Choć w kulturze popularnej większą sławę zdobyli Apacze, Siuksowie czy Szejeni, to Komancze, znakomici jeźdźcy i genialni wojownicy, stworzyli najpotężniejsze indiańskie imperium w Ameryce Północnej, powstrzymali hiszpański napór z Meksyku i francuską ekspansję z Luizjany. Przez kilkadziesiąt lat prowadzili wojnę z białymi Amerykanami, opierając się ich kolonizacji. Historia zapamiętała Komanczów przede wszystkich jako okrutnych najeźdźców i łupieżców, jednak Gwynne rysuje znacznie bardziej złożony i bogaty obraz tego ludu.
Imperium księżyca w pełni to nie tylko porywający opis dziejów Komanczów; to także szereg znacznie bardziej intymnych historii - Ranalda Slidella Mackenziego, wybitnego przywódcy wojskowego, najbardziej bezwzględnego i skutecznego przeciwnika Indian, Cynthii Ann Parker, słynnej białej squaw, która porwana w dzieciństwie przez Indian, zakochała się potem w jednym z nich, urodziła mu dzieci i nigdy nie pogodziła się z tym, że zmuszono ją do powrotu do świata białego człowieka, a wreszcie Quanaha Parkera, jej syna, jedynego Głównego Wodza Komanczów, być może najbardziej fascynującego człowieka, który kiedykolwiek przemierzał Wielkie Równiny.
,,Dla tych, którzy zaczytywali się w dzieciństwie w opowieściach o Indianach, mam dobrą wiadomość: powrót jest możliwy. Ta książka, choć historyczna i faktograficzna, została napisana przez kogoś, kto naoglądał się westernów i spędził mnóstwo czasu na lekturach Coopera i innych. Jeszcze słychać tętent koni i świst wypuszczanych strzał, a stronice tak szybko przemykają między palcami, jak stada cwałujących bizonów. Dużo akcji, lecz jeszcze więcej wiedzy. O Komanczach wiedziałem dotąd tyle, co napisał Karol May: że byli ,,okrutnymi i tchórzliwymi" wrogami ukochanych Apaczów, że na pustyni, gdy brakło wody, pili krew kojotów. Gwynne odsłania dzieje jednego z najpotężniejszych plemion Wielkich Równin, opowiada fascynująco o jego wielkości i upadku, a także o jego największym wodzu Quanahu Parkerze, synu białej kobiety i Indianina. Świetna lektura świetnie przetłumaczona i opracowana." Marek Bieńczyk
"Imperium księżyca w pełni jest jak objawienie. Ta lektura zostawi na waszych dżinsach kurz i krew." ,,The New York Times Book Review"
"Gwynne dał nam bogaty, żywy, szczegółowy opis ważnego okresu historii Stanów Zjednoczonych i dwóch wielkich ludzi: Quanaha Parkera i Ranalda Slidella Mackenziego, których zmagania odcisnęły na tej historii niezatarte piętno." Larry McMurtry
"Imperium księżyca w pełni rozszerza pojmowanie tego, co to znaczy być Amerykaninem." ,,Cleveland Plain Dealer"
"Ta książka o wojnie jest równocześnie historią dwóch narodów, które usiłują utrzymać kontrolę nad własnym losem, sięgając po wszelkie dostępne środki. W Quanahu Parkerze Gwynne znalazł doskonałe narzędzie do przedstawienia tej historii." ,,Chicago Tribune"
Wydawnictwo: Czarne
Data wydania: 2024-06-19
Kategoria: Literatura faktu, reportaż
ISBN:
Liczba stron: 512
Tytuł oryginału: Empire of the summer moon
Najazd na fort Parkerów wyznaczał ten moment w historii, gdy pędy rodzącego się amerykańskiego imperium, które wystrzeliły najdalej na zachód, dotknęły wschodnich krańców olbrzymiego, pierwotnego i równie groźnego imperium w głębi kontynentu, władanego przez Komanczów. Nikt wtedy tego nie rozumiał. Z pewnością Parkerowie nie zdawali sobie sprawy, z kim mieli do czynienia. Amerykanie nie mieli najmniejszego pojęcia o wielkości terytorium opanowanego przez Indian, z którymi stykali się wzdłuż tej dzikiej granicy, ani o ich sile. Podobnie Indianie nie wiedzieli nic ani o sile, ani o terytorium białych. Jak się okazało, i jedni, i drudzy przez ostatnie dwieście lat zajmowali się krwawym podbijaniem i eliminowaniem tubylczych ludów. Jedni i drudzy z powodzeniem zagarniali kolejne rozległe ziemie. Różnica polegała na tym, że Komanczom wystarczało to, co zdobyli. Białym Amerykanom, dzieciom „naturalnego przeznaczenia” - nie.
