Kupiec wenecki
William Szekspir

"Kupiec wenecki" - siła przyjaźni

 

"Kupiec wenecki" to komedia Williama Szekspira, która pokazuje czym są prawdziwa miłość i przyjaźń, nienawiść i przebaczenie, prawo i sprawiedliwość, a także miłosierdzie.

 

Bardzo lubię twórczość Williama Szekspira - zarówno jego utwory komiczne, jak i tragiczne. Do tego stopnia, że wyszukuję teatralne adaptacje. I tak oto widziałam już "Hamleta" w Teatrze Współczesnym, "Romea i Julię" w Studio Buffo i "Wieczór Trzech Króli" w Teatrze Polskim w Warszawie. A ostatnio byłam także na "Kupcu weneckim" w Teatrze Dramatycznym. Aby przypomnieć sobie tę ostatnią historię, sięgnęłam po wersję książkową.

"Kupiec wenecki" został napisany między 1594 a 1597 rokiem. W 1594 roku stracono Roderigo Lópeza, portugalskiego Żyda, który był lekarzem królowej Elżbiety. Oskarżonego go o usiłowanie otrucia królowej. Wydarzenie to stało się inspiracją dla angielskiego dramatopisarza.

Akcja sztuki rozgrywa się w XVI-wiecznej Wenecji, a tytułowym bohaterem jest kupiec Antonio, który pożycza pieniądze bez oprocentowania. Pewnego dnia jego przyjaciel Bassanio prosi go o pożyczkę, gdyż chce zdobyć Porcję, dziedziczkę Belmontu. Niestety Antonio nie ma gotówki, dlatego pożycza 3 tys. dukatów od Shylocka, żydowskiego kupca, który słynie z wysokoprocentowych kredytów. Podstępny Żyd tym razem zgadza się na nieoprocentowaną pożyczkę, jednak stawia warunek - jeśli Antonio nie spłaci długu w terminie, Shylock będzie mógł wyciąć funt jego ciała...

"Kupiec wenecki" jest specyficzną komedią, która bardziej skłania do refleksji, niż bawi do łez. Niemniej jednak książkę czyta się szybko, ponieważ jest napisana lekkim językiem - miejscami wierszem, miejscami prozą. Dużym walorem jest to, że w sztuce nie brakuje nieoczekiwanych zwrotów akcji, które zmieniają sytuację o 180 stopni.

Szekspir oprócz wątku miłosnego, wprowadził także wątek żydowski. W sztuce wyraźnie widać hasła antysemickie, które odzwierciedlają poglądy panujące w XVI-wiecznej Anglii. Zdaniem niektórych badaczy, Szekspir posługuje się w niej stereotypami, gdyż opisuje lichwiarza Shylocka, który jest Żydem jako chciwego wyzyskiwacza, zaś Antonia, który jest Chrześcijaninem - jako dobrego i uczciwego człowieka.

Tak naprawdę problematyka tego utworu jest o wiele bardziej złożona. Autor pokazuje, czym są prawdziwa miłość i przyjaźń, nienawiść i przebaczenie, prawo i sprawiedliwość, a także miłosierdzie, które powinien okazywać każdy człowiek - bez względu na to, jakiego jest wyznania. Polecam ten utwór miłośnikom komedii i Williama Szekspira. To klasyka, którą warto poznać.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Zachęcona filmem ze świetnym Ironsem i Pacino, postanowiłam w końcu sięgnąć po dzieło Szekspira. Wspaniała, ponadczasowa historia, ukazująca siłę i zło uprzedzeń (głównie tych na tle religijnym), a także pewnego rodzaju próżność i pogoń za bogactwem - pieniędzmi, złotem, klejnotami. Bassanio prosi swego przyjaciela Antonia o pomoc w zdobyciu serca pięknej Porcji - potrzebuje pieniędzy. Udają się do Żyda pożyczającego na procent, Shylocka. Żyd i tytułowy kupiec wenecki, czyli Antonio są wrogami, jednak udaje im się dobić targu. Ceną ma być funt mięsa z ciała Antonia - oczywiście pod warunkiem nie dotrzymania terminu spłaty kredytu. Większość traktuje to jako żart, bo po co komuś funt ludzkiego mięsa? Jednak Shylock, oszalały z żalu i złości po ucieczce swojej córki, zamierza z premedytacją dopełnić "kary" i pozbawić Antonia najcenniejszego fragmentu ciała - serca. Oczywiście można tutaj dalej opowiadać jak potoczą się losy chrześcijanina Antonia, Żyda Shylocka i zakochanego w pięknej, bogatej Porcji Bassania. Jednak zachęcam wszystkich do zapoznania się z tym króciutkim dramatem. Moim zdaniem Szekspir idealnie przedstawił tutaj schemat działania prześladowanych ludzi. Czy gdyby Shylock nie był prześladowany i oczerniany przez ludzi pokroju Antonia, byłby taki zgorzkniały i z zapałem planował zemstę na swoich oprawcach? Czy gdyby nikt nie czepiał się jego "biznesu", wymyśliłby takie podstępne warunki zobowiązania Antonia? Czy publicznie wyśmiewany i potępiany Żyd nie postępował wedle zasady - najlepszą obroną jest atak?

(Kliknij aby rozwinąć opinię)