W 2020 papież Franciszek zezwolił na udostępnienie badaczom archiwaliów z czasów pontyfikatu Piusa XII, tym samym umożliwiając poznanie stanowiska papieża i Kościoła wobec hitlerowskich Niemiec. Dzięki mozolnej pracy Johana Ickxa, kierownika Archiwów Historycznych w Sekretariacie Stanu, czyli Ministerstwa Spraw Zagranicznych Watykanu, możemy dzisiaj zaprosić Czytelników do poznania historii Biura w czasie II wojny światowej. Biuro, w skład którego wchodzili bliscy współpracownicy Piusa XII było instancją, z której pochodziły wszystkie decyzje papieskie i która jako jedyna mogła przemawiać w imieniu papieża.
Od ponad poł wieku Pius XII jest oskarżany o obojętność wobec Zagłady, a czasem wręcz przypisuje mu się współodpowiedzialność za Holocaust. Tymczasem jeszcze w 1944 roku główny rabin Palestyny pisał do Stolicy apostolskiej:
Lud Izraela nigdy nie zapomni, co Jego Świątobliwość i jego znakomicie przedstawiciele […] czynią dla naszych nieszczęśliwych sióstr i braci w tej najtragiczniejszej godzinie naszej historii.
Podobnie wypowiadał się sekretarz generalny Światowego Kongresu Żydów.
Zmiana w postrzeganiu postawy papieża rozpoczęła się od wystawionego w 1963 roku w Berlinie spektaklu pt. Der Stellvertreter (Namiestnik) Rolfa Hochhutha. Sztuka została zamówiona i opłacona przez sowieckie tajne służby. Została przetłumaczona na kilkanaście języków, a na jej kanwie powstały inne utwory.
Wszystkie rozdziały Biura papieża zaczynają się opisem codziennej aktywności Biura i działalności Sekretariatu Stanu (czyli Ministerstwa Spraw Zagranicznych Watykanu) podczas wojny.
Wszystkie dokumenty cytowane w książce są przechowywane w Watykanie, w Archiwach Historycznych Sekretariatu Stanu, w sekcji do spraw stosunków z państwami (ASRS), a dokładniej – o ile nie wskazano innej lokalizacji – z zbiorze „Kongregacja Nadzywczajnych Spraw Kościoła” (AA.EE.SS), Pius XII, część I lub II.
Wydawnictwo: PIW
Data wydania: 2022-08-08
Kategoria: Literatura faktu, reportaż
ISBN:
Liczba stron: 456
Tłumaczenie: Grażyna Majcher
