Wszystkie kwiaty Szanghaju
Duncan Jepson

Chiny to temat wciąż niewyczerpany, a przy tym fascynuje, głównie za sprawą barw i różnorodności. W tej chwili świat zalewany jest chińskimi wyrobami, ba nawet trudno znaleźć produkt, który nie oznaczony napisem made in China. Ale przecież nie zawsze tak było. Pora cofnąć się wstecz.

Akcja powieści rozgrywa się w Szanghaju, w latach trzydziestych XX wieku. Bohaterką powieści jest Yan Feng, która przez rodzinę jest niezauważana, ceni sobie spacery z dziadkiem po ogrodzie. Jest zupełnym przeciwieństwem starszej siostry, która od lat jest przygotowywana, by dobrze wyjść za mąż. Niestety los zadecydował inaczej i kobieta umiera, a Feng musi ją godnie zastąpić. Wbrew własnej woli zostaje wydana za mąż, za bogatego biznesmena, który jest wierny tradycjom rodzinnym. W świecie ród Sangów ma wyrobioną pozycję, ale nikt nie wie, co rozgrywa się za murami zacisza domowego. Kobieta nie ma nic do powiedzenia, liczy się tylko jedna ma urodzić syna, aby przedłużyć linię rodu. Życie w złotej klatce, gdzie jest podporządkowanej mężowi i jego rodzinie nie jest łatwe, a narastający w sobie gniew pociąga za sobą konsekwencje w postaci przemiany ze skromnej dziewczyny, w wyrachowaną i pozbawioną uczuć kobietę. Jednak refleksja i pamiętanie przychodzi, ale po latach...gdzie wyrzuty sumienia nie dają o sobie zapomnieć. 

Postać Yan Feng posiada w sobie wiele sprzeczności. Na początku poznajemy ją jako niewinną, nieśmiałą dziewczynę, która po wyjściu za mąż przemienia się w pozbawioną emocji, zimną kobietę. Czytelnik może się zastanawiać czy to gra, czy ukryte uczucia. Kobieta sprzeciwia się tradycjom rodzinnym męża i twardą ręką zaczyna rządzić wszystkimi, a także sprawiając ból swoim najbliższym. Feng to bohaterka, którą się lubi, podziwia, by chwilami nienawidzić za dokonane wybory, a przedsięwzięte decyzje po prostu wydawać się mogą zbyt pochopne. 
Cała fabuła oparta jest głównie na tej konkretnej postaci i rozgrywa się w ścisłym kręgu rodu Sangów, akcja nie przybiera zawrotnego tępa, a język zastosowany przez autora jest barwny, spójny i sprawia wrażenie autentyczności, dlatego może wydawać się, iż cała historia wydarzyła się naprawdę. 

"Wszystkie kwiaty Szanghaju" to również przedstawienie obrazu politycznego. Czytelnik może śledzić zmiany jakie zachodziły od lat 30 do 60-tych ubiegłego stulecia. Nie zabraknie tu nawiązania do wojny z Japonią, a także późniejszego przejęcia władzy przez komunistów. Skutkiem czego były wyjazdy bogaczy poza granice kraju, a biedni zatapiali się w jeszcze większym ubóstwie. Dominacja głodu, braku opału, wody prowadziła tylko do jednego - śmierci. W takich warunkach zaczyna się opowieść Feng, jak do tego doszło, że znalazła się w tak trudnych warunkach? Na to pytanie odpowiedzi należy poszukać w powyższej książce, w której kolejno odsłaniane są poszczególne elementy i scalają się w całość.

Warto podkreślić, iż narracja prowadzona jest pierwszoosobowo, a napisana jest przez mężczyznę, który świetnie wczuwa się w rolę kobiety i przelewa na karty powieści wspomnienia kobiety, a przede wszystkim emocje. Książka wciąga od pierwszych stron. Powieść skierowana do kobiet, które fascynują się wielobarwnymi Chinami, a także szukających dużej dawki emocji. Polecam.

  Szczęście zazwyczaj zależy od korzystnego splotu okoliczności zwanych szumnie "losem," oraz od Nas samych i podejmowanych przez Nas wyborów. Zazwyczaj..Czasami bowiem opór czasów i miejsca w którym żyjemy, jest tak silny i trudny do przezwyciężenia, że nawet największe chęci w dążeniu do bycia szczęśliwym, nie mogą Nam pomoc. Człowiek staje się wówczas nic nieznaczącym przedmiotem w rękach innych ludzi, tradycji, kultury, pieniądza. Wówczas to pozostają tak naprawdę dwa wyjścia - pogodzenie się i podanie swojemu losowo, lub walka o lepszą przyszłość, nie ukierunkowana tylko i wyłącznie  na zwycięstwo, lecz na to, by choć przez tą jedną, krótką chwilę poczuć się wolnym człowiekiem, mogącym decydować o tym, kim chce być i jak chce żyć..O takiej walce opowiada piękna  i mądra książka autorstwa australijskiego pisarza - Duncana Jepsona, która nosi tytuł "Wszystkie kwiaty Szanghaju".

