Dziesięć książek, które każdy konserwatysta musi znać oraz cztery nie do pominięcia i jedna uzurpatorska
Benjamin Wiker

,,Konserwatyzm to miłość skarbów zdobytych przez kulturę wieków. Konserwatyzm to wyciąganie doświadczeń z przeszłości i popieranie tego, co swoją dobroć wykazało, opieranie się na dokonanych doświadczeniach." Stanisław Cat-Mackiewicz Benjamin Wiker to autor, z którym już wcześniej miałam do czynienia. Ze względu na jego tradycjonalistyczne poglądy w Architektach kultury śmierci byłam ciekawa czym dla niego jest konserwatyzm. Czy uzyskałam odpowiedź na to pytanie czytając Dziesięć książek, które każdy konserwatysta musi znać oraz cztery nie do pominięcia i jedna uzurpatorska? Czy pozycja ta w porównaniu do Architektów kultury śmierci była dla mnie bardziej obiektywną publikacją? Czy uwzględniała spaczenia ideologii politycznej i filozofii jaką jest konserwatyzm? A może Benjamin Wiker myśli podobnie jak cytowany powyżej Stanisław Cat-Mackiewicz nie biorąc pod uwagę głosów takich jak Friedrich August von Hayek? ,,Rzecz w tym, że konserwatyzm z natury nie potrafi zaoferować alternatywy dla kierunku, w jakim się rozwijamy. Owszem, może osiągnąć sukces, stawiając opór aktualnym tendencjom i spowalniając niepożądane zmiany, niemniej jednak nie jest w stanie ich powstrzymać, ponieważ nie wskazuje innych możliwości." Friedrich August von Hayek ,,Konserwatyści w zasadzie akceptują istniejący świat i nie ufają polityce opartej na myśleniu abstrakcyjnym, czyli na wnioskowaniu oderwanym od praktycznego życia." Fabuła. Wrażenia. W skrócie ta książka to konserwatyzm w formie filozofii, teologii, literatury, ekonomii i polityki widziany oczyma Benjamina Wikera. Pierwsza część publikacji to opis tego, czym jest konserwatyzm, a właściwie jak go definiuje autor. Następnie autor analizuje liberalizm i pragnie wykazać antagonizm, jaki istnieje pomiędzy nim, a konserwatyzmem. Omawia takie zagadnienia jak: formowanie konserwatywnego myślenia, korzenie konserwatyzmu, fundamentalne rozumienie ludzkiej natury i jej miejsca we wszechświecie. Skupia się także m.in. nad: rewolucją francuską, demokracją w Ameryce, antyfederalistami, federalistami czy miejsce ekonomii w tej ideologii. Czytając ją poznacie znaczenia jakie dla tej ideologii mają m.in. takie lektury jak Rozważna i romantyczna Austen, Burza Shakespeare, Władca Pierścieni Tolkiena, Biblia Jerozolimska, Atlas zbuntowany Rand, Ortodoksja - Gilberta Keitha Chestertona czy Politykę Arystotelesa. Przy każdej omawianej pozycji otrzymujemy krótkie noty biograficzne z wybranymi zagadnieniami i elementami dotyczącymi konserwatyzmu. ,,Liberałowie nigdy nie mają problemu z organizowaniem politycznego życia narodu na bazie jakiegoś atrakcyjnego, lecz niesprawdzonego, wyrozumowanego schematu, który służy do opracowania w gruncie rzeczy nic nieznaczących nadziei i zmian" s.30 Następnie Wiker poprzez składowe danej pozycji przekonuje Nas czemu uważa je za ,,prawicowe" i jakie ich elementy potwierdzają jego tezę. Pod względem budowy zdań, tradycjonalistycznego myślenia i dopasowania wydarzeń z życia danego pisarza książka ta jest bardzo podobna do Architektów kultury śmierci. Uważam, iż przekazu tej książki w żadnym stopniu nie można ocenić obiektywnie. Wszystko zależy od naszych przekonań, od tego jak postrzegamy świat i co jest dla Nas ważne. Jest ona jednostronna i nieobiektywna, gdyż autor uważa, iż jego podejście do życia i wartości jakie wyznaje są jedyną i słuszną drogą. Utożsamia materializm z liberalizmem, a konserwatyzm z chrześcijaństwem, choć sam przyznaje, iż nie to było jego zamiarem, jednak na tym polu poniósł klęskę - na tę religię powoływał się regularnie. ,,Jedynie chrześcijaństwo może zaoferować racjonalny sprzeciw wobec oligarchii bogatych."s.85 ,,To Tolkien w dużej mierze cierpliwie, lecz stanowczo kruszył lody ateizmu Lewisa[...] ateizm Lewisa rozpuścił się najpierw w teizm w 1929 roku, a jesienią 1931 roku w chrześcijaństwo (choć fakt, że Lewis nie przyjął katolicyzmu, pozostał dla Tolkiena na długo źródłem pewnej irytacji)."s.371-372 ,,Księga przysłów Starego testamentu jest właśnie takim zbiorem zapisanych mądrości"s.478 ,,Baśnie są niczym innym jak słoneczną krainą zdrowego rozsądku." s.77 Wiker ukazał czym jest dla niego ta filozofia i idea, jednak miałam wrażenie, iż jest ona całkowicie oderwana od rzeczywistości, że to bardziej mrzonka i jego pobożne życzenie. ,,Romantycy mogli być destrukcyjni zarówno dla siebie samych, jak i dla innych(jak w powieściach Austen). Lecz