Ziemia przeklęta
Juan Francisco Ferrándiz

Juan Francisco Ferrandiz, hiszpański pisarz, adwokat i dyrektor generalny programu radiowego poświęconego historii jest uznawany wraz z Ildefonso Falconesem czołowym pisarzem powieści historycznych w Hiszpanii. Mam jeszcze w pamięci przepiękną historię, którą słuchałam na audiobooku ,,Katedra w Barcelonie" Falconesa i przyznam, że porównanie do jego prozy twórczości Ferrandiza sprawiło, iż sięgnęłam po książkę ,,Ziemia przeklęta".

Francja, 861 rok. Młody kapłan Frodoi, syn szlachetnego rodu Rairan z Reims pragnie objąć zaszczytną godność w kościele. Wyobraża sobie swoje biskupstwo z wszelkimi przywilejami, dziesięcinami, niewolnikami uprawiającymi jego pola oraz parafiami przynoszącymi mu wysokie zyski. Podczas audiencji u arcybiskupa Hinkmana, najpotężniejszego prałata Kościoła Francji i doradcy króla Karola Łysego, Frodoi zostaje konsekrowany na biskupa Barcelony. Nie jest tym uszczęśliwiony, gdyż wie, że Barcelona dogorywa na najdalszym krańcu królestwa i doświadcza licznych ataków ze strony Saracenów. Rządzona przez wielu panów pozostaje samotna, niebezpieczna, zapomniana i pogrążona w ciemności. Frodoi robi dobrą minę do złej gry, przyjmuje biskupstwo i obiecuje wywiązać się z głównych zadań jakie stawia przed nim arcybiskup: ma wykorzenić mozarabskie obrzędy z uroczystości religijnych, wprowadzić rzymski mszał i dokończyć budowę katedry w Barcelonie. Wśród garstki osadników wędrujących z młodym biskupem do Barcelony jest młoda karczmarka Eliza i jej świeżo poślubiony małżonek Gali oraz mnich Servusdei, a ich losy splatają się z dwójką rodzeństwa-Rotel, porwaną przez bezwzględnego uzurpatora Drogo de Borr oraz Isembarda, który stara się odnaleźć siostrę.

Akcja tej powieści rozgrywa się na przestrzeni dwudziestu lat, najważniejszych w historii dla Barcelony i hrabstw Marchii Hiszpańskiej. Było to ostatnie miasto Świętego Cesarstwa Rzymskiego i dzięki potężnym murom stawiało opór najazdom Saracenów oraz wewnętrznym walkom sprowokowanym przez hrabiów. Autor przenosi akcję także poza Barcelonę, a dzięki temu ukazuje grę o władzę nad resztkami Cesarstwa Rzymskiego. Kryzys epoki Karolingów, zagrożenia z zewnątrz i wybujałe ambicje magnaterii wykorzystały hrabstwa Marchii Hiszpańskiej, które ruszyły ku wyzwoleniu. Powieść została zainspirowana historycznym odrodzeniem się Barcelony i Bello z Carcassonne oraz jego wnukiem, legendarnym Guifre Włochatym, który dał początek dynastii królów przetrwałej w Królestwie Aragonii do 1412 roku. Postacie historyczne: biskup Frodoi, Hinkmar, król Karol Łysy, magnaci Bellonidzi, Bosonidzi z królową Riquildą, Rorgonidzi, przemieszane są z fikcyjnymi. Bardzo ciekawie i barwnie autor wypełnił luki historyczne fikcją literacką, a dzięki temu powieść czyta się znakomicie z niesłabnącym zainteresowaniem przez prawie osiemset stron.

,,Ziemia przeklęta" to epicka, wielowątkowa opowieść o narodzinach wielkiej Barcelony i ludziach, którzy gotowi byli oddać dusze w walce o jej wolność i dobrobyt. Jest to historia pełna intryg, podstępów, spisków i bezpardonowej walki o władzę, ale też intrygująca opowieść o miłości, namiętności i zemście. Mroczne czasy średniowiecza, krwawe walki, dramatyzm napędzane szybko zmieniającą się akcją, aż chce się czytać więcej. Serdecznie polecam miłośnikom powieści historycznych:)

"To była marchia - miejsce, gdzie ludzkie losy były nagle przerywane i nikt nie pytał dlaczego." 

Średniowiecze nie należy do moich ulubionych epok, lecz czasami daję się skusić na jego mroczne i ponure klimaty. Zastanawiałam się, czy ziemia ogarnięta przekleństwami będzie potrafiła przyciągnąć, ale niepotrzebnie się obawiałam, fantastycznie się po niej poruszałam. Powieść mocno rozbudowana, uwzględniająca różnorodnych bohaterów, ciekawie i wyraziście sportretowanych, z przyjemnością śledziłam zagmatwane losy. Juan Francisco Ferrándiz postawił na balans między mocnymi męskimi i silnymi kobiecymi postaciami, oferującymi coś szczególnego, potrafiącymi zaskoczyć, z każdą częścią książki podlegającymi metamorfozie. Mieszanka rozmaitych odcieni mniej lub bardziej świadomych decyzji, sprzyjających lub nie splotów okoliczności, uśmiechów dobrego lub żartów złośliwego losu. Przypuszczałam, dokąd zmierza przeznaczenie, jednak nie byłam pewna finalnej odsłony. Miłość kontrastowała z nienawiścią, oddanie ze zdradą, obietnica z zemstą, a harmonia z walką. Zgrabne zrównoważenie zwrotów akcji, intrygujących incydentów, przekonujących dialogów, opisów wiele wnoszących do tła, z ujęć społecznych i politycznych, miast i kraju. Delikatne magiczne nuty wypływające z dawnych wierzeń, legend i pogańskich rytuałów, blasków i cieni rycerstwa, oraz światła i mroku chrześcijaństwa.