 Akcja powieści rozgrywa się w latach 30-tych ubiegłego stulecia w Chinach i opowiada dramatyczną historię młodej dziewczyny - Yan Feng. Nastoletnia kobieta, wbrew swojej woli, a właściwie jakiejkolwiek możliwości  zabrania głosu, decyzją rodziców zostaje wydana za maż za bogatego kupca Sanga Xioing Fa. W dniu zaślubin  wstepuję ona do rodziny męża, w której to królują tradycja i okrucieństwo wobec kobiet. Chwila ta  staje się początkiem piekła na ziemi dla młodej kobiety. Posłuszeństwo i obowiązek małżeński, polegający na wydaniu na świat męskiego potomka, staje się jedynym, znienawidzonym i codziennym sensem jej życia. Pragnąca czegoś więcej od losu Feng, podejmuję walkę o zadośćuczynienie wszystkich krzywd, w której to nie cofnie przed niczym..

 Książka ta jest opowieścią o smutnym i dramatycznym losie kobiety, wplątanej w kulturowe tradycje Państwa Środka, w której to szczęście i miłość istnieją jedynie w sferze marzeń i pragnień. Posłuszeństwo względem męża jest zaś  tym, co powinno wypełniać życie każdej chińskiej kobiety. Na przykładzie głównej bohaterki obserwujemy tak naprawdę życie  milionów chińskich kobiet, które na przestrzeni całych wieków, nierzadko po dzień dzisiejszy, wbrew swej woli,  poświęciły własne  życie na byciu godną małżonką szacownych mężów, zapominając raz na zawsze o tym, czym są ich własne marzenia i pragnienia. I choć to temat wielokrotnie poruszany w literaturze i kinie, to jednak chyba nigdy dotąd nie udało się żadnemu pisarzowi przekazać w tak doskonały i wiarygodny sposób,  tych wszystkich emocji, ukrytych gdzieś za kotarą posłusznego uśmiechu i  maski bólu, które to towarzyszą kobietom zmuszanym do małżeństwa z obowiązku. Dla Mnie książka ta jest wyrazem buntu wobec tej haniebnej tradycji, ukazująca prawdziwy ogrom nieszczęścia, do jakiego prowadzą tego typu postępowania.

 Powieść Duncana Jepsona ukazuje obraz Chin, pełen skrajności. Oto bowiem z jednej strony mamy piękną kulturę orientalną, którą tak bardzo  fascynujemy się od stuleci i wciąż jest Nam mało tych wszystkich opisów chińskich miast, strojów, rytuałów, sztuki..Z drugiej strony zaś, poznajemy Chiny, o których nie mówimy zbyt często lub też staramy się nie zauważać tej ciemnej strony azjatyckiej kultury, w której to kobieta stanowi jedynie bezwarunkowo podporządkowany mężczyznom obiekt. Przemoc, fizyczna i psychiczna, seksualne niewolnictwo, brak poczucia wolności i możliwości samo decydowania o własnym losie, oto druga strona chińskiej kultury, która wcale nie uległa tak wielkiej zmianie mimo upływów dziesiątków lat. Trudno bowiem oczekiwać, iż zakorzeniona od stuleci tradycja, zostanie całkowicie zapomniana i usunięta  z codziennego życia chińskiego społeczeństwa..Warto jednak o tym głośno mówić, przypominać, myśleć, gdyż nawet najstarsza i najbardziej zasłużona kultura nie może wpływać na to, czy dana osoba będzie miała prawo decydować o własnym losie sama, czy też zostanie on jej narzucony przez rodzinę..

 "Wszystkie kwiaty Szanghaju" opowiadają o jeszcze jednej ważnej kwestii, którą to jest wpływ społeczeństwa i warunków egzystencji, na jego wewnętrzną przemianę. Oto  bowiem główna bohaterka, tak bardzo inna i nienawidząca tych, z którymi wbrew jej woli przyszło żyć, po latach staje się niemalże właśnie taką sama osobą, jakimi gardziła. Feng staje się wpływową, budząca postrach, pierwszą żoną, pod władaniem której staje tak naprawdę nie tylko całe domostwo, ale i wszyscy członkowie wielkiej rodziny. Autorowi udało się w niezwykle sugestywny i obrazowy sposób ukazać ową przemianę jak i również moment refleksji głównej bohaterki, która to zdaje sobie wówczas sprawę, że tak naprawdę przegrała w podwójny sposób. Po pierwsze straciła szanse na swoje własne, szczęśliwe życie. Po drugie zaś straciła własne "Ja", wraz ze składającymi się na nie zasadami, wartościami i moralnością. I choć ta smutna prawda dociera do Niej po latach, to jednak nie jest wciąż za późno, by spróbować odzyskać choć cząstkę tamtej młodej, naiwnej i pełnej ideałów - Feng.