Dzika preria, rozległe kaniony, zza których czerwieni się zachodzące słońce. Stada bizonów pasące się na łąkach, które zdają się sięgać aż po horyzont. Na tle zachodzącego słońca jest on – czerwonoskóry wojownik. To początek XIX wieku, więc jest wolny i dziki, jeszcze jest panem tego imperium. W ten krajobraz wkracza biały człowiek, ze swoim planem i swoimi roszczeniami, któremu wydaje się, że tylko on jest prawowitym władcą. Tak rozpoczyna się trwająca wiele lat walka o władzę, ziemię, wreszcie o spokój i prawo do wolności. Walka o ojczyznę.
Imperium Księżyca w Pełni. Wzlot i upadek Komanczów S. C. Gwynne'a to przepiękna i barwna opowieść o życiu i walce o przetrwanie jednego z najbardziej brutalnych indiańskich ludów – Komanczów, twórców świetnej machiny wojskowej, wspaniałych jeźdźców, którzy jako pierwsi wykorzystywali w walce łucznictwo konne. To właśnie za sprawą techniki jeździeckiej stali się największym i najsilniejszym plemieniem na Wielkich Równinach. Punktem wyjścia dla opowieści Gwynne'a jest porwanie Cynthii Ann Parker, białej dziewięcioletniej dziewczynki, która tak bardzo wrosła w kulturę Indian, że jej uwolnienie i powrót do rodziny okazał się początkiem powolnej śmierci. Nie potrafiła się już dostosować.
Ta opowieść to nie tylko historia Indian i białych ludzi, którzy stanęli naprzeciw siebie, aby zdobyć i ochronić to, co dla każdego z nich było najcenniejsze. To historia największego i zarazem ostatniego komanckiego wodza, Quanaha (Zapach, Aromat) Parkera, mieszańca, najstarszego syna Cynthii Ann i komanckiego wodza Pety Nocony. Mężczyzny niezwykle przystojnego, hojnego, doskonałego przedsiębiorcy, ale przede wszystkim wojownika z krwi i kości, który jako ostatni złożył broń i zamieszkał w rezerwacie. Quanah doskonale pamiętał życie pośród Wielkich Równin, był wytrawnym jeźdźcem i świetnym łucznikiem. Wodzem bardzo dbającym o swoich współplemieńców, kochającym swoją rodzinę ponad wszystko.
S.C Gwynne odczarowuje powszechnie znany, stereotypowy obraz Komanczów, tych pochmurnych, złych i okrutnych Indian. Tacy byli, kiedy walczyli. W swoich wioskach byli wesołymi, lubiącymi robić psikusy, wręcz psotnymi ludźmi, uwielbiającymi śpiewać i tańczyć, mającymi swój własny system wartości i bardzo go przestrzegającymi. Komancz był hazardzistą, dla którego najbardziej wartościowym towarem był koń.
S.C. Gwynne, dziennikarz, finalista Nagrody Pulitzera stworzył powieść wyjątkową. Pełną niesamowitych i fascynujących historii oraz przepięknych opisów XIX-wiecznej Ameryki Północnej. Imperium Księżyca w Pełni jest doskonale doprecyzowanym dziełem o indiańskich plemionach, którym potęga białego człowieka przyniosła upadek i utratę wolności raz na zawsze. Gwynne udowodnił, że kiedy do głosu dochodzi silna potrzeba władzy i coraz większego posiadania, nie ma znaczenia pochodzenie i poziom ucywilizowania człowieka, a człowieczeństwo nie zależy od koloru skóry.
Generał Stonewall Jackson jest postacią owianą legendą, romantycznym bohaterem, szlachetnym przegranym. Jest też bez wątpienia jednym z najwybitniejszych...
Imperium księżyca w pełni to nie tylko porywający opis dziejów Komanczów; to także szereg znacznie bardziej intymnych historii – Ranalda Slidella...