Klątwa Tudorów
Philippa Gregory

Niewiele wiedziałam o Margaret Poole, jednej z ostatnich katolickich świętych Anglii. Żyła w czasach Henryka VII, pochodziła z rywalizującej z nim gałęzi rodziny królewskiej. Dobro najbliższych i jej samej często było zagrożone przez królewskiego kuzyna. Zaprzyjaźniona z Katarzyną Aragońską, otwarcie krytykuje króla za kruczki prawne i póby unieważnienia tego małżeństwa. Oburzona jest zachowaniem Anny Boleyn, która usidliła monarchę i pragnęła tytułu królewskiego. Ta wykształcona kobieta, rodząca kolejne dzieci, troskliwa matka, jest bystrym i krytycznym obswrwatorem życia dworskiego. Jest świadkiem przemiany Henryka, złotego książątka i nadziei Anglii w nieznośnego tyrana i satrapę potrafiącego wysyłać na śmierc dawnych przyjaciół, wiernych religii, lub kolejne żony, usuwającego ludzi mogących zaszkodzić jego interesom.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Pisarka kolejny raz funduje swoim czytelnikom ( w tym i mnie) wyprawę w głąb historii- czasy Tudorowskie w Anglii. Tym razem narratorką jest Małgorzata Pole (potomkini Yorków), która opowiada o swoim życiu w czasach panowania Henryka VII i jego syna Henryka VIII (tego od wielu żon). Mamy więc tutaj spory przekrój czasowy, od roku 1499 do 1541. Pochodzenie Małgorzaty wiąże się z bardzo dużym ryzykiem: jako dziedziczka dynastii królewskiej zmuszona była ukryć się w małżeństwie ze skromnym rycerzem o nazwisku Pole, jego brata Edwarda zabito (a wcześniej przetrzymywano w celach Tower) ,,było to wczoraj, zaledwie wczoraj". Bohaterka nie mogła po nim nawet płakać, musi zapomnieć, że była siostrą, bo panującemu władcy okazywanie żalu może się nie spodobać. Jej przyszłość zależy od dobrej woli Tudorów, a jej rodzina zapłaciła naprawdę wysoką cenę, by Tudorowie czuli się pewnie na tronie. ,,Nigdy nie przebaczę Tudorom, że złamali mi serce. Dobrnęli do tronu przez morze krwi moich krewniaków." ,,życie za wszelką cenę"- To mogłoby być motto bohaterki: jest wprawdzie odważna, kieruje się (na ile może) własną wolą, z biedy zamieniła się w okrutnego gospodarza dla dzierżawców. Rozumie, że małżeństwa i sojusze wzmacniają ród, ale powiązania mogą być też niebezpieczne. Była też dwulicowa, wyparła się swoich zasad i prawdy, by za wszelką cenę ochronić siebie i swoją rodzinę. tchórzliwa i obłudna, to sama przyznaje. Gregory tę opowieść Małgorzaty zatytułowała ,,Klątwa Tudorów", nawiązując do rzekomo rzuconej klątwy na męskich potomków zabójcy książąt z Tower przez Elżbietę Woodville z córką Elżbietą, o tym, że nie będzie męskiego dziedzica, tylko ,,jałowa niewiasta". Ciekawe jest, że Małgorzata stanowczo wszystkim dookoła zaprzeczała, że nigdy o niej słyszała (co, jak czytelnik wie, jest nieprawdą). Czytelnik jest świadkiem krótkiego małżeństwa Artura księcia Walii z infantką hiszpańską Katarzyną Aragońską, o jego nagłej śmierci na angielskie poty; o sukcesji na tron rozpieszczonego Henryka (który w końcu poślubił Katarzynę, wdowę po bracie). Małgorzata w ciąży z piątym dzieckiem została wdową, wtedy dużo zależało od wpływów Królowej matki (Małgorzaty Beaufort), która żądała bezwzględnego posłuszeństwa. Potem czytamy o barwnym panowaniu Henryka VIII- królu zepsutym, podatnym na wpływy, kochliwym, porywczym i wpływowym- co było groźną kombinacją dla wszystkich. O niepłodności królowej, stratach kolejnych dzieci- o których Małgorzata donosiła królowi- a te straty były dla niego rozczarowaniem, w końcu zaczął je wypierać, a poddani musieli zachowywać się tak, jakby nic się nie stało. Małgorzata musiała znosić rzeczy, których wolałaby uniknąć. Potem czytamy o oddaleniu królowej (niemożliwe stało się możliwe), małżeństwie króla z Anną Boleyn, stracie kolejnego dziecka, gdy dwór królewski balansuje na krawędzi obłędu. ,,Żona nie jest królową, córka nie jest księżniczką, a kochanica nosi koronę". Potem zaś mamy relację o procesie Anny Boleyn, groteskowym skandalu, kolejnych pseudoprocesach, pomówieniach, szantażach, powstaniu ludu, reformach w kościołach i wiele innych. Mimo, że większość tych wydarzeń znałam z innych książek pisarki, to i tak z historii opowiadanej z innego punktu widzenia dowiadywałam się nowych faktów, odczuć i emocji- i to jest wspaniałe w prozie Gregory, że tą samą historię opowiada za każdym razem na nowo. Czego się dowiedziałam? Małgorzata i jej rodzina nawykła do zdrad (,,którą mają we krwi i że najroztropniej byłoby nikomu o tym nie przypominać"), strat i cierpienia. Przyjaźniła się z kuzynką Elżbietą York (żoną króla), była związana z dworem królewskim, raz w chwale i bogactwie, raz w niełasce- w nędzy i na banicji- to były bardzo niepewne czasy, zawsze w strachu. Pole z rozsądku i woli przetrwania była wierna królowi, szczerze oddana królowej Katarzynie i jej córce Marii. Jednak nie uchroniła się od katowskiego cięcia (wprawdzie już w starczym wieku), nie było nawet procesu, aktu oskarżenia. Reasumując gorąco polecam ,,Klątwę Tudorów" fanom barwnych powieści historycznych: wiarygodne obrazy dotyczące wydarzeń i osobowości postaci historycznych, polityka życia na dworze królewskim, obraz życia za czasów panowania Tudorów. To także opowieść o władzy, miłości, strachu i stracie.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

