Trwa Tydzień Noblowski. Za nami już ogłoszenia laureatów z fizjologii, fizyki i chemii. Tymczasem już dziś, 10 października 2024 r., poznamy nazwisko laureatki bądź laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Jeśli chcecie jako pierwsi dowiedzieć się, do kogo w tym roku trafi Nobel za literaturę – koniecznie oglądajcie transmisję razem z nami poniżej!
Nagroda Nobla już od kilku dni wzbudza duże emocje. Nic dziwnego, wszak wciąż – mimo mitów, legend i kontrowersji, które od momentu powstania wyróżnienia zdążyły narosnąć – Nagroda Nobla pozostaje najważniejszym uhonorowaniem pracy naukowej i artystycznej na świecie. Przed kilkoma laty „gorączka Nobla” szczególnie opanowała Polskę – wszak literacka Nagroda Nobla przyznana została Oldze Tokarczuk. Dziś poznamy kolejne nazwisko laureatki lub laureata. Kto to taki?
Nagroda Nobla w literaturze – transmisja z gali
Poniżej zobaczyć możecie transmisję bezpośrednio z Akademii Szwedzkiej w Kopenhadze. Transmisja rozpocznie się na kilka chwil przed ogłoszeniem tegorocznej decyzji członków Akademii.
Nagroda Nobla w literaturze – kiedy zostanie ogłoszona?
Literacka Nagroda Nobla w tym roku ogłoszona zostanie 10 października o godz. 13:00. Do tego czasu nikt, nawet osoba, która wybrana została przez Akademię Szwedzką, nie zna werdyktu. Laureat lub laureatka Nagrody nie pojawia się na dzisiejszym ogłoszeniu Nagrody – oficjalne wręczenie Nobla z rąk króla Szwecji odbędzie się za dokładnie dwa miesiące – 10 grudnia 2024 r.
Czytaj także: 5 ciekawostek o Nagrodzie Nobla w literaturze
Podstawową zasadą przyznawania nagrody jest fakt, że laureatem bądź laureatką może zostać jedynie osoba żyjąca, a pośmiertne wyróżnienia nie są przyznawane. Kryteria związane z wyborem konkretnego pisarza czy pisarki poznaje się natomiast dopiero po 50 latach od momentu wyboru. Niewielu pisarz i pisarek (ale też i naukowców oraz naukowczyń) ma możliwość dowiedzieć się, że miało szansę na Nagrodę Nobla.
Literacka Nagroda Nobla – historia w pigułce
Przypomnijmy, że Nagroda Nobla została ustanowiona wskutek zapisów testamentowych Alfreda Nobla, chcącego docenić osoby o najwybitniejszych zasługach dla historii ludzkości. Nobel zmarł we Włoszech w 1896 roku, a pierwsze przyznanie Nagrody miało miejsce pięć lat później – w 1901 roku w kraju pochodzenia wynalazcy, Szwecji.
Wśród laureatów Nagrody Polki i Polacy pojawiają się ośmiokrotnie, choć znacznie częściej „ocierali się” o to prestiżowe wyróżnienie. Co ciekawe, najczęściej wyróżniani byliśmy za literaturę, choć pierwszy Nobel trafił do Marii Skłodowskiej-Curie. Wyróżnienie przyznane było w dziedzinie fizyki w 1903 roku. Skłodowska-Curie za odkrycia w dziedzinie chemii wyróżniona została także w 1911 roku, a w międzyczasie – w 1905 r. – nagrodę otrzymał Henryk Sienkiewicz. 19 lat później Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał Władysław Stanisław Reymont. Później przez długi czas nie byli wybierani przez członków Akademii Szwedzkiej – aż do 1980 roku, kiedy literackiego Nobla przyjął Czesław Miłosz. Następna nagroda z literaturę przypadła Wisławie Szymborskiej w 1996 roku. Poetka nazywała uhonorowanie Nagrodą Nobla „tragedią sztokholmską”, ale – jak pisaliśmy – nie była jedyną niezadowoloną z wyróżnienia. Ostatnią polską laureatką Nagrody Nobla została Olga Tokarczuk za rok 2018.
Nagroda Nobla 2024 – kto ma szansę na nagrodę w literaturze?
Chociaż decyzja Akademii Szwedzkiej aż do momentu ogłoszenia pozostaje tajemnicą, to zarówno krytycy literaccy, dziennikarze, jak i czytelnicy zastanawiają się, kto ma szansę na otrzymanie wyróżnienia w tym roku. Także w licznych zakładach stawiane są typy na tegorocznego laureata lub laureatkę.
Wśród mocnych nazwisk według bukmacherów znajduje się m.in. Can Xue, to chińska, 71-letnia pisarka, która zadebiutowała ze swoją twórczością w drugiej połowie lat 70. Za sprawą swojego pisarstwa, Can Xue stała się jednym z głosów opozycji w Chinach. Kilkukrotnie była nagradzana w ważnej Nagrodzie Bookera. Media wskazują także na Geralda Murnane – choć jego książki nigdy nie zostały wydane po polsku, to znacznie większą rolę odgrywa dla współczesnej literatury anglojęzycznej. Wśród potencjalnych kandydatek do Nobla znajduje się Anne Carson – to postać akurat świetnie znana polskim czytelnikom, wszak w Polsce wydawane zostały zarówno jej książki prozatorskie, poetyckie, jak i zbiory esejów. Wśród nich znalazł się między innymi Słodko-gorzki Eros. Wymienione nazwiska często pojawiają się również na czacie w transmisji z ogłoszenia laureata/ki Nagrody Nobla w literaturze.
Tagi: literatura, Nagroda Nobla, ciekawostki literackie, aktualności literackie, nagrody literackie,
