meksykańskich malarzach - Diego Rivierze i Fridzie Kahlo.

Opinia o Laureacie:

Jean-Marie Le Clézio jest pisarzem jeśli nie enigmatycznym to przynajmniej świadomie sekretnym. Zadeklarowany badacz, bardziej nomada niż podróżnik, oczarowany pustynią, od której oczekuje czegoś ludzkiego, i Indianami, od których możemy się uczyć, jest jednym z nielicznych pisarzy współczesnych umiejących podejść do mitów od strony materialnej, fizycznej. Od czasu, kiedy poznał Emberów, poszukuje harmonii między pierwiastkiem intelektualnym i fizycznym, trzeciej równowagi filozoficznej. Jego literatura, wsłuchana w wyciszone głosy, nie jest literaturą ucieczki, ale poszukiwania; szuka ukrytego skarbu, który uważny czytelnik w końcu odnajduje: domów bez ścian, kolistego czasu, zagubionego szczęścia. Ale nie dajmy się zwieść pozorom: Le Clézio nie jest marzycielem, jest pisarzem, który oskarża, walczy i prowokuje- czytamy w Magazine littéraire nr 362.

W Polsce znane są jego książki Protokół, Pustynia (Instytut Wydawniczy Pax, 1985) i Onitsza (PIW, 1995
16 października nakładem PIW-u ukaże się jego książka Urania.

Źródło: www.ksiazka.net.pl

REKLAMA

Zobacz także

Musisz być zalogowany, aby komentować. Zaloguj się lub załóż konto, jeżeli jeszcze go nie posiadasz.

Reklamy
Recenzje miesiąca
Srebrny łańcuszek
Edward Łysiak ;
Srebrny łańcuszek
Katar duszy
Joanna Bartoń
Katar duszy
Dziadek
Rafał Junosza Piotrowski
 Dziadek
Klubowe dziewczyny 2
Ewa Hansen ;
Klubowe dziewczyny 2
Egzamin na ojca
Danka Braun ;
Egzamin na ojca
Cień bogów
John Gwynne
Cień bogów
Wstydu za grosz
Zuzanna Orlińska
Wstydu za grosz
Jak ograłem PRL. Na scenie
Witek Łukaszewski
Jak ograłem PRL. Na scenie
Pokaż wszystkie recenzje