Poruszałam się na osi dwudziestu lat drugiej połowy dziewiątego wieku. Autor sukcesywnie przesuwał suwak czasu, skakał co kilka lat, a jednak miałam wrażenie ciągłości. To zasługa dobrze przemyślanego scenariusza i oprawy wizji dawnego świata. Przyglądałam się, jak zmienne koleje upadku i odrodzenia przeplatały historię Barcelony, jak wiele wydarzeń miało miejsce, niespokojnych i gwałtownych, niebezpiecznych i zatrważających, zmąconych i zgaszonych, w biedzie i rozpaczy, w agonii i zniszczeniu, w odbudowie i rozkwicie, w szczęściu i spełnieniu. Żyłam nie tylko licznymi i zajmującymi przygodami bohaterów, ale także tym, co niezwykłego i przełomowego przytrafiało się stolicy Marchii Hiszpańskiej. Rewelacyjnie przetykały się fakty z fikcją, płynne zazębiały, zlewały w uroczą całość. Czułam, że przeniosłam się do średniowiecznej epoki zyskując relaks i wiedzę. Niepewna, ponura, pełna nieszczęść i spisków przeszłość, ale też przybierająca na sile nadzieja, odwaga i determinacja. Książka wywołała bardzo dobre wrażenie, wygodnie się odnalazłam, miło spędziłam czas. Zagłębiałam się w niczym atrakcyjnie nakręcony serial historyczny. Warto wygospodarować czas i uwzględnić ją w planach czytelniczych. 

Bookendorfina.pl

Zawsze doceniam autorów, którzy zabierają się za pisanie powieści historycznych. Uważam, że muszą włożyć naprawdę dużo pracy i poświęcić wiele czasu, aby rzetelnie oddać klimat przeszłości. Jednocześnie muszą poprowadzić tak akcję, żeby nie znudzić czytelnika i nie zasypać go mnóstwem suchych faktów. Jest to nie lada wyzwanie zwłaszcza, jeśli powieść obejmuje kilkaset stron. Czy „Ziemia przeklęta” spełniła te kryteria i pomimo swojej objętości (blisko 760 stron) nie zanudza czytelnika?

Marchia hiszpańska, IX wiek. Przesiąknięta wojną, atakami muzułmanów, żądzą władzy chciwych monarchów coraz bardziej pogrąża się w mroku i rozpaczy. Na granicy cesarstwa i emiratu położone jest małe miasteczko Barcelona. Ograbiona doszczętnie, poddana władzy absolutnej, zaniedbana i pełna strachu. Biskupem tejże mieścinki zostaje Frodoi, którego misją staje się wyzbycie się pogaństwa wśród mieszkańców i zapewnienie ciągłości władzy. Z chwilą przyjęcia nominacji biskup staje w oku cyklonu wielu intryg, spisków i pragnień...

Powieść — olbrzym. Grubo ponad siedemset stron historycznej uczty pełnej krwawych, brutalnych walk, przepychanek o władzę, intryg, spisków, romansów i czego jeszcze czytelnicza dusza zapragnie. To dopracowana w najdrobniejszych szczegółach powieść przybliżająca początki Barcelony jako miasteczka targanego wojną i okrucieństwem. Autor wprowadza nas w niesamowicie mroczny średniowieczny klimat. Czytelnikowi zdaje się czuć gęste powietrze przesycone zapachem krwi, błota i starych murów. Mrocznej atmosfery dopełniają opisy wojen, walk, morderstw i dawnych rytuałów, a to wszystko w otoczeniu prawdziwych wydarzeń. Fenomenalne.

Wielowątkowość tej historii sprawia, że chce się poznać kolejne losy bohaterów, które przeplatają się w dość interesujący sposób. Nietrudno się z nimi nie zżyć, skoro mamy do przeczytania kilkaset stron ich przygód. Dla mnie najciekawszą postacią „Ziemi przeklętej” pozostanie Rotel. Z nią związane są, według mnie, najlepsze fragmenty, spiski i intrygi. Autor łączy fikcję z wydarzeniami historycznymi, dostarcza co rusz nowych faktów, które pozwalają ułożyć tę obszerną opowieść w całość. Nie szczędzi krwawych opisów i śmierci bohaterów, do których zdążyliśmy się przyzwyczaić. Prawdę powiedziawszy autor tak ciekawie prowadzi fabułę, że w pewnym momencie miałam wrażenie, jakbym czytała coś pokroju „Gry o tron” George'a R.R. Martina. W końcu z kim, jak z kim, ale to właśnie z twórcą Pieśni Lodu i Ognia kojarzy się śmierć bohaterów. 

„Ziemia przeklęta” jest idealną pozycją dla miłośników powieści historycznych. Spiski, zdrady, bunty, wojny, przywłaszczanie władzy, a to wszystko w klimacie średniowiecznej Hiszpanii. Wspaniała historyczna uczta, która pomimo swojej objętości jest bardzo przystępna w odbiorze. Polecam.