Tajemnice marszałka Śmigłego-Rydza. Bohater, tchórz czy zdrajca
Sławomir Koper, Tymoteusz Pawłowski

Ocena: 0 (0 głosów)

"Tajemnice marszałka Śmigłego-Rydza. Bohater, tchórz czy zdrajca?” to nie tylko nowy tytuł Wydawnictwa Harde, lecz także nowe spojrzenie na – jak piszą autorzy Sławomir Koper i Tymoteusz Pawłowski – najbardziej nienawistną polską postać historyczną. Kim był człowiek znienawidzony przez Rosjan za zwycięskie walki z bolszewikami w latach 1919-1920, przez polski rząd na wychodźstwie za związek z sanacją, potem przez władze i historyków epoki PRL-u, a później także przez znaczną część opozycji antykomunistycznej? Czy mógł sprostać kreowanej przez przedwojenne media roli niezwyciężonego wodza, następcy Marszałka Piłsudskiego we wrześniu 1939 roku? Czy zasłużył na niechęć środowiska piłsudczyków i wszystkich obywateli, których dotknęła katastrofa wojny?

Śmigły był człowiekiem skrytym. Nie mówił o sobie, nie pozostawił wspomnień. Pisano o nim niewiele, przede wszystkim bardzo źle w kontekście II wojny światowej, nie podkreślając dostatecznie jego ogromnej roli w bojach legionowych, znakomitego kierowania Polską Organizacją Wojskową czy sukcesów w wojnie z bolszewikami. Dzięki autorom książki, którzy od kilkunastu lat badają życie i działalność Naczelnego Wodza, możemy poznać jego tajemnice – począwszy od dnia narodzin jako nieślubnego syna Marii Babiak, córki listonosza z Brzeżan, później żony niejakiego Tomasza Rydza. Poznajemy wczesną młodość Śmigłego, jego młodzieńcze przyjaźnie, okres studiów w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, wielką i jedyną miłość Martę Thomas-Zaleską, której pozostał wierny do śmierci, pasję do piłki nożnej. Dzięki temu żołnierz i polityk z propagandowych haseł lat 30. XX wieku zyskuje ludzkie oblicze. Równocześnie autorzy, opierając się na źródłach, rekonstruują jego wojskową karierę – począwszy od Związku Walki Czynnej, gdy posługiwał się pseudonimem „Śmigły”, przez Związek Strzelecki, Legiony Polskie, Polską Organizację Wojskową, wojnę polsko-bolszewicką, aż do stanowiska Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, marszałka Polski, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych w wojnie 1939 roku. Dzień po agresji ZSRR na Polskę przekroczył wraz ze swoim sztabem granicę Rumunii, gdzie został internowany. Powrócił potajemnie do okupowanej Polski w październiku 1941 roku, by stanąć na czele masowej organizacji podziemnej. Zmarł prawdopodobnie dwa miesiące później, jednak szczegóły tamtego pobytu w Polsce i okoliczności śmierci „Śmigłego” budzą wątpliwości, inspirując do stawiania kolejnych hipotez.

Wydawnictwo Harde poleca książkę Sławomira Kopra i Tymoteusza Pawłowskiego ,,Tajemnice marszałka Śmigłego-Rydza. Bohater, tchórz czy zdrajca?”. Historię człowieka, którego losy przywołują na myśl amerykańskie awanse od pucybuta do milionera: od ubogiego chłopaka z małego miasteczka w Galicji Wschodniej na szczyty władzy, a na koniec bohatera najczarniejszej polskiej legendy.