Singielka
Teresa Monika Rudzka

Pojęcie staropanieństwa już dawno się przeterminowało. Obecnie jest się singielką i to określenie na dobre weszło do naszego słownika. Czy singielką jest się z wyboru czy z konieczności? Czy wystarczy nie mieć pary, żeby być singlem? Temat bardzo ciekawy i na czasie, bo wiele osób obecnie decyduje się na samotne życie i niełączenie się w stałe związki. Singielką jest również główna bohaterka powieści Teresy Moniki Rudzkiej. Robertę poznajemy w wieku dziewiętnastu lat, gdy bierze udział wraz z całą rodziną w pogrzebie swojej siostry Ani. Matka, ojciec, dwaj bracia Krzysiek i Marcin, nieuczestnicząca w pogrzebie siostra Dorota, i ona - Robi. Wydawać by się mogło zwykła, wielodzietna rodzina jakich wiele. Zapewne tak, bo niestety dość często trafiamy na patologie w rodzinach tego pokroju. Ojciec - nadużywający od wielu lat alkoholu, matka - zaniedbana, sterana życiem, nie mająca własnego zdania, nieudolna i nieprzystosowana oraz ich dzieci. Dzieci też nie do końca spełniające oczekiwania rodziców, ,,nieudane" jak twierdziła matka, w mniejszym lub większym stopniu upośledzone umysłowo. Tylko Roberta jest inna. Widziała całą patologię sytuacji, w której przyszło jej żyć i zapragnęła jej zmiany. Jak każda normalna młoda dziewczyna marzyła o dobrej pracy przynoszącej godziwą zapłatę, życiu w luksusie, kochającym, bogatym mężu. Czy Robercie uda się zrealizować swoje plany? O tym możecie poczytać - warto poznać jej historię. Nie jest tajemnicą, że Teresa Monika Rudzka należy do moich ulubionych polskich pisarek współczesnych. Przeczytałam wszystkie wydane przez Nią książki i zawsze wzbudzały mój zachwyt. Podobnie jest z ,,Singielką". Dlaczego kolejna pozycja Moniki wywarła na mnie takie wrażenie? Składa się na to kilka elementów... ,,Singielka" to przede wszystkim historia Roberty, jej życia pełnego smutku, poszukiwań lepszego jutra, rozczarowań, dążeń, wzlotów i upadków, kolejnych potknięć i małych zwycięstw. Ale na Robercie i jej rodzinie nie kończy się plejada postaci. W tej krótkiej, bo liczącej tylko niespełna 300 stron powieści, Autorka przedstawiła nam taką mnogość typów ludzkich, że trudno by było chyba znaleźć w literaturze podobny utwór. Mamy tu kuzynkę matki Elżbietę, z mężem Pawłem i córką Karoliną, jej przyjaciela Jędrka, ciocię Leonię, jej ukochanego Romana, siostrę ojca Bożenę, jej męża Wiktora i córki Kamilę oraz Agnieszkę, sąsiadkę - panią Lilkę, Zenka, Jasię, Zdzisia, Zyzia, Irka i ... wielu, wielu innych. Może nie byłoby w tym nic dziwnego ani nadzwyczajnego. Każdy może wpleść w swoją powieść mnóstwo postaci, ale Monika Rudzka robi to w sposób doskonały. U niej wszyscy bohaterowie mają indywidualne cechy, są wyraziści, łatwi do zapamiętania. Po zakończeniu powieści potrafimy o każdym z nich powiedzieć parę zdań, scharakteryzować go, wyciągnąć z tłumu i oddzielić od innych. Zauważamy tu niejako przekrój całego polskiego społeczeństwa, może chwilami przedstawiony zbyt dosadnie, ze sporą dozą ironii i drwiny, ale mimo wszystko bardzo prawdziwy. Ludzie zaprezentowani przez Pisarkę są autentyczni, realni, z krwi i kości - ot jakich wiele na polskich ulicach, w zakładach pracy, w supermarketach czy osiedlowych sklepikach i bazarkach, w polskich domach. Ludzie chciwi, zazdrośni, nadużywający alkoholu, skąpi, fałszywi, nie wykazujący empatii ani współczucia, tchórzliwi, nieodpowiedzialni. Ponury obraz - nieprawda? Ale ileż takich właśnie osób spotykamy wokół siebie? Chwilami mamy wrażenie, że jest to przeważająca część społeczeństwa, że tylko nieliczni wyłamują się z tego stereotypu. Brzmi bardzo pesymistycznie, ale jednocześnie zmusza do refleksji i zastanowienia się nad zmianami. I choć pesymizm wypływa z każdej kartki tej powieści, to jednak zdajemy sobie sprawę, że Autorka - choć nie podaje nam lekarstwa na tę cywilizacyjną chorobę - jednak wzbudza w nas iskierkę nadziei, bo w zakończeniu pojawia się odrobina optymizmu. Może nie jesteśmy w stanie zmienić ludzi naokoło siebie, ale możemy spojrzeć na nich innym okiem, okazać im nieco więcej zainteresowania i empatii, a wtedy promyki słońca także dla nas zajaśnieją. Nawet dające się zauważyć przejaskrawienie postaci nie zmienia faktu, że ,,Singielka" , podobnie jak inne powieści Moniki Rudzkiej, odznacza się dbałością o realizm - sytuacyjny, postaci, miejsca akcji, dialogów, czy też tła społeczno-obyczajowego. Autorka przedstawiając nam zwykłą młodą kobietę, wyposażyła ją w cechy przeciętnej