Podróże z Charleyem. W poszukiwaniu Ameryki
John Steinbeck

,,Wędrówką jedną życie jest człowieka..." - pisał niegdyś Edward Stachura. John Steinbeck zabiera nas tym razem w niezwykle klimatyczną podróż po Ameryce i nie tylko. Gdy dołączymy do tego, jakże oryginalnego dream teamu (podróżnik i jego wyjątkowy pies), przemierzymy meandry amerykańskich dróg i przeżyjemy pasjonującą przygodę. Oprócz wielu urzekających swym klimatem miejsc, spotkamy zwykłych i niezwykłych ludzi. Niejednokrotnie udamy się również na wędrówkę w głąb siebie, po raz kolejny zdamy sobie sprawę z przemijania i wartości naszego kruchego życia: ,,Bywają chwile, które człowiek zaskarbia sobie na całe życie i takie chwile są wypalone wyraźnie i ostro na całym materiale wspomnień." Chodzi tu oczywiście o chwile dzielone z bliskimi, ale również i przypadkowymi osobami, które swoim towarzystwem sprawiają, że czujemy się potrzebni. Podczas czytania powieści, kilkakrotnie pojawia się refleksja na temat samotności. Autor traktuje zagadnienie bardzo poważnie, pogłębia je i skrupulatnie analizuje. I tu przychodzą mi na myśl słowa Ryszarda Kapuścińskiego: ,,Nigdy nie jestem samotny, kiedy jestem sam. Prawdziwą samotność odczuwam dopiero będąc wśród ludzi. Samotność to niemożność dotarcia do innych, zespolenia się z nimi." John Steinbeck potrafi znaleźć umiar, nie popada w skrajności, odczuwa potrzebę rozmowy, przebywania z innymi, czytania gestów. Lubi słuchać i być słuchany. Docenia w ludziach dobro i eksponuje je: ,,Nie ma absolutnie niczego, co mogłoby zastąpić dobrego człowieka." Ponadto autor ma wyostrzony zmysł obserwacji, potrafi z nich korzystać i dzielić się nimi. Samotność człowieka to temat zasługujący na to, by się nad nim pochylić na dłuższą chwilę. Federico Fellini, znany reżyser filmowy, w jednym ze swoich wywiadów zauważa: "Należałoby zrehabilitować pojęcie samotności. Samotności nie w sensie odizolowania, raczej dialogu wewnętrznego z samym sobą." Nie można jednak ulec złudzeniu, że samotność na dłuższą metę jest dla nas czymś dobrym, gdyż "samotność jest dla ducha tym, czym dieta dla ciała - potrzebna, lecz trwająca zbyt długo..- zabija." (XVIII-wieczny aforyzm) W pełni się zgadzam z tą myślą i sądzę, że Steinbeck również podziela to zdanie - to on jest autorem jakże mądrych, znanych i lubianych słów: "Człowiek musi mieć kogoś... kogoś bliskiego. Wszystko jedno kogo, byle to był ktoś bliski."(,,Myszy i ludzie")

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Wyrywkowy opis USA z początku lat 60-ych XX stulecia. Pokazane zmiany jakie wtedy zachodziły w amerykańskiej gospodarce, społeczeństwie i polityce.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Ostatnia taka wędrówka

 

Gdybym miała wskazać prozę, która jest dla mnie stuprocentowo komfortowa, to z pewnością byłyby to krótsze formy literackie Johna Steinbecka. Jedną z nich są "Podróże z Charleyem", które - przynajmniej w założeniu - miały być relacją z ostatniej wielkiej podróży pisarza po Stanach Zjednoczonych. Jednak nie oszukujmy się - Steinbeck zawsze przede wszystkim był pisarzem, a nie podróżnikiem i właśnie tego należy spodziewać się po jego dziele.

 

"Podróże z Charleyem" według początkowego założenia, miały skupiać się na istocie podróży oraz jej wpływie na podróżującego, jednak bardzo szybko stały się zbiorem migawek i spostrzeżeń na temat Stanów Zjednoczonych i ich mieszkańców, jako tło dając wydarzenia aktualnie istotne dla całego kraju - takie jak nadchodzące wybory prezydenckie czy rasistowskie protesty przeciwko zniesieniu segregacji rasowej.

 

"Podróże z Charleyem" nie są dziełem, które w pełni oddaje geniusz autora, ale nie brakuje w nich charakterystycznej dla Steinbecka przenikliwości i specyficznego poczucia humoru, które nie miało okazji wybrzmieć w jego najsłynniejszych, ale znacznie poważniejszych dziełach. Relacja ostatniej wielkiej podróży po Stanach Zjednoczonych, nakreślenie portretu prawdziwej Ameryki i jej mieszkańców, ale także zawoalowane pożegnanie - właśnie to najbardziej rzuca się w oczy w czasie lektury. Narracja Steinbecka jest nostalgiczna, ale przeplatana zabawnymi, lekkimi wstawkami - daleka od żałobnego tonu.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)