Jakiś czas temu odnaleziono maszynopis zawierający wczesną wersję Opowieści o kronopiach i famach Julio Cortázar, autora Gry w klasy. Odkryty rękopis to aż siedem nieopublikowanych nigdzie wcześniej tekstów. Nowy właściciel wylicytował je za ponad 40 tysięcy dolarów!
Julio Cortázar to argentyński pisarz i filozof, który zyskał międzynarodową sławę dzięki swoim nowatorskim powieściom, powieściom-eksperymentom. W swoich tekstach przeplatał codzienne dramaty z elementami fantastycznymi. Dziś kojarzony głównie z krótką formą, której był niekwestionowanym mistrzem.
Maszynopis w prywatnej kolekcji
Niedawno odkryto jedną z wcześniejszych wersji książki, która znana jest w Polsce jako Opowieści o kronopiach i famach. Na zaledwie 60 stronach znalazło się aż 46 tekstów. Tylko 35 z nich trafiło do finalnej wersji. Cztery zostały opublikowane w czasopismach, ale aż siedem tekstów nigdy nie trafiło do druku. Przez lata były one ukryte i nikt poza dotychczasowym właścicielem — kolekcjonerem z Montevideo — nie wiedział o ich istnieniu. Po śmierci kolekcjonera w 2019 roku, na trop maszynopisu wpadł jego syn, który następnie oddał dzieło na licytację. Zanim dzieło trafiło pod młotek, przeprowadzono śledztwo sprawdzające autentyczność publikacji.
czytaj także: "Księgarnia z marzeniami" – o czym jest film? Czy warto obejrzeć?
Po przeprowadzonym przez badaczy postępowaniu okazało się, że maszynopis został wysłany z Paryża do Buenos Aires w 1952 roku. Następnie pisarz opublikował Koniec zabawy (1956) i Tajemną Broń (1959). Wtedy też zaczął pracować nad jedną ze swoich najsłynniejszych powieści, czyli Grą w klasy, która została wydana w 1963. Rok przed tym na rynek trafiła właśnie finalna wersja Opowieści o kronopiach i famach. Pisarz jednak nigdy nie wspominał o brakujących tekstach.
Nieopublikowane wcześniej teksty Cortázara
Zmarły w 2019 roku właściciel maszynopisu, krótko przed śmiercią poinformował swoją rodzinę o tym, że posiada w swojej kolekcji naprawdę cenne oryginały. Nikt jednak nie spodziewał się tekstów Cortázara.
czytaj także: Biografia Britney Spears bestsellerem jeszcze przed premierą. W tle wyznania o aborcji
Badacze twierdzą, że nie ma podstaw, by uznać znalezisko za nieautentyczne. Na razie poznaliśmy tylko tytuły nieopublikowanych wcześniej tekstów i brzmią one następująco: Inwentarz, List od jednej sławy do sławy, Automatyczne motyle, Podróże i sny, Mały jednorożec, Wściekłość lustra oraz Król morza. Lucio Aquilanti, czyli bibliograf Cortázara i znawca jego twórczości, na prośbę wcześniejszego właściciela zbadał okoliczności powstania maszynopisu. O samych tekstach pisze on tak:
Są to teksty napisane prozą poetycką, z podtekstem filozoficznym. Przypominają ryciny socjologiczne, pisane z humorem i pewną dozą czułości. Teksty, które zostały usunięte, są zgodne z późniejszymi założeniami publikacji.
Maszynopis sprzedany za ponad 40 tysięcy dolarów!
Znalezisko to okazało się prawdziwym literackim odkryciem. Nic więc dziwnego, że na licytacji maszynopis cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Początkowo zakładano, że sprzeda się za kwotę między 15 a 21 tysięcy dolarów (ok. 63 do 88 tysięcy złotych). Ostatecznie zwycięzca licytacji zdobył dzieło Cortázara za dokładnie 42 120 dolarów, co daje prawie 180 tysięcy złotych. Kwota i tak nie jest najwyższa: jeden z rekordów pobito w 2021 roku, kiedy na licytacji pojawiło się pierwsze wydanie Frankensteina Marry Shelley. Wówczas wyjątkowy egzemplarz z XIX wieku wylicytowany został za 1,17 miliona dolarów.
czytaj także: Pobiła Rekord Polski w liczbie posiadanych książek z autografami. Oto rekord Wiolety Sadowskiej
Nazwisko nowego właściciela maszynopisu dzieł Cortázara pozostaje na razie nieznane. Jeśli zdecyduje się on opublikować teksty w szerszym obiegu, to czekają go długie negocjacje z dziedzicami majątku pisarza, którzy aktualnie zajmują się również prawami do jego twórczości.
Do dziś jedną z najsłynniejszych książek pisarza pozostaje Gra w klasy, która w 2020 roku została wznowiona przez Wydawnictwo Muza. Publikacja jest więc nadal dostępna do kupienia w wielu księgarniach internetowych:
