Cyprian Kamil Norwid - biografia, życie i twórczość
Cyprian Kamil Norwid, a właściwie Cyprian Ksawery Gerard Walenty Norwid urodził się 24 września 1821 w Laskowie-Głuchach, a zmarł 23 maja 1883 w Paryżu. Wywodził się spod herbu Topór.
Cyprian Kamil Norwid – dzieciństwo i lata młodzieńcze
Przyszedł na świat na wsi, w majątku matki. Kobieta osierociła Norwida, gdy ten miał cztery lata. Po tym wydarzeniu ojciec poety – Jan Norwid – nie był w stanie zapewnić opieki swoim dzieciom, więc trafili oni na wychowanie do dalszej rodziny. Z początku przebywali w pałacu w Dębinkach. To właśnie w tym pałacu po latach, 25 sierpnia 2021 roku, powstało poświęcone poecie Muzeum Cypriana Norwida w Dębinkach.
Norwid wraz ze starszym bratem uczęszczali do szkół w Warszawie. Edukacja poety była naznaczona wieloma dłuższymi lub krótszymi przerwami. W 1837 roku z powodu choroby nie udało mu się otrzymać promocji do szóstej klasy. Wtedy też przeniósł się do prywatnej szkoły malarskiej Aleksandra Kokulara. Był to początek jego działalności artystycznej, zaczął tworzyć karykatury i serie rysunków.
W 1839 po raz pierwszy się zakochał. Obiektem jego uczuć była Brygida Dybowska, córka opiekuna Norwida. Debiut literacki Norwida Mój ostatni sonet, został napisany właśnie na pożegnanie pierwszej miłości. Został wydany w czasopiśmie Piśmiennictwo Krajowe.
Cyprian Kamil Norwid – tułaczka po Europie
W 1842 roku Norwid zaczął tułaczkę po świecie, w kraju zostawił nie tylko rodzeństwo, ale też narzeczoną Kamilę. Odwiedził Drezno, Wenecję i Florencję. Uczył się tam rzeźby i rysunku. Dwa lata później osiedlił się w Rzymie, wtedy też Kamila zerwała z nim zaręczyny i zawiadomiła o planowanym ślubie z kimś innym. Na cześć narzeczonej Norwid przyjął na bierzmowaniu imię Kamil. Poeta był załamany psychicznie, lecz by złagodzić ten stan udał się na dłuższą podróż we Włoszech. W tym czasie powstało wiele osobistych wierszy, takich jak Moja piosenka, albo To rzecz ludzka. Na dłużej zatrzymał się we Florencji, gdzie poznał swoją wielką, lecz nieszczęśliwą miłość: Marię Kalergis, podróżującą ze swoją przyjaciółką Marią Trębicką. Spędził z kobietami wiele czasu na wspólnych włoskich wycieczkach.
Do Niemiec wybrał się śladami Marii i jej przyjaciółki. W Berlinie brał udział w różnych wykładach, a także spotkaniach Polonii. Został tam oskarżony o działalność konspiracyjną i wtrącony do więzienia, złe warunki sprawiły, że nabawił się wtedy zapalenia ucha, które spowodowało pogłębiającą się z roku na rok głuchotę poety.
Następnie odwiedził Brukselę, a potem ponownie znalazł się w Rzymie, gdzie poznał Adama Mickiewicza i Zygmunta Krasińskiego.
Nieoczekiwanie znalazł się w Paryżu i zamieszkał tam na trzy lata. Choć spotkał tam Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina to jego sytuacja była bardzo trudna. Zmarł jeden z jego przyjaciół. Był coraz bardziej odizolowany towarzysko. Jeśli chodzi o finanse, to brakowało mu pieniędzy na spłatę pożyczek. Dostawał też wtedy sporo nieprzychylnych opinii na temat swoich dzieł.
Cyprian Kamil Norwid – wyjazd do USA
Norwid na początku 1853 roku dotarł do Stanów Zjednoczonych. Był to przełomowy moment w jego życiu. Otrzymał dobrze płatną pracę przy Almanachu Wystawy Światowej. Pieniądze jednak szybko się skończyły, a do Stanów doszła informacja o początku wojny krymskiej. Podjął on więc decyzję o powrocie do Europy. Dzięki pomocy Marcelego Lubomirskiego poeta wylądował w Londynie. Tam też napisał poemat Epimenides.
Cyprian Kamil Norwid – powrót do Francji
W 1854 roku Norwid znowu trafił do Paryża. Próbował przełamać dawną krytykę i na nowo działać w różnych dziedzinach sztuki. W 1855 roku dostał druzgocącą wiadomość, w której zakazano mu powrotu do kraju. Jego emigranckie życie zostało definitywnie przypieczętowane. W 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe. Choć nie mógł w nim brać czynnego udziału, ze względu na swój marny stan zdrowia, to jednak był w nie zaangażowany tak jak umiał. Długo dojrzewał w nim pogląd na walkę. Choć z początku można go było nazwać entuzjastą powstania, to pod koniec był zdecydowanie jego krytykiem i można to zobaczyć w wierszu Święty-pokój.
W 1866 roku domknął pracę nad cyklem liryki Vade-mecum. Z roku na rok coraz bardziej podupadał na zdrowiu. Chorował na gruźlicę. Przestał żywić nadzieję, że jego sztuka kiedykolwiek zostanie zrozumiana. Do problemów i życia w skrajnej nędzy doszedł też alkoholizm poety. Ostatecznie trafił do Domu św. Kazimierza, czyli przytułku dla bezdomnych, biednych i obłąkanych. Tam zmarł w 1883 roku.
Cyprian Kamil Norwid – wizjoner i geniusz
Choć Norwid za życia nie miał łatwo. Cierpiał na wiele chorób, a jego sztuka nie była doceniana to został on ocalony od zapomnienia dzięki Zenonowi Przesmyckiemu. Nastąpiło to jednak wiele lat później w okresie Młodej Polski. Zaczęto wtedy chętnie interpretować i czytać dzieła Norwida. Błyskotliwe cytaty stały się na nowo inspirujące. Poeta zyskał pośmiertną zasłużoną sławę. Literaturoznawcy nadal zastanawiają się czy można go nazywać romantykiem, czy może wyprzedził on swoją epokę i jej poglądy.
Źródło: Źródło fotografii: Domena publiczna / Wikimedia Commons / https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cyprian_Kamil_Norwid_foto.jpg
I tak ja widzę przyszłą w Polsce sztukę,
Więcej