Dzieje wielickiej żupy solnej
Antoni Jodłowski

Ocena: 0 (0 głosów)

Publikacja pt. ,,Dzieje wielickiej żupy solnej” autorstwa prof. Antoniego Jodłowskiego wydana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka – jest nowym, rozszerzonym wydaniem poczytnego wydawnictwa ,,Żupa solna w Wieliczce”. Książka jest monografią ujmującą w syntetyczną całość dzieje wielickiego solnictwa od środkowego neolitu (ok. 5 500 lat temu) po historię kopalni soli, która rozpoczęła się pod koniec XIII w. z dokładną analizą złoża solnego. Bogato ilustrowana - fotografiami, rycinami i mapami - jest rzetelnym i niezastąpionym źródłem wiedzy dla wszystkich, których temat soli w Wieliczce interesuje od naukowców po pasjonatów.

Warte zwrócenia uwagi jest zestawienie wszystkich zabytkowych wyrobisk w kopalni soli, które zostały przewidziane do zachowania.
Publikacja wydana na papierze kredowym, s.216, wymiary okładki 23 x 27 cm. Zawiera 127 fotografii, rycin i map. Streszczenie w języku angielskim,
Rozdziały:
- Wstęp
- Przegląd ważniejszych badań i literatury
- Złoże solne Wieliczki
- Dzieje wielickiej Żupy Solnej w Zarysie
- Ogólna charakterystyka wyrobisk zabytkowych
- Zestawienie zabytkowych wyrobisk w Kopalni Soli „Wieliczka przewidzianych do zachowania
- Podziemne kaplice i miejsca kultu
- Dawne urządzenia, maszyny i narzędzia górnicze
- Wyroby rzemiosła artystycznego związane z górnictwem
- Problem zabezpieczenia i konserwacji zabytkowych wyrobisk górniczych
- Zakończenie
- Ważniejsza literatura
- The history of Wieliczka Saltworks. Summary

Publikacja do nabycia w e-sklepie i muzealnych sklepikach w Zamku Żupnym i nadszybiu Daniłowicza (Biuro Obsługi Turystów Muzeum).
www.muzeum.wieliczka.pl

Ze wstępu:
Żupy Krakowskie dostarczały pod koniec XIV w. około 1/3 wszystkich dochodów skarbu królewskiego, a w następnych stuleciach stanowiły również źródło bogacenia się wielu mieszczan krakowskich i rodów magnackich, jak Bonerów, Lubomirskich, Morsztynów, Wodzickich i innych. Z salin wielicko-bocheńskich opłacani byli w XIV w. profesorowie Akademii Krakowskiej, a od połowy XVI do XVII w. wysokie nakłady przeznaczano na utrzymanie wojska kwarcianego. Z dochodów żupnych wybudowano także kilka kamienic, kościołów i pałaców w Krakowie, m.in. kościół Św. Piotra i Pawła, domy „Pod Karpiem” i „Brygantych” oraz w znacznej części odrestaurowano w XVI w. zamek renesansowy na Wawelu. Dodać należy, że większość tych dochodów przynosiła żupa wielicka, której produkcja była wówczas około dwukrotnie większa od kopalni w Bochni. Dlatego też o obiekt ten troszczyli się wszyscy polscy książęta i królowie, a jego wysoka ranga w Polsce średniowiecznej i przedrozbiorowej miała znaczny wpływ na historię kraju.