 Propozycja autora to także doskonała okazja do prześledzenia przemian jakie to zachodziły w Chinach w okresie od lat 30-tych do lat 60-tych, które to stały się początkiem wielkiej rewolucji polityczno - kulturowej. Przemiany jaki zachodziły wówczas w tym wielkim kraju, to także zmiany w mentalności jego mieszkańców, ich głęboko zakorzenionej tradycji, która tak naprawdę musiała zmagać się z nową falą prądów ideowych i kulturowych, tak bardzo różnych od tych kultywowanych od stuleci. Mieszkańcy domu rodu Fam jak i również główna bohaterka, zmagają się z nową rzeczywistością, która okazuje się tak naprawdę końcem starego świata, a początkiem nowego- komunistycznego. Głód, bieda, strach przed władzą , wszystko to staje się codziennością dla mieszkańców Chin, którzy muszą decydować o tym, gdzie i jak chcą dalej żyć. I choć niejednokrotnie spotykałam w literaturze opisy dramatycznych czasów, to jednak w tym przypadku doświadczyłam czegoś nowego, mianowicie spojrzenia na rewolucję oczyma osoby dobrze sytuowanej, dla której cała ta sytuacja przybiera jeszcze bardziej dramatyczny i tragiczny wymiar. Jest to spojrzenie bardzo interesujące i zmuszające do wielu refleksji na temat ludzkiego losu, narzucanego odgórnie przez innych ludzi, niezależnie od tego, czy dotyczy on jednostki czy też całego narodu..

 Fabuła powieści jest skonstruowana na wzór dawnej, chińskiej opowieści ludowej, nie spieszącej się w swym toku donikąd, delektującej się każdym słowem, zdaniem i przedstawianym wydarzeniem. Na próżno szukać tutaj bowiem nagłych zwrotów akcji czy też epickich opisów wydarzeń, gdyż fabuła opowieści skupia się głownie na wydarzeniach, rozgrywających się w domostwie wielkiego rodu. Tak naprawdę, to wydarzenia te są jedynie tłem dla ukazania emocji, jakie to towarzyszą głównej bohaterce, będącej symbolem wręcz baśniowego "kanarka w złotek klatce", czyli osoby będącej więźniem we własnym domu, skazanej jedynie na trwanie u boku męża. Książkę czyta się bardzo ciekawie i z wielkim zainteresowaniem, rozbudzonym tym poczuciem świadomości, że wraz z każdą kolejną stroną wkraczamy głębiej  ten dawny, na swój sposób magiczny, ale i tragiczny, świat.  Lektura napisana jest w sposób bardzo przystępny, jak najbardziej współczesnym językiem. Oczywiście pewne trudności mogą sprawiać takie kwestie, jak chociażby chińskie imiona, ale po pewnym czasie i do nich się przyzwyczajamy i nie zwracamy już większej uwagi na ich trudną pisownię i wymowę.

 Największym atutem książki jest jej główna bohaterka, stanowiąca niejako rdzeń całej konstrukcji literackiej, wokół której to rozciąga się fabuła książki. Tak naprawdę to nie do końca wiemy, jakim człowiekiem jest Yan Feng, gdyż jej charakter i osobowość stanowią wielką zagadkę. Oto bowiem poznajemy skromną, nieśmiałą, pogodną młodą dziewczynę, która z biegiem lat zamienia się w wyrachowaną, przebiegłą i egoistyczną kobietę. I chyba do końca nie zdajemy sobie sprawy, czy w tej oto osobie, nie ma już śladu tej dawnej dziewczyny, czy też jest ona skryta jedynie z sztuczną maską bezwzględności, którą to musiała ona przybrać, by przetrwać. Bardzo ciekawe jest to, że postać ta nie jest jednoznaczna, lecz budzi zarówno uczucia sympatii, współczucia jak i nawet pogardy. Lubię takich bohaterów, których życie nigdy nie jest czarno - białe..

"Wszystkie kwiaty Szanghaju" to książka przede wszystkim dla kobiet, które fascynują się orientalną kulturą Azji jak i również pragną poznawać różne oblicza miłości, nawet te najbardziej skomplikowane. Nie jest to  pewnością książka dla najmłodszych czytelników, choćby ze względu na pewną dawkę erotyki jak i również emocje, jakie z niej płyną. Emocje te bowiem wymagają pewnego zaangażowania i otwartości na to, jak bardzo różne mogą być losy człowieka i jednocześnie jak niewiele brakuje do tego, by przekroczyć pewną granicę, stanowiąca o byciu dobry lub złym człowiekiem. Takie emocje może poznać tylko osoba, która sama przeżyła już wiele w swoim życiu..

 Powieść Duncana Jepsona to historia o tragicznym życiu kobiety, której grzechem byłoby nie poznać. Rzadko bowiem zdarza się by mężczyzna umiał opowiadać o kobiecie w tak pasjonujący, szczery i inteligentny sposób, jak uczynił to autor tej książki. I chyba skłaniam się ku zdaniu, że to właśnie dlatego, iż autorem tej powieści jest mężczyzna, jest ona pozycją tak prawdziwą i wyjątkową..Polecam i zapraszam wszystkich czytelników by wkroczyli w ten niezwykły świat rodziny Fa..