W grudniu popularna piosenkarka Dua Lipa, która w swoim portalu internetowym service95 prowadzi klub książki, podzieliła się wrażeniami z lektury powieści Olgi Tokarczuk Prowadź swój pług przez kości umarłych. Artystka była zachwycona twórczością polskiej noblistki do tego stopnia, że postanowiła również przeprowadzić z nią wywiad. Rozmowa Olgi Tokarczuk i Duy Lipy właśnie trafiła do sieci i można ją obejrzeć w serwisie YouTube.
Dua Lipa rozpoczyna wywiad, wyrażając swoje uznanie dla powieści Prowadź swój pług przez kości umarłych, którą otrzymała od znajomego pracującego dla brytyjskiego wydawcy Fitzcarraldo. Opowiada, że tytuł od razu ją zaintrygował i książka stała się jedną z jej ulubionych. Podkreśla, że była nią pochłonięta aż do ostatniej strony, a Janina Duszejko, główna bohaterka, zrobiła na niej ogromne wrażenie.
Olga Tokarczuk o inspiracjach twórczością Williama Blake'a
Tokarczuk wyjaśnia, że tytuł książki pochodzi z twórczości Williama Blake’a i odwołuje się do jego rewolucyjnych idei. Autorka przyznaje, że Blake był ważnym poetą dla jej pokolenia, szczególnie w komunistycznej Polsce, gdzie jego antysystemowe i mistyczne podejście do świata stanowiło inspirację dla wielu artystów. Dua Lipa dzieli się osobistą historią o tym, jak po raz pierwszy zetknęła się z jego poezją w Londynie, gdzie jego słowa zostały wyryte na kamieniu na wzgórzu Primrose Hill.
Prowadź swój pług przez kości umarłych – powieść trudna do sklasyfikowania
Dua Lipa zauważa, że powieść Tokarczuk jest niezwykle wielowarstwowa i niełatwa do sklasyfikowania. Choć może być postrzegana jako kryminał, zawiera również elementy filozofii, nauki, historii i geografii. Tokarczuk przyznaje, że przez długi czas szukała odpowiedniej formy dla tej historii, starając się unikać dydaktyzmu i moralizowania.
Olga Tokarczuk o Janinie Duszejko
Tokarczuk opisuje Janinę jako postać, która uosabia sprzeciw wobec niesprawiedliwości. Jest ekscentryczna, nieprzystosowana i żyje poza głównym nurtem społeczeństwa. Autorka podkreśla, że chciała stworzyć bohaterkę, która nie pasuje do typowego literackiego archetypu – nie jest młoda, silna fizycznie ani nie posiada klasycznych cech heroicznych, a jednak to ona podejmuje walkę o moralność. Janina, choć traktowana z przymrużeniem oka przez otoczenie, w rzeczywistości jest niezwykle świadoma i pełna determinacji.
Zwierzęta w powieści Olgi Tokarczuk
Dua Lipa zauważa, że traktowanie zwierząt jest jednym z głównych tematów książki. Tokarczuk potwierdza, że od zawsze angażowała się w kwestie związane z prawami zwierząt i chciała napisać książkę, która zmusi czytelników do refleksji nad ich cierpieniem. Podkreśla, że temat ten jest trudny, ponieważ ludzie często odrzucają niewygodne prawdy, unikając konfrontacji z okrucieństwem wobec zwierząt.
Polowanie i kontrowersje wokół książki
Tokarczuk opowiada, że książka wywołała w Polsce ogromne kontrowersje, szczególnie wśród myśliwych. Jej treść wzbudziła debatę na temat polowań i moralności związanej z zabijaniem zwierząt. Autorka podkreśla, że w Polsce myślistwo nie jest tak powszechne jak w krajach skandynawskich, dlatego temat budzi skrajne emocje.
Dua Lipa o outsiderach
Lipa zauważa, że książka przedstawia grupę outsiderów – Janinę, Oddballa, Dizzy’ego, Dobre Wiadomości i Borosa, którzy tworzą nietypową, ale lojalną społeczność. Tokarczuk przyznaje, że inspiracją były dla niej osoby, które znała osobiście. Mieszka w małej wiosce w Sudetach i spotyka tam ludzi, którzy wybrali życie poza głównym nurtem społeczeństwa.
Olga Tokarczuk i astrologia
Jednym z tematów poruszonych w rozmowie jest astrologia, która odgrywa ważną rolę w książce. Tokarczuk mówi, że umieściła ją w fabule celowo, aby dodać element mistyczny i dać czytelnikom inny sposób patrzenia na rzeczywistość. Podkreśla, że nie traktuje astrologii jako nauki, ale raczej jako narzędzie intuicyjne, które pomaga rozumieć złożoność świata.
Olga Tokarczuk o roli literatury
Tokarczuk zaznacza, że literatura jest przestrzenią do eksperymentowania z ideami i zadawania trudnych pytań. Przyznaje, że niektórzy znajomi zarzucali jej, że książka posuwa się zbyt daleko, ale dla niej literatura jest miejscem, gdzie można testować różne hipotezy i wyobrażać sobie alternatywne rzeczywistości.
Nowa książka Tokarczuk
Na zakończenie rozmowy Dua Lipa pyta autorkę o jej nową książkę. Niestety, pytanie to nie dotyczy powieści niewydanej jeszcze w Polsce, ale Empuzjonu, który właśnie tłumaczony jest na język angielski. Tokarczuk wyjaśnia, że Empuzjon (w angielskiej wersji The Uum) to horror, który porusza głębsze problemy społeczne i filozoficzne.
Rozmowę, jaką Dua Lipa przeprowadziła z Olgą Tokarczuk, można obejrzeć poniżej. Panie rozmawiają, oczywiście w języku angielskim, jednak są dostępne polskie napisy:
I jakie są Wasze wrażenia z rozmowy obu pań?
Tagi: literatura,
