Amos Oz

Amos Oz - biografia, życie i twórczość

Amos Oz (ur. 4 maja 1939 w Jerozolimie jako Amos Klausner). Współzałożyciel organizacji Shalom Achshav (Pokój Teraz). Był również wykładowcą literatury na Uniwersytecie Ben-Gurion w Be'er Sheba i murowanym faworytem do Literackiej Nagrody Nobla. I w tym wypadku Akademia Noblowska spóźniła się z przyznaniem nagrody – Amos Oz zmarł 28 grudnia 2018.

Rodzice Amosa Oza, Arie Klausner i Fania Mussman, wyemigrowali z Odessy i Równego do Palestyny w latach 30. Osiedlili się w Jerozolimie i w tym mieście urodził się pisarz.

Oz dorastał w kibucu Hulda i tam ukończył szkołę średnią. Odbył służbę wojskową, następnie studiował historię literatury i filozofię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Po skończeniu nauki wrócił do kibucu, gdzie mieszkał przez następne 20 lat, pracując jako rolnik oraz nauczyciel. Kibuc opuścił w 1986 i osiedlił się w mieście Arad.

Brał udział w arabsko-iraelskich wojnach: sześciodniowej (w walkach na półwyspie Synaj) i Jom Kippur (w walkach na Wzgórzach Golan).

Debiutował tomem opowiadań Tam, gdzie wyją szakale w 1965, w następnym roku ukazała się jego pierwsza powieść. Następne jego utwory (powieści, zbiory opowiadań, ale także eseje literackie oraz polityczne, w których Oz wzywa do kompromisu między Izraelem a Palestyńczykami) są publikowane regularnie, w dwu-trzyletnich odstępach. Do najważniejszych jego książek, wydanych także w Polsce (często jednak tłumaczonych w oparciu o angielski przekład) należą Mój Michał (1968), Czarna skrzynka (1987) i Fima (1991). Oz jest uważany za najwybitniejszego żyjacego pisarza izraelskiego.

Swe wspomnienia autor spisał w książce Opowieść o miłości i mroku, którą zekranizowała debiutująca w roli reżyserki Natalie Portman.