Jednostkowość i wydarzenie. Studia z estetyki Lyotarda
Piotr Schollenberger

Ocena: 0 (0 głosów)

Jean-Franc?ois Lyotard (1924-1998), francuski filozof; jeden z twórców i główny przedstawiciel postmodernizmu.

We wspo?łczesnym namys?le nad dos?wiadczeniem estetycznym moz?na wskazac? takie stanowiska, kto?re pozwalaja? przemys?lec? poje?cie transcendencji, pozbawione residuo?w klasycznego mys?lenia metafizycznego.

Lyotard pojmuje istote? malarstwa jako gre? dwo?ch przeciwstawnych sił. Pierwsza da?z?y do uporza?dkowania elemento?w w ramach okres?lonego systemu, druga siła rozsadza o?w system, gdyz? mies?ci sie? na zewna?trz niego, jest radykalnie wzgle?dem niego heterogeniczna. Sztuka jest obdarzona funkcja? krytyczna?. Z wne?trza danego systemu pozwala dokonac? refleksji nad warunkami, kto?re z koniecznos?cia? musza? zostac? spełnione, by mo?gł on funkcjonowac?. Warunki te sa? w wypadku kaz?dego systemu – zaro?wno je?zykowego, jak i malarskiego – zwia?zane z ro?z?norodnymi strategiami wykluczania oraz, jak to okres?la Lyotard, „represji”. Krytyczna funkcja sztuki polega na umoz?liwieniu „zjawienia sie?” tego, co zostało wykluczone – tego, co jawi sie? w danym jednostkowym dziele sztuki jako niezrozumiałe, niedefiniowalne, niedyskursywne.

Sztuka nie jest dla Lyotarda filozoficzna? proteza? w momentach, gdy mys?l sie? gubi i moz?na pus?cic? zasłone? dymna? estetycznej egzaltacji. Nieprzypadkowo stanowi stały punkt odniesienia, umoz?liwia bowiem mys?lenie o tym, co przekracza w absolutny sposo?b wszystko, co „wewna?trzs?wiatowe” (zwia?zane z tym, co zrozumiałe, zgodne z ustalonym porza?d- kiem, schematem poznawczym).

Piotr Schollenberger – doktor, pracuje w Zakładzie Estetyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje sie? tradycja? fenomenologiczna?, problematyka? dos?wiadczenia estetycznego, zagadnieniami estetyki wspo?łczesnej i teorii sztuki. Autor rozpraw i przekłado?w z zakresu estetyki i filozofii sztuki; napisał książkę Granice poznania dos?wiadczenia estetycznego (2014).