Religie Rzymu
Mary Beard

"Rzymscy autorzy uważali, że ich religia była oparta na tradycji wcześniejszej niż założenie samego Miasta. Na długo przed pojawieniem się Romulusa na miejscu przyszłego Rzymu działał wygnaniec z greckiej Arkadii, król Euander, który sprowadził do Italii różne greckie zwyczaje religijne..." Publikacja zaciekawiła mnie, spodziewałam się standardowego ujęcia historii religii Rzymu, a otrzymałam wyjątkowo wciągającą podróż ponadtysiącletnimi horyzontami czasowymi, uwzględniającą nie tylko wielowymiarowość i złożoność, ale również zróżnicowany lokalny charakter. Położono nacisk na analizę znaczenia systemu religijnego, jego nieustannych zmian i korelacji z przekształceniami społecznymi. Pasjonująco śledzi się wielkie przemiany religii Rzymu, od tradycyjnego poganizmu, prymitywnej osady, stopniowo przekształcającej się w światowe imperium i stolicę chrześcijaństwa. Autorzy bazując na bogatej bibliografii, dokonali ciekawej rekonstrukcji stanu religii rzymskiej z początku przyjętych ram czasowych, przeprowadzili zajmującą interpretację dostępnych źródeł wobec znanego w niewielkim stopniu kontekstu i środowiska. Przebija się wielokulturowy charakter, powolne przeobrażenia strukturalnych cech, szeroki wachlarz rodzajów bogów, ranga znaczeń organizacji kapłańskich, aspekt wspólnego działania ludzi i bogów. Obserwujemy znaczne rozproszenie władzy w sprawach religijnych w ramach republikańskiego porządku religijnego, wprowadzanie licznych innowacji, rozwijanie pradawnych kultów, porzucanie praktyki przodków, powstawanie nowych świątyń, ceremonii i rytuałów. Igrzyska, festiwale i procesje religijne. Interesujące, jak kontrola nad światem śródziemnomorskim, zaowocowała przeistoczeniem się Rzymu w wielokulturową kosmopolis, import kultów, składanie ofiar z ludzi, wyraźne zerwanie z tradycją, eksport własnych form religijnych do kolonii obywateli rzymskich. Przyglądamy się, jak rewolucja późnej Republiki przyjmuje intelektualny i polityczny charakter, staje się rewolucją myśli i miecza, zaś religia jej istotną częścią. Dostrzegamy nieciągłość religii, zajmowanie istotnego miejsca w sprawach publicznych, wzbudzanie zainteresowania wśród klasy rządzącej umożliwiającego polityczną władzę i kontrolę. Pojawia się sfera wyspecjalizowanych aktywności, nowe formy dyskursu i wiedzy. Definiują się granice między rodzajami religijnego doświadczenia, dozwolonym a niedozwolonym, czystą religią a magią, astrologią i wróżbiarstwem. Zauważamy, jak we wczesnym Cesarstwie religia Rzymu stanowi najważniejszy zbiór praktyk kształtowania rzymskiej tożsamości. Rozwój kultu cesarskiego i rytuałów. Mity rzymskie jako instrument kształtowania polityki i religii. Dalsze przekształcenie systemu religijnego, podniesienie prestiżu godności kapłańskich, dbałość o świątynie. Zaś w cesarskim Rzymie zróżnicowanie populacji, przenoszenie kultów z prowincji, powstawanie państwowych i nieoficjalnych ich odmian. Wyrazem dominacji cesarzy stają się oficjalne budowle sakralne. Następuje rosnąca popularność i umocnienie chrześcijaństwa, powstają monumentalne bazyliki. Książka fascynująco oprowadza po historii religii Rzymu, zaprasza do dyskusji, zachęca do spojrzenia z szerszej perspektywy, czasem prowokuje i odsyła do innych opracowań. Porcja wiedzy, w unikalnej odsłonie, przekazana dostępnym językiem. Przyjemna wędrówka antycznym szlakiem. Wiele dni interesującego i wciągającego zaczytania. Publikacja wzbogacona mapami, ilustracjami, zdjęciami, indeksem haseł ułatwiającym wyszukiwanie, oraz imponującą bibliografią. bookendorfina.pl

(Kliknij aby rozwinąć opinię)