Recenzja książki: Miłość i inne pajęczyny

Recenzuje: Justyna Gul

W sieci samotności

Życie pisze niekiedy przedziwne scenariusze, w których koniec staje się początkiem, zaś spotkani na naszej drodze ludzie znacząco wpływają na nasze decyzje i zachowania. Czasami bywa tak, że to, co nas spotyka, ma głębszy sens, ma być dla nas lekcją, z której warto wyciągnąć wnioski. Lekcja ta może być bolesna, byśmy dobrze zapamiętali konsekwencje popełnianych błędów, bądź też wspaniała, kiedy nasze wybory wynikają z potrzeby serca i chęci niesienia pomocy.

Działaniami Maćka, bohaterka książki Macieja Rajka Miłość i inne pajęczyny, kierowały pobudki egoistyczne. Dyplomowany socjolog, domorosły filozof i pisarz pozbawiony weny kieruje się w życiu nie kodeksem moralnym, ale własnym popędem. To właśnie nieodparty pociąg do płci przeciwnej, wynikający z braku poczucia własnej wartości sprawia, że mężczyzna wpada we własne sidła. Opublikowana nakładem wydawnictwa POLIGRAF historia jest właśnie portretem jednostki nieustannie cierpiącej na kryzysy, jednostki pełnej zwątpienia, dla której seks ma być lekarstwem na wszystko, a kolejne związki sieją spustoszenie w jego życiu.

Początek książki może równie dobrze być jej końcem, a czas u Rajka zatacza wielkie koło, zostawiając bohatera ze smutną refleksją, że Związki to kiepska recepta na poczucie braku sensu w życiu. Poznajemy Maćka, kiedy siedzi… w szafie, ukrywając się przed mężem swojej kochanki. Bezskutecznie szuka w łóżkach kolejnych kobiet potwierdzenia swojej męskości, tego, że jest coś wart. Nie zastanawia się nad tym, że zdradza swoja partnerkę. Należy dodać, że partnerka ta wciąż utrzymuje go, gdy on cierpi na twórczą niemoc.

Wszystko jednak ma swój koniec, również łatwowierność przyjaciółki, która wyrzuca rzeczy Maćka przez okno, w jednej chwili pozbawiając go złudnej stabilizacji i domu. Rodzice już dawno spisali go na straty, kiedy zrezygnował z dobrze płatnej pracy, planując poświęcić się pisaniu, a przyjaciele albo założyli już rodziny, albo wciąż mieszkają z rodzicami. Jedyne rozwiązanie to znaleźć jak najtańsze mieszkanie – najlepiej takie, którym nikt inny nie będzie zainteresowany.

Tym sposobem trafia na niecodzienną ofertę – pewna fotomodelka poszukuje współlokatora do swojego dwupoziomowego mieszkania. Wynajem jest zwolniony z opłat, a właściwie są one pobierane… w naturze. Z uwagi na częste podróże Milena oczekuje od lokatora w trakcie jej nieobecności opieki nad mieszkaniem i dwoma pająkami, zaś wtedy, kiedy przebywa w Polsce – zajęcia się również nią. Niezobowiązujący seks i pełna dyspozycyjność – oto waluta, w jakiej Maciek płacić będzie odtąd za to wspaniałe lokum. Pomijając fakt, że jest to doskonałe rozwiązanie problemu permanentnego braku gotówki, to tego typu „posada” da mu czas niezbędny na napisanie pierwszej powieści.

Jednak w życiu często rzeczywistość nie jest taka, jaka się wydaje. Intratna propozycja staje się bardzo szybko emocjonalną pułapką, w którą wpada Maciek, zakochując się w Milenie – kobiecie pięknej, choć emocjonalnie niezrównoważonej. Ta historia nie może się zakończyć dobrze, ale rozwój tej niezwykłej znajomości warto prześledzić, oddając się lekturze książki Miłość i inne pajęczyny.

To już druga pozycja Macieja Rajka, po którą sięgam, i muszę przyznać, że nieco się zawiodłam. Nie odpowiada mi niedojrzałość bohatera i zbyt powierzchowna narracja, choć sama fabuła przyciąga i intryguje swoimi absurdami i portretem codzienności przypominającej filmy Almodóvara. Szczególnie dojmująca jest samotność Mileny, dziewczyny, która ma wszystko, a jednak wciąż nie może uwierzyć w to, że ktokolwiek może chcieć z nią być wyłącznie dla niej samej. Tę pustkę topi w morzu alkoholu i narkotyków, zagłusza dźwiękami muzyki i własnym krzykiem. Jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że jest to krzyk rozpaczy, swego rodzaju prośba o pomoc. To właśnie kobieca postać, a nie główny bohater sprawia, że warto po powieść sięgnąć, traktując ją przy tym jako lekcję człowieczeństwa, tolerancji i poszukiwania własnej tożsamości.