Recenzja książki: Sekretne życie Chanel No. 5

Recenzuje: Katarzyna Krzan

Napisać biografię perfum - to musiało być wyzwanie! O Coco Chanel napisano już wiele, odmieniając jej życie przez wszystkie przypadki i rodzaje. Bez wątpienia była to postać niezwykła, mająca ogromny wpływ na świat mody i stylu. A jej perfumy, słynna „Piątka”, stały się symbolem dobrego smaku, luksusu i bramą do baśniowego świata piękna.

Książka Tilar J. Mazzeo z wielkim wyczuciem pokazuje kulisy powstania i ogromnej kariery zapachu, który jest najbardziej rozpoznawalną marką na świecie. Chanel nazwała perfumy swoim nazwiskiem, dodając tylko cyfrę, która odzwierciedlała jedynie kolejny numer próbki. Oczywiście pomogła genialna reklama, przeprowadzona w przewrotny, oryginalny sposób. Bez bardzo kosztownych kampanii, modelek wijących się na luksusowych jachtach i milionów wysłanych do klientów próbek zapach stał się kultowy w czasie II wojny światowej. Kupowali go niemieccy i amerykańscy żołnierze dla czekających w domu kobiet. Był symbolem wielkiego świata, Paryża, o którym każdy chciał pamiętać - tego cudownego miasta sprzed wybuchu okrutnej wojny. Miał przypominać o tym, co utracone.

Ale biografia perfum to także świat biznesu, walki o rynek, poszukiwania zapachu doskonałego. A pamiętać trzeba, że Coco Chanel była sierotą wychowywaną w klasztorze, gdzie uczyła się szycia. Jej zapach wyrasta z biedy i samotności, by wspiąć się po chybotliwej drabinie blichtru. Dlatego tak wiele kobiet mogło się utożsamiać z mitem biednej szansonistki, która dzięki własnej pracy stała się światowej sławy kreatorką mody.

Każdy zapach potencjalnie może przynosić ból, po części dlatego, że służy nam za skarbnicę intymnych emocji. (…) To cierpienie uszlachetnia, nie przyjemność. Najbardziej tajemniczą, najbardziej ludzką rzeczą jest zapach. To oznacza, że nasze ciało odpowiada drugiemu. To dlatego zapach koszuli nieobecnego kochanka czy ulubionych perfum matki mogą poruszać nas do głębi. 

Osobiste zaangażowanie i niezwykła biografia Coco wpłynęły niewątpliwie na popularność perfum. Jednak co tak naprawdę sprawia, że pewne przedmioty stają się kultowe, a inne - nie? Prawdziwą tajemnicą jest właśnie stosunek milionów ludzi do Chanel No5. Fascynacja, która sprawia, że chcą go mieć. Autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego co trzydzieści sekund na świecie sprzedaje się jeden flakonik tych perfum? Nieprzerwanie, od blisko stu lat, mimo niezliczonych podróbek i sporej przecież konkurencji na rynku. Ten zapach przywołuje skojarzenia uniwersalne i jak najbardziej prywatne. Może w tym właśnie tkwi jego magia?