Data ważności
William Powell

Co nas czeka za kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt lat? Któż z nas się nad tym nie zastanawiał? Nakręcono wiele filmów o przyszłości, ale czy te ,,zapowiedzi" się sprawdzą lub sprawdziły? Po części pewnie tak, jednak czy nas ludzi zastąpią Androidy? Pierwszy film, jaki przychodzi mi na myśl to Powrót do przyszłości Roberta Zemeckisa, który to oglądałam zawsze z wypiekami na twarzy i niesłabnącą ciekawością, pomimo tego, że co jakiś czas jest powtarzany w telewizji, to zawsze mam do niego sentyment i chętnie wpatruję się w ekran telewizora. Gdy nadarzyła się okazja zapoznania się z piórem Williama Campbella Powella i jego debiutem literackim Data ważności, zrobiłam to bez zastanowienia, jednak z wielkim oczekiwaniem. Czy przedstawiona przez niego wizja przyszłości przemówiła do mnie? Przenosimy się do przyszłości, mamy rok 2049, zagadnienie bezpłodności to wręcz pandemonium, gdyż mało, które małżeństwo może posiadać własne dziecko. Naprzeciw ich oczekiwaniom wychodzi państwo, a bardziej instytucja Oxted, która to tworzy na potęgę teknoidy. Te roboty są tak idealne, inteligentne, że trudno rozróżnić je od prawdziwych ludzi. Teknoidy to dzieci-roboty, które są aktualizowane średnio, co 2 lata, aby dostosować się wizualnie i intelektualnie adekwatnie do osiąganego wieku. Tanya ma 11 lat, pisze pamiętnik do Zorga, ludka z kosmosu, któremu to przedstawia swoje życie. Dziewczynka ma kochających rodziców, jest córką pastora i wydaje jej się, że sama jest człowiekiem. Niestety jak się okaże później, jest całkiem inaczej i Tanya dowie się, że ma niewiele czasu, ma niewiele lat życia, gdyż ogranicza ją data ważności. Jak sobie poradzi z tą informacją, czy uda jej się przetrwać? Rozpoczynając lekturę Daty ważności, po pierwszych kilkunastu stronach poczułam irytację i stwierdziłam, że nie dam rady czytać tej książki, jeśli będzie nadal pisana w tym stylu, tym językiem. O co chodzi? Mianowicie chodzi o to, że książka to swoisty pamiętnik pisany przez jedenastolatkę językiem dość infantylnym, który najzwyczajniej mnie raził. Na szczęście postanowiłam sobie, że bez względu na wszystko skończę każdą rozpoczętą książkę... i brnęłam dalej. Okazuje się, że zarówno Tanya jak i jej język z czasem ewoluuje i staje się przystępny i prosty w odbiorze. Od tamtej pory nie mogłam się już oderwać od lektury. Historia dzieje się na przełomie sześciu lat 2049-2055 i są to bardzo owocne pełne zarówno cierpienia jak i szczęścia lata dla Tany`i. Tanya po wypadku, w związku, z którym dowiedziała się, że będzie żyła tylko do osiemnastego roku życia, postanawia swoje ostatnie lata spędzić bardzo produktywnie, postanawia zawalczyć o swoje marzenia. A jednym z jej największych marzeń jest gra na gitarze. Razem z przyjaciółmi zakłada zespół i grają na różnego rodzaju imprezach. Gdy umiera jej mama, ojciec postanawia walczyć o córkę, nie chce, aby ją zniszczono. To będą ciężkie dni zarówno dla niej jak i jej otoczenia. Data ważności to niesamowita lektura, która zmusza do zatrzymania się, przemyślenia własnego postępowania względem najbliższych. Książka wzrusza i porusza, a zakończenie rozsypało mnie maksymalnie. Wstęp wcale nie zapowiadał tak dobrej historii i cieszę się, że nie zaprzepaściłam swojej szansy, aby poznać lepiej Tanyę. W historii pomiędzy zapiskami Tanyi można natknąć się na masę wierszy, które jak najbardziej są adekwatne do sytuacji, do przedstawianego zdarzenia. To świadczy tylko o bardzo dużej wrażliwości autora. O świetnym zmyśle obserwacji świadczy również to jak idealnie odwzorował i przedstawił w nieprzerysowany