ostatecznie romantyzm został zastąpiony przez coś znacznie gorszego, przez nihilizm - co jest rzeczywistym spełnieniem romantyzmu i liberalizmu. Zwycięstwo uczuciowości nad rozsądkiem prowadzi do wulgarnej nadwrażliwości i wyniesienia nonsensu."s.348 Konserwatyzm, który przedstawia to swego rodzaju utopia - przykładowo: brak materializmu na świecie, życie zgodnie z naturą, rodzina jako podstawowa i najważniejsza jednostka w państwie i na świecie, uprzejmość, życzliwość, poszanowanie życia, brak wyzysku, niskie podatki, rządzący myślący o swoich wyborcach, brak egoizmu. No któż nie pragnąłby takiego świata? Tymczasem historia i realne czasy plus sytuacja polityczno-społeczna ukazuje, iż na świecie zarówno liberaliści jak i tradycjonaliści ulegają egoizmowi czy materializmowi. Negatywne cechy i poglądy ludzkości opisał bardzo trafnie i trudno się z nim po raz kolejny nie zgodzić, ale już po przeczytaniu całej książki miałam wrażenie, iż tylko konserwatyści są ich wyzbyci. Bardzo brakowało mi w tej książce odwołania się do realiów oraz zaakcentowania, iż dzisiejszy konserwatyzm jest często wykorzystywany w nieodpowiednim celu i opisania tego zjawiska. Dobrym przykładem ukazania tego jak jest to subiektywna książka będzie podejście Benjamina do Rand i jej Atlasu zbuntowany. W rozdziale jej dotyczącym widać niechęć autora, można ją wyczuć. Przykładowo: ,,Czułem się, jakbym siedział w jakimś dziwnym kościele, do którego nie należę, gdzie inni ludzie śpiewają hymny, zgodnie z oczekiwaniami, a tylko ja odstawałem od grupy, i gdzie zaprzeczenie jakiejś pojedynczej rzeczy było uważane za herezję"s.470 Cytat ukazuje także to w jak umiejętny sposób Wikera potrafi ,,sprzedać" swoją opinie. Oczekiwałam obiektywizmu, a spotkałam się z punktem widzenia konkretnej osoby, co w ogólnym rozrachunku jest zrozumiałe i pokazuje, iż książki tego pisarza to jego światopogląd, a nie próba obiektywnej analizy zjawisk, filozofii czy idei istniejących na świecie. Dzięki publikacji Wikera postanowiłam przeczytać Koniec człowieczeństwa C.S. Lewis oraz Atlas zbuntowany, gdyż zainteresowała mnie ich treść. Poza tym jestem bardzo ciekawa czym ta Rand się tak naraziła, gdyż pojawia się w większości książek tego autora i nie boi się on jawnie jej potępiać i oceniać. ,,Prawdziwy konserwatysta uważa naturalne ograniczenia za naturalne, w pewien sposób wpisane w naszą naturę, coś, co trzeba szanować i zachować, aby ochronić ludzką naturę od tyrańskiej manipulacji, degradacji i zniszczenia"s.138 Koniec człowieczeństwa C.S. Lewis Poza tym to kopalnia cytatów i ogólnych prawd dotyczących złego wpływu materializmu, egoizmu czy historii demokracji oraz opowieści o korzeniach konserwatyzmu. Pierwsze dwie części będą na pewno gratką dla osób lubiących ,,polityczne" książki z tłem historycznym. Ta część na tle pozostałych wypada rzetelnie. Dziesięć książek, które każdy konserwatysta musi znać oraz cztery nie do pominięcia i jedna uzurpatorska to publikacja dobrze napisana i łatwa w odbiorze. Język jest dość prosty. Nie ma w niej także dłużyzn. ,,Materializm jest niebezpieczną chorobą ludzkiego umysłu w każdym narodzie; lecz należy się jej obawiać szczególnie w demokratycznym państwie"s.173 Wiker nie boi się krytykować, udowadniać, iż jego podejście jest jedynym słusznym rozwiązaniem oraz podobnie jak w Architektach kultury śmierci przedstawiać czysto subiektywną opinię. Ja czytając ją i patrząc na prawdziwie konserwatywny świat oczyma autora zapragnęłam w nim żyć. ,,Celem i dążeniem większości rządów w dziejach ludzkości były pragnienia tych, którzy byli u władzy." To zdecydowanie powieść dla konserwatystów, ale i osób myślących, posiadających swoje zdanie lub chcących je sobie wyrobić. Książka na pewno zawiera w sobie wiele prawd i rzeczywistych zdarzeń jednak dotyczą one ogółu ludzkości, która nie dzieli się tylko na złą lub dobrą czy liberalistów lub konserwatystów. Nie gwarantuję, iż przypadnie Wam do gustu. Musicie sami to sprawdzić jeśli zawartość Was zainteresowała. Dla mnie była przygodą, która utwierdziła mnie w przekonaniu, iż idee są wieczne, ale ich realizacja znacznie odbiega od założeń. Polecam zainteresowanym. ,,Żyjemy tak, jakby to świat miał stosować się do naszych pragnień i oczekiwań. Kiedy świat nie współdziała z naszymi pragnieniami, wówczas go potępiamy i przeżywamy swoje życie, marząc o tym, jaki świat powinien być, jaki byłby, gdybyśmy to my mogli o tym decydować."s.335 Opinia ukazała się także na moim blogu OkiemMK.com

(Kliknij aby rozwinąć opinię)