przedstawicielki płci pięknej naszych czasów. Takich Robert spotkamy dookoła bardzo wiele. Nieco zagubionych, ale przebojowych, dążących ,,po trupach" do celu, nie stroniących od szafowania własnym ciałem, poszukujących na siłę miłości i możliwości zamążpójścia. Jest to chyba niestety bardzo znamienne dla naszego społeczeństwa - podobno ,,cel uświęca środki", ale czy zawsze tak musi być? Otóż...nie. Roberta też przechodzi pewną metamorfozę, dojrzewa powoli do sytuacji, w której stwierdza, że życie kobiety samotnej, niezależnej singielki, wcale nie jest takie złe. Autorka przedstawiając nam polskie społeczeństwo, nie poprzestała na rodzinie ocierającej się chwilami o patologię. W Jej powieści poznajemy osoby z różnych warstw społecznych, nawet tych uznawanych za elitarne. Przynależność do określonej grupy nie ma jednak wpływu na postrzeganie danego człowieka - wszystkim dostaje się równo. Nie ma pobłażania, przymykania oczu - wady poszczególnych jednostek ludzkich są tępione równie mocno u sprzątaczki czy pijaka, jak i u profesora czy pracownika agencji ubezpieczeniowej. ,,Każdemu według jego zasług" . I to bardzo mi w prozie Moniki odpowiada, to, że nikogo nie faworyzuje, a wszystkich traktuje równie drwiąco i ironicznie. Nie zabrakło w ,,Singielce" także tak znamiennych dla naszych czasów wyjazdów emigracyjnych ,,za chlebem", realiów życia na obczyźnie, sytuacji finansowej i zawodowej emigrantów, a także ich wzajemnych stosunków. Chciałoby się powiedzieć ,,wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma", bo zarobkowanie i życie w krajach, do których tak chętnie emigrują Polacy, nie zawsze wygląda tak różowo, jak niektórzy to przedstawiają. Tam też często rozgrywa się ,,narodowe piekiełko", rzeczywistość daleka jest od wyobrażeń i marzeń, a powroty nie zawsze spowodowane są tęsknotą za ojczyzną i bliskimi, a często po prostu smutną koniecznością i zderzeniem marzeń z rzeczywistością. Teresa Monika Rudzka w żadnej chwili swojej powieści nie koloryzuje, nie idealizuje, nie upiększa. Wręcz przeciwnie. Wychwytuje najgorsze przywary, defekty, nałogi, niedoskonałości polskiego społeczeństwa. Wychwytuje i przedstawia. Przedstawia i ironizuje. I właśnie tę ironię kocham w Monice najbardziej. Ale nie tylko. W ,,Singielce" pojawia się również tak typowy dla Autorki styl narracji i prosty, nieupiększony, do bólu życiowy język. To on sprawia, że powieść pochłaniamy, niemalże na wdechu, i nie możemy się od niej oderwać. To on fascynuje i zaciekawia. Historia Roberty nie byłaby tak interesująca, gdyby była opowiedziana innym stylem, bardziej patetycznym, zimnym, obojętnym. Właśnie styl, który kiedyś nazwałam ,,plotkarsko-gawędziarskim", pasuje do niej najbardziej i przyciąga czytelnika. To on powoduje, że ma się wrażenie, że siedzimy obok Pisarki i że snuje nam ona swoją opowieść i jest ona skierowana tylko i wyłącznie do nas. Takie ,,babskie" spotkanie przy kawie, okraszone pogawędką i ploteczkami. Chwilami gorzkie, chwilami śmieszne, chwilami pobudzające do refleksji, a chwilami zapierające dech ze zdziwienia. Pamiętajcie tylko o jednym - w tę historię należy się wsłuchać. Nie można myśleć o niebieskich migdałach. Należy chłonąc każde słowo, przeanalizować je, ,,przegryźć", nie pozwolić, żeby uleciało. Wtedy dopiero będziemy w stanie docenić kunszt Pisarki i magię opowieści, którą stworzyła. Wtedy zatrzymamy się przed nią i wiele pozwoli nam się ona nauczyć i przemyśleć. Wtedy może docenimy szczęśliwy związek, jaki tworzymy z drugim człowiekiem, a może zdecydujemy, że życie bez partnera wcale nie jest złe i nie musi oznaczać samotności. Mnie w każdym razie wiele ta książka uświadomiła. ,,Singielka" kończy na razie moją przygodę z twórczością Teresy Moniki Rudzkiej. Resztę Jej powieści przeczytałam wcześniej i tylko mam nadzieję, że wkrótce napisze coś nowego, równie frapującego. ,,Bibliotekarki" [2010], ,,Singielka" [2011], ,,Kuzyneczki" [2013] i ,,Zawsze będę cię kochać" [2014] - te tytuły warto zapamiętać i zapoznać się z nimi. To utwory zapadające w pamięć, o ciekawej fabule, bogatym tle społeczno-obyczajowym, barwne, nietuzinkowe, niebanalne. Umożliwią Wam poznanie samych siebie, zmuszą do refleksji, przemyśleń, zadumy. Niejednokrotnie wywołają uśmiech na Waszych twarzach, ale także pojawi się smutek w Waszych sercach. Wywołają szereg emocji i niezapomnianych wrażeń. Polecam z całego serca ! recenzja publikowana na blogu: babskieczytadla.blogspot.com

(Kliknij aby rozwinąć opinię)