To książka spina okres Wojny Dwu Róż i panowanie Tudorów za sprawą Małgorzaty York (po mężu Pole) bratanicy Edwarda IV i Ryszarda III z dynastii Yorków, szwagierki Henryka VII i ciotki Henryka VIII Tudorów. Największym problemem Małgorzaty jest to, że jej pochodzenie wiąże się z prawem do sukcesji, więc ona i jej bliscy stanową stałe zagrożenie dla tego, kto zasiada na tronie. Jej życie to okresy biedy i dworskiej banicji przeplatane okresami łaski i prosperity. Autorka opisuje stopniową przemianę Henryka VIII ze złotego księcia w potwora - króla i próby przystosowania się Małgorzaty do zmieniających się nastrojów władcy i jego problemów małżeńskich, zmieniających się układów politycznych i zmian dotyczących religii. Los niesie jej tragiczne chwile - śmierć syna w czasie zarazy, ścięcie kolejnego syna na rozkaz króla, emigrację następnego syna a w końcu śmierć męczeńską za murami Tower. Małgorzacie przyszło żyć niestety w ciekawych czasach wspaniale opisanych przez autorkę.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Urodzona by panować, błyszczeć na dworze i być na szczycie. Wielowiekowe królewskie korzenie dodają splendoru i pozwalają czuć się bezpiecznie. Nagle los zabiera wszystko co do tej pory było codziennością - arystokratyczne tytuły, bogactwo i przede wszystkim rodzinę. Jak czuje się człowiek, który prawie z dnia na dzień by przeżyć musi wyrzec się swego dziedzictwa?