sposób język głównej bohaterki (szczególnie z początku historii). Te pierwsze kilkanaście stron powodowały, że co rusz sprawdzałam, czy to na pewno tę książkę napisał mężczyzna? Wizja przedstawiona przez autora tak naprawdę nie jest pozytywna. O skomputeryzowaniu wszystkiego, co się da, zastąpieniu człowieka robotem słyszymy już teraz. To, co się będzie działo za te kilkanaście lat, może być jak najbardziej odzwierciedleniem tejże historii. Data ważności to lektura dla młodzieży, gdyż traktuje właśnie o niej, jednak starszy czytelnik również wiele pozytywnych treści z niej wyciągnie dla siebie.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Wizja niedalekiej przyszłości, jaką stworzył William Campbell Powell jest zarazem druzgocąca jak i fascynująca. Ludzkość wymiera, a dzieci rodzą się bardzo rzadko, jednak instynkt rodzicielski działa. Oxted, aby wypełnić tę lukę tworzy teknoidy, roboty, które mają pełnić rolę dzieci. Jest jeden mały problem, każda imitacja dziecka ma swoje datę przydatności. ,,Tylko ludzie umierają. Roboty są maszynami, jak więc może maszyna umrzeć?" (Data ważności, str. 189) Nikt nie wie, kto jest robotem a kto człowiekiem prócz prawdziwych rodziców. Tanya Deeley żyła spokojnym życiem, jednak niefortunny wypadek sprawił, że odkryła prawdę o sobie. Książka napisana jest w formie pamiętnika, pisanego przez Tanye. Pomimo swojej natury, dziewczyna nie wydaje się inna, wręcz przeciwnie, jest normalna. Poznałam małą dziewczynkę i śledziłam jej drogę ku dorosłości. Język, jakim bohaterka się posługuję jest odpowiedni do wieku, z czasem i on staje się dojrzalszy. Akcja książki jest bardzo dynamiczna, ponieważ opisane wydarzenia rozgrywają się na przestrzeni sześciu lat. Czytając nie odczułam mijanego czasu. Nie ma wielkich przeskoków a wydarzenia toczą się płynnie. Autor bardzo plastycznie wszystko połączył, dlatego też ,,Datę ważności" czyta się lekko i szybko. ,,... Bez serca bicia, słodkich płuca tchnień, Bez rąk, co zetrą smutek z oczu twych, Bez mleka w piersi i dziecka w łonie mym. Wczoraj kopia życia- dziś śmierci cień ..." (Data ważności str. 354) Jestem szczerze zaskoczona wrażliwością autora, którą widać na stronach powieści. Książa obfituję w dużą ilość wierszy, które mnie wzruszały i ukazywały naturę człowieka. Ta książka zaczęła się tak niepozornie, lecz szybko okazało się, że porusza tematy ważne. Fabuła opiera się głównie na relacji Tanyi z rodzicami oraz przyjaciółmi. Lektura ocieka emocjami, lecz brakowało mi czegoś mocnego, czarny charakter wzmógłby napięcie. Lubię efektowną akcję, jednak rozumiem, że nie to było celem autora. To główna bohaterka jest najważniejsza w tej książce. Poznajemy jej najskrytsze myśli oraz obawy, lecz to jej wrażliwość i pragnienie życia całkowicie mnie do niej przekonały. ,,Zawinąłeś mnie w swe zwoje Do sucha wycisnąć chciałeś Lecz nie jestem łupem twoim Czy kiedyś nad powodem myślałeś Dziewcze to żywe już znikło stąd Z płaczącą duszą, zranionym sercem Przecież nie jestem zabawką na prąd Nikt mnie nie skrzywdzi już nigdy więcej Miłości zwoje Trzymają mnie A ręce twoje Tulą we śnie" (Data ważności str. 328) Zrobotyzowana przyszłość jest jak najbardziej realna i najdziwniejsze jest to, że nie ludziom kibicowałam. Tanya jest bardziej ludzka niż niejeden człowiek. Czuła, wrażliwa, kochająca, pragnąca żyć a przede wszystkim odczuwająca smutek. ,,Data ważności" to mądra książka, która w prosty sposób mówi o rzeczach trudnych. Autor stworzył refleksją powieść o człowieczeństwie i jego aspektach. Polecam dosłownie każdemu, bez względu na wiek. 4+/6

(Kliknij aby rozwinąć opinię)