Recenzja książki: Inteligencja

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Każdy człowiek może poszczycić się posiadaniem pewnego stopnia inteligencji, będącej rodzajem szczególnej sprawności umysłowej. Zajmując się obszernymi różnicami osobowości występującymi pomiędzy ludźmi, badacze dogłębnie analizują przyczyny oraz naturę obserwowanych odmienności. Książka Inteligencja jest ciekawą pozycją należącą do serii Szerokie Horyzonty. Prezentując poszczególne projekty badawcze w sposób dosłowny i bez jakichkolwiek upiększeń, pozwala dostrzec, że inteligencja ma określony wpływ na konkretne zjawiska (życie ludzkie to jednak coś więcej, niż tylko inteligencja).

Źródłem podanych informacji są badania własne autora oraz szczegółowe opracowania międzynarodowych firm psychologicznych. W interesujący sposób Ian J. Deary analizuje posiadany przez każdego człowieka czynnik „g” (inteligencja ogólna), przyporządkowując jej poszczególne wrażenia zmysłowe. Rozważa kwestię starzenia się inteligencji, odnosząc ją do faktycznego wieku badanych osób. Sięga do różnic poziomu inteligencji wykazywanych w testach psychometrycznych. Rozpatruje genetyczne i środowiskowe uwarunkowania inteligencji, koncentrując się na bliźniętach oraz osobach adoptowanych. Zastanawia się również nad użytecznością testów sprawności umysłowej (omawiane testy dokładnie nazwano oraz podano ich cechy charakterystyczne), a także zagadnieniem wzrostu poziomu inteligencji w kolejnych pokoleniach.

W publikacji znalazły się liczne ryciny przedstawiające wyniki testów sprawności umysłowych, przykładowe zadania z poszczególnych grup (dokładnie opisane), szczegółowe zestawienia danych, korelacje między wynikami, wykresy, schematy oraz zdjęcia. Statystyczne dane poparto opisami przeprowadzonych badań. Na zakończenie każdego rozdziału podano tytuły prac naukowych, poruszających poszczególne zagadnienia. Całość uzupełniono o wskazówki przeznaczone dla tych, którzy planują jeszcze bardziej zgłębić poruszone tematy (strony internetowe, tytuły czasopism, artykułów i innych tekstów drukowanych). Ułożony w porządku alfabetycznym indeks osobowy i rzeczowy pozwala na łatwiejsze odnalezienie interesującego zagadnienia.

Książka Inteligencja należy do literatury specjalistycznej. Napisana jest w sposób interesujący, językiem przystępnym. Zaadresowano ją głównie do psychologów i pedagogów. Skorzystać z niej mogą również ci, których interesuje problematyka inteligencji własnej oraz najbliższych. Publikacja pomoże zdobyć konkretne informacje, pozwalające w odpowiedni sposób wspomóc rozwój własnych dzieci.