Cytat

Pytanie, dlaczego nas, Żydów, nikt nie lubi, nurtowało mnie jeszcze w getcie. Widziałem, że mamy inny los, giniemy w inny sposób i raz zapytałem Wdowińskiego, czy to prawda, że świat się cieszy, że nas zabijają. On powiedział, że w jakimś stopniu to prawda. Antysemityzm jest zjawiskiem naturalnym - tłumaczył mi - Ludzie są antysemitami nie dlatego, że byli źli, lecz że żadne państwo nie może pozwolić na to, by jego ważne ekonomiczne tereny zostały opanowane przez inną narodowość.

Próbowałem oswajać się z samotnością. Samotność zresztą dokuczała nie tylko mnie, lecz wszystkim w obozie. Ludzie opowiadali o rodzinach, pokazywali sobie fotografie, płakali – tęsknota była uczuciem dominującym, silniejszym nawet i cięższym do zniesienia niż strach.

Nadzieja była, że może wojna się skończy przedtem, nim Niemcy zdążą zniszczyć getto. Wszyscy o tym marzyli.

I chociaż wokół była śmierć- bo od początku w getcie ludzie umierali z głodu- to jednak niebezpieczeństwa fizycznego się nie czuło. Jak dotąd nigdy.

Już od początku okupacji jasne było, że los Polaków i Żydów będzie różny.

Nie sądzę, żeby wówczas,  jesienią 1939 roku, ktokolwiek w moim otoczeniu przewidywał całkowitą zagładę Żydów.

Pytanie, dlaczego nas, Żydów, nikt nie lubi, nurtowało mnie jeszcze w getcie. Widziałem, że mamy inny los, giniemy w inny sposób i raz zapytałem Wdowińskiego, czy to prawda, że świat się cieszy, że nas zabijają. On powiedział, że w jakimś stopniu to prawda. Antysemityzm jest zjawiskiem naturalnym - tłumaczył mi - Ludzie są antysemitami nie dlatego, że byli źli, lecz że żadne państwo nie może pozwolić na to, by jego ważne ekonomiczne tereny zostały opanowane przez inną narodowość.

Próbowałem oswajać się z samotnością. Samotność zresztą dokuczała nie tylko mnie, lecz wszystkim w obozie. Ludzie opowiadali o rodzinach, pokazywali sobie fotografie, płakali – tęsknota była uczuciem dominującym, silniejszym nawet i cięższym do zniesienia niż strach.

Nadzieja była, że może wojna się skończy przedtem, nim Niemcy zdążą zniszczyć getto. Wszyscy o tym marzyli.

I chociaż wokół była śmierć- bo od początku w getcie ludzie umierali z głodu- to jednak niebezpieczeństwa fizycznego się nie czuło. Jak dotąd nigdy.

Już od początku okupacji jasne było, że los Polaków i Żydów będzie różny.

Nie sądzę, żeby wówczas,  jesienią 1939 roku, ktokolwiek w moim otoczeniu przewidywał całkowitą zagładę Żydów.