Władysław Stanisław Reymont

Władysław Stanisław Reymont - biografia, życie i twórczość

Władysław Stanisław Reymont urodził się 7 maja 1867 roku w Kobielach Wielkich, zmarł 5 grudnia 1925 roku w Warszawie. Jego matka – Antonina z Kupczyńskich – wywodziła się ze zubożałej szlachty, a ojciec – Józef Rejment – był organistą w wiejskiej parafii. Mówi się, że Reymont był lubianym noblistą. Główne myśli, którymi autor się kierował można dostrzec już w genialnych cytatach pochodzących z jego dzieł. 

Władysław Stanisław Reymont – wczesne lata

Władysław większą część dzieciństwa spędził w Tuszynie. Był jednym z kilkanaściorga rodzeństwa i sprawiał rodzicom najwięcej problemów. Nie chciał chodzić do szkoły, ani uczyć się na organistę. 

Od 1880 roku kształcił się na krawca w Warszawie. Trzy lata później ukończył  Warszawską Szkołę Niedzielno-Robotniczą. Udało mu się zostać czeladnikiem. Nie przepracował jednak ani jednego dnia w zawodzie. Już rok później przyłączył się do wędrownej trupy aktorskiej. Nie mając ani grosza wrócił do Tuszyna. Dzięki wpływom rodziny otrzymał pracę jako funkcjonariusz w Kolejach Warszawskich. Znużenie pracą sprawiło, że znów podjął się aktorstwa, niestety z równie marnym skutkiem. W 1890 roku zainteresował się spirytyzmem i wraz z tajemniczym jegomościem Puszowem udał się do Niemiec, by tam pełnić funkcje medium. Chciał też odbyć nowicjat w klasztorze na Jasnej Górze. Po każdym kolejnym rozczarowaniu wracał na stanowisko w Kolejach Warszawskich. Dopiero w 1894 na dobre przestał tam pracować.

Władysław Stanisław Reymont – dalsze życie

Chociaż Reymont podejmował wcześniej próby pisarskie to stało się to jego głównym zajęciem dopiero w 1894 roku. Wtedy też przeniósł się do Warszawy, zaczął podróżować, odwiedził wiele europejskich miast. 

W 1900 roku uległ poważnemu wypadkowi kolejowemu, którego skutki odczuwał przez całe życia. Jednak wysokie odszkodowanie znacznie polepszyło jego sytuację finansową. Chorym pisarzem opiekowała się mężatka Aurelia Szabłowska. Kobieta rozwiodła się z mężem i związała z Reymontem. Ślub wzięli w 1902 roku w kościele Karmelitów na Piasku. Związek pozwolił autorowi uporządkować życie pełne chaosu.

Reymont żywo interesował się polityką kraju. Podczas rewolucji 1905 roku i I wojny światowej przebywał z żoną w Warszawie. Angażował się wtedy w działalność społeczną. Był w Lidze Narodowej. Działał także jako prezes Związku Pisarzy i Dziennikarzy, oraz Warszawskiej Kasy Przezorności i Pomocy dla Literatów i Dziennikarzy. Po wojnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, by tam wśród polonii szukać pomocy dla odbudowującej się Polski. 

W 1920 roku kupił majątek Kołaczkowo w pobliżu Wrześni, jednak prowadzenie gospodarstwa nie szło mu za dobrze. Cztery lata później otrzymał Nagrodę Nobla, której niestety nie odebrał, ze względu na chorobę serca. Zmarł 5 grudnia 1925 roku u boku żony Aurelii. Pochowano go na warszawskim Cmentarzu na Powązkach. Urnę z jego sercem zamurowano w filarze w Kościele Św. Krzyża.

Władysław Stanisław Reymont – twórczość

Najwcześniejsza twórczość autora pochodzi z 1882 roku, kiedy pisywał wiersze. Zadebiutował jednak dopiero w 1892 roku nowelą Śmierć, którą wysłał do warszawskiego magazynu Głos. Następne nowele, opublikowane w krakowskiej Myśli zebrały pozytywne opinie. Wtedy właśnie Reymont rzucił wszystko i postanowił utrzymywać się z pióra.  

Pielgrzymka do Jasnej Góry, to reportaż Reymonta, który stanowi przełom w jego karierze. Było to zarówno wydarzenie religijne jak i polityczne, a autor był tam korespondentem Tygodnika Ilustrowanego.

W ciągu następnych lat autor napisał kilka wielkich powieści, które do dzisiaj pozostały w kanonie. Pierwszą z nich była Komediantka, która najpierw pojawiała się w odcinkach, a potem została wydana w całości, w 1896. Jest to historia światka aktorskiego, która nawiązuje do teatralnych przeżyć pisarza. Reymont napisał kontynuację tej opowieści, zatytułowaną Fermenty. Przedstawia ona dalsze życia głównej bohaterki Janki Orłowskiej. 

Jedną z bardziej docenianych powieści autora jest Ziemia Obiecana, która doczekała się największej ilości przekładów na inne języki. Również wychodziła w odcinkach w Kurierze Warszawskim. Jest to opowieść w której głównym bohaterem jest miasto – Łódź. Autor umiejętnie kreuje obraz rozwijającej się metropolii. Zestawia kapitalizm obok wartości moralnych, które tracą sens. Książka, w 1975 roku, doczekała się ekranizacji w reżyserii Andrzeja Wajdy.

Od 1901 Reymont pracował nad swoją najsłynniejszą powieścią, która przyniosła mu prestiżową nagrodę Nobla – Chłopi. Publikowana w odcinkach i wydana w czterech tomach. Autor używa w niej specyficznego języka i stylizacji gwarowej. Jest to wybitna historia wsi i jej mieszkańców. Fabuła oscyluje wokół rodziny Borynów. Wartości przedstawione w powieści mogą nawiązywać do istniejącej wtedy chłopomanii. 

W międzyczasie Reymont napisał kilka nowel i powieści, między innymi: Marzyciel, czy Wampir. Ostatnią powieścią pisarza, wydaną w 1924 roku, jest Bunt. Połączenie baśni i antyutopii, które mocno różni się od poprzednich realistycznych dzieł. Powieść uznaje się za parabolę rewolucji październikowej. Była zakazana w PRL-u i przez to zapomniana przez czytelników.