Historia niedokończona. Francuscy intelektualiści 1944-1956
Tony Judt

Świetnie napisana, niezwykle zajmująca i momentami bardzo niesprawiedliwa publikacja. Autor ocenia surowo, ale i grzechy oskarżonych nie są drobne. Judt opisując fascynacje francuskich intelektualistów komunizmem stara się wyczerpać temat, przedstawiając m.in. czynniki, które doprowadziły do owej długotrwałej miłości, która w wielu przypadkach nie była tak ślepa, jak mogłoby się wydawać. Pisze między innymi o antyamerykańskich i antyliberalnych nastrojach, panujących pośród rozczarowanych szarą rzeczywistością francuskich myślicieli oraz o ich przeświadczeniu o zbawiennych skutkach jakiejkolwiek zmiany, o dostrzeganiu przez nich coraz to większych wynaturzeń nowego systemu, oraz o ich przekonaniu, że w ostatecznym rozrachunku błędy te okażą się drobnostkami. W kilku miejscach autor pozwala sobie na personalne wycieczki, które jednakowoż nie są pozbawione trafności i dowcipu. Często zdarza mu się humorystycznie przedstawiać swoje myśli: "Pragnienie wiary w system, który codziennie dostarczał dowodów przeciwko sobie, mogło zrodzić się jedynie z najsilniejszych (...) pobudek. niczym maltretowana żona, niekomunistyczni intelektualiści lewicy wracali do swoich oprawców, zapewniając policję, że 'chciał dobrze', 'miał swoje powody' i że go 'kochają' bez względu na wszystko. I podobnie jak mąż brutal, komunizm żerował na wierze pokładanej przez jego ofiary w ich początkowym zauroczeniu". Przez książkę przewijają się niebagatelne postaci: Simone de Beauvoir, Jean Paul Sartre, Maurice Merleau-Ponty, Emmanuel Mounier i wiele innych "gwiazd", których zdanie bez wątpienia kreowało opinię publiczną. Wyciągnięte zostają wypowiedzi i artykuły prasowe, o których po latach większość intelektualistów wolałaby zapomnieć, z których niektórzy próbowali się tłumaczyć. Judt niekiedy zdobywa się na wyrozumiałość, innym razem nie ma litości. Jedno jest pewne - obok tej książki nie sposób przejść obojętnie.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)