Historia Mezopotamii w I tysiącleciu przed Chrystusem
Joannes Francis

Ocena: 0 (0 głosów)

IN a początku 1. tysiąclecia przed Chrystusem na Bliskim Wschodzie dobiega! końca trwający dwa wieki kryzys, który charakteryzowało zniknięcie lub brak aktywności wielkich politycznych potęg oraz przemieszczenie wielkich mas ludności. Po okresie inwazji Ludów Morza i ekspansji Aramejczyków rozpoczął się długotrwały proces ponownej unifikacji i wytyczania stref wpływów, rodzący konflikty, ale także intensywne kontakty dyplomatyczne i handlowe. Na Bliskim Wschodzie 1. tysiąclecie przed Chrystusem może być nazwane ?epoką imperiów". Pojawiło się wówczas pięć wielkich imperiów, obejmujących Mezopotamię i obszary na zachód od niej (zachodnią Syrię, Fenicję i Palestynę): nowoasyryjskie, no-wobabilońskie, Achemenidów, hellenistycznych Seleucydów i partyjskich Arsacy-dów. Ich polityczny środek ciężkości, usytuowany początkowo w Mezopotamii, przesunął się na obszar Iranu, a następnie w Iderunku wybrzeża Morza Śródziemnego. Chociaż dominacja polityczna znajdowała się wyraźnie w rękach jednego ludu, królestwa te nie tworzyły jednolitego modelu.Ażeby uniknąć zbyt uproszczonego obrazu Starożytnego Wschodu, jakoby na początku ?barbarzyńskiego", następnie zhellenizowanego, a potem zromanizowa-nego, unifikacyjnym czynnikiem, którym zajmiemy się tutaj, jest ewolucja Mezopotamii, dziedzica cywilizacji sięgającej korzeniami o całe tysiąclecia wstecz, z elementami kontynuacji i załamań. Źródła archeologiczne, a przede wszystkim pisane, są szczególnie obfite dla tego okresu dziejów Mezopotamii i dokumentują polityczne, społeczno-ekonomiczne i kulturowe aspekty jej rozwoju. Umożliwiają oszacowanie udziału tradycyjnego dziedzictwa, formowanego pierwotnie pod wpływem czynników naturalnych, ale także nieprzerwanej transmisji struktur cywilizacji, uformowanych w 2., a nawet w 3. tysiącleciu. Należy równocześnie brać pod uwagę nowe zjawiska, wytworzone przez cywilizację mezopotamską lub przejęte wskutek stałego otwarcia na sąsiednie regiony, pojawiające się głównie jako rezultat podboju perskiego przez Cyrusa II w VI w. przed Chr., a następnie w IV w. przed Chr. przez Aleksandra.