Pozostawać z boku, nie rzucać się w oczy i modlić się o zapomnienie. Małgorzata Pole, lady Pole, biała róża. Pragnąca spokoju i przede wszystkim chcąca przeżyć w świecie w jakim jej pochodzenie w krótkim czasie stało się synonimem śmierci. Czy można zapomnieć o własnej przeszłości i godzić się na poniżenie bez cienia skargi? Małgorzata szybko musiała przyswoić sobie gorzką lekcję od losu - przegrani nie mają głosu i najlepiej by zniknęli z oczu zwycięzców, szczególnie gdy ci ostatni są z dynastii Tudorów. Co jednak gdy pragnienie władcy oznacza służbę w jego pobliżu? Zagrożenie jakie wydawało się już blaknąć staje znów aktualne. Lady Pole ma wraz z mężem czuwać nad następcą tronu i jego młodziutką małżonką, co wydaje się zadaniem prostym i narażającym nikogo na niebezpieczeństwo. Przecież to nic trudnego w szczególności dla potomkini wspaniałego rodu, która dworskie obyczaje wyssała z mlekiem matki. Sytuacja godna pozazdroszczenia, ale nie kiedy nadal są żywe echa doznanych krzywd i jednocześnie podejrzenie o zdradę wciąż wisi w powietrzu. Czy można zaufać mordercy? Czasem człowiek nie ma wyboru i podporządkowuje się woli silniejszego, w głębi ducha buntując się przeciwko przeznaczeniu. Nikt nie spodziewa się, że losy Małgorzaty z Yorków aż tak mocno splotą się z tudorowskim rodem.

Piękna księżniczka hiszpańska, przyszła królowa Anglii, zdobyła serce lady Pole. Pierwsze wspólnie spędzone chwile nie zapowiadają jaką drogę obie przemierzą. Księżniczka Katarzyna ma przed sobą wspaniałą przyszłość, ale też i ważna zadanie do wypełnienia. Jej towarzyszka jest świadoma oczekiwań wobec młodej kobiety i wie o pewnej tajemnicy, która wydaje się jedynie złowrogim wspomnieniem, chociaż czy na pewno? Słowa rzucone w rozpaczy i gniewie to wciąż tylko kilka zdań, jakie nie mają mocy sprawczej ... Dzieci nie płacą przecież za błędy rodziców, ale czy na pewno? Małgorzata obawia się o swoją rodzinę i młodych ludzi, których polubiła oraz wybaczyła grzechy przodków. Kolejne dramatyczne wydarzenia zakłócają kruchy spokój, może to zbieg okoliczności? Aż strach myśleć, iż to co właśnie ma miejsce to spełniająca się klątwa ...

Fortuna kołem się toczy, historia również, czyżby w końcu przeznaczenie dało lady Pole szansę na odzyskanie przynajmniej w części to co kiedyś tak brutalnie jej odebrano? Wierna służba nie zawsze popłaca, lecz zaufanie i honor zobowiązują ...

Kobieta, której odebrano wiele, a przede wszystkim to co najważniejsze - rodzinę, lecz umiejąca zdobyć na nowo uznanie. Małgorzata Pole, która wbrew Henrykowi VIII pozostała wierna swoim zasadom i przede wszystkim jego małżonce - Katarzynie Aragońskiej. Małgorzata Pole, potomkini królów, bywająca bezwzględna, ale dla najbliższych gotowa poświęcić wszystko. Małgorzata Pole, arystokratka i matka oraz wytrawna dyplomatka. Philippa Gregory po raz kolejny dała swoim czytelnikom wielobarwną panoramę z okresów Tudorów, w jakiej nie brak emocji, nagłych zwrotów akcji i zdrad. Dwór królewski to prawdziwe gniazdo żmij, gdzie jeden nierozważny ruch grozi śmiercią i żaden błąd nie zostaje nigdy zapomniany. "Klątwa Tudorów" to książka nie tylko dla fanów historii, ale przede wszystkim dla tych, którzy lubią lektury w jakich nie brak wielowymiarowych postaci, odkrywania niuansów prawdy dziejowej oraz fabuły wielowątkowej z wieloma tajemnicami w tle. Na kilkuset stronach śledzimy upadki i wzloty, chwile szczęścia i dramatyczne momenty postaci z krwi i kości, które kiedyś kochały nienawidziły i przede wszystkim nie są jedynie wytworem wyobraźnie autora, lecz byli ludźmi z krwi i kości.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)