Recenzja książki: Zanim mnie zabijesz

Recenzuje: Mirosław Kalinowski

Trudno uciec przed przeszłością. Możemy zmienić całe swoje życie, jednak głęboko ukryte wspomnienia i doznane krzywdy i tak pewnego dnia wyjdą na powierzchnię, burząc odbudowany spokój i porządek. Co wtedy zrobić? Zmierzyć się z lękiem czy znów uciec? Właśnie taką historię przedstawia najnowsza powieść autorstwa Pauli Er.

Zanim mnie zabijesz to powieść balansująca na granicy obyczaju oraz thrillera psychologicznego. Historia skupia się przede wszystkim na przemocy, toksycznych relacjach, a także na ich skutkach, które – mimo upływu lat – nie dają o sobie zapomnieć. Książka pokazuje próbę zmierzenia się z lękami, pragnienie uwolnienia się od oprawcy oraz walkę o siebie.

Główną bohaterką powieści jest Julia. Kobieta za wszelką cenę stara się udowodnić wszystkim, a przede wszystkim sobie, że nie jest tą samą osobą, co siedemnaście lat temu. Zmiana fryzury, mordercze treningi na siłowni i wyjście za mąż mają zatrzeć ślady po koszmarze, którego doświadczyła w przeszłości. Początkowo jej się to udaje. Postrzegana jest jako atrakcyjna i pewna siebie kobieta, odnosząca kolejne sukcesy na polu zawodowym. Jednak, gdy pewnego dnia widzi na ulicy zakapturzoną postać, wspomnienia powracają, a wraz z nimi strach. Julia stara się udawać, że wszystko jest w porządku, jednak z czasem coraz trudniej jest jej ukrywać trzęsące się dłonie i ciągłe uczucie zdenerwowania. Paniczna obsesja wobec mrocznej postaci z przeszłości wzmaga się, kiedy kobieta zaczyna otrzymywać niepokojące maile i paczki. Czy prześladowca ponownie zamieni życie Julii w piekło? A może powrót byłego chłopaka będzie punktem zapalanym, a bohaterka, zamiast uciekać, stawi czoło strachowi i uwolni się od swojego oprawcy?

Paula Er w swojej powieści porusza bardzo wiele trudnych tematów. Przede wszystkim mówi o przemocy, zarówno fizycznej, jak i psychicznej, których skutki – mimo upływu lat – są wciąż widoczne. Główna bohaterka próbuje poradzić sobie z traumą, której doświadczyła w przeszłości. Autorka dobrze oddała lęk i napięcie bohaterki, które towarzyszy jej nawet przy najprostszych czynnościach. Zwykłe wyjście na siłownię czy zakupy staje się koszmarem i przyczyną kolejnych ataków paniki. Widzimy, że pomimo sukcesów i szczęśliwego związku, Julia nie potrafi zapomnieć o przeszłości i czerpać radości z życia. Jednak jak długo można udawać i przywdziewać kolejne maski?

W Zanim mnie zabijesz opowiadane są jednocześnie dwie historie, które z czasem łączą się, tworząc pełny obraz schematu, którym kierują się dręczyciele. Powieść dobrze oddaje koszmar, którego doświadczają ofiary przemocy domowej. Choć na ciele Julii nie widać już siniaków, w jej umyśle wciąż pozostały głębokie rany, które nie dają o sobie zapomnieć. Możemy zobaczyć, jak toksyczne i wypełnione agresją relacje wpływają na związki w przyszłości oraz jak trudno jest ponownie zaufać drugiemu człowiekowi. Podczas lektury możemy wejść nie tylko w umysł ofiary, ale także jej oprawcy, co tylko pogłębia ciężar historii. Czytelnikowi towarzyszy uczucie nierozumienia, bezsilności i niesprawiedliwości. Historia skłania do refleksji i rodzi w umyśle kolejne pytania i rozterki. Dlaczego pozwalamy, aby ktoś nas krzywdził? Czy należy dać drugą szansę osobie, którą kochamy, choć sprawia nam ból? I – w końcu – czy ludzie potrafią się zmienić?

Zanim mnie zabijesz to, pomimo trudnej tematyki, przystępnie i lekko napisana powieść obyczajowa, w której nie zabrakło elementu dreszczyku. Historia wciąga czytelnika od pierwszej strony i trzyma go w niepewności do samego końca. Powieść czyta się bardzo szybko, a całość dopełniają dobrze wykreowani bohaterowie oraz realistyczne i naturalnie brzmiące dialogi. Choć autorka zaznacza, że jej powieść to jedynie fikcja literacka, najbardziej uderzająca w historii jest jej autentyczność. Przemoc wciąż jest obecna w wielu domach i należy mówić o niej głośno.