Inne wydania:
"Jest to książka, z której każdy cywilizowany, myślący człowiek powinien co wieczór przeczytać trzy lub cztery linijki, zanim zaśnie (jeśli w ogóle będzie mógł zasnąć)."
Umberto Eco
Sięgając po formułę starożytnych sentencji, posługując się ostrym dowcipem, kalamburem, skrótem myślowym, kondensacją znaczeń, Lec budował wyjątkowo trafny komentarz do wynaturzeń współczesnych czasów, nawiązując do najszerszego kontekstu kultury europejskiej. Stał się mistrzem paradoksu, tropicielem wszelkich myślowych falsyfikatów i językowych frazesów, zniewalających ludzką indywidualność i pozostających na usługach totalitaryzmu. Choć czytelnikom jego aforyzmy wydawać się mogły celną reakcją na absurdy peerelowskiej rzeczywistości, nie są one jedynie wytworem chwili historycznej, lecz zachowują aktualność i uniwersalny sens:
Nie poznaję tych ludzi. Na barykadach byli wyżsi. Gorszy od ,,kultu jednostki" jest ,,kult zera". Są tacy, co nie mają żadnych uprzedzeń narodowych. Mogą bić się z każdym. Z opozycji można się wylizać.
W Myślach nieuczesanych Lec kontynuuje tradycję gorzkiego żydowskiego humoru i intelektualnej gry, prześcigając lapidarnością i esencjonalnością swych aforyzmów niekwestionowanego mistrza gatunku, wiedeńczyka Karla Krausa. W eseju poświęconym pamięci wybitnego aforysty prof. Leszek Kołakowski napisał: ,,Rozbudzał swoim wysiłkiem ten obszar świadomości, ku któremu się zwraca autentyczna praca filozofa: miast, jak zawodowi filozofowie nieraz czynią, zlepiać zastane banały w pozorne całości, demaskował, jeden po drugim, każdy banał obiegowy, nie darował żadnemu słowu, które bezwładem języka usypia myśl. Przywrócił godność pięknemu kunsztowi aforystyki, wyjałowionemu przez wymęczony humorek kalamburzystów, dla których kalambur jest celem, nie zaś myśl, wyrażająca rzeczywiste paradoksy świata".
Tłumaczone na wiele języków, cytowane w renomowanych antologiach, Myśli nieuczesane stały się ulubioną lekturą artystów, naukowców i polityków.
Informacje dodatkowe o Myśli nieuczesane. Wydanie poprawione:
Wydawnictwo: Noir sur Blanc
Data wydania: 2023-11-02
Kategoria: Inne
ISBN:
Liczba stron: 792
Kup książkę Myśli nieuczesane. Wydanie poprawione
Sprawdzam ceny dla ciebie ...
Cytaty z książki
REKLAMA
Zobacz także
Myśli nieuczesane. Wydanie poprawione - opinie o książce
"Są słowa,
którym niepotrzebna mowa." [1]
?Może nie aż niepotrzebna, ale skrócona do minimum. Lec kojarzy nam się z krótką formą, nawet bardzo krótką. Jego 'myśli nieuczesane', o których niehalo pisał w grudniu 2021 roku są tego przykładem. Jednak fraszki stanowią drugi taki przypadek. Wcześniej kojarzone z Kochanowskim i wbijane nam w głowy w szkołach. Może dlatego, że są bardziej poprawne, a może tylko tak dobrane. Fraszki Stanisława Leca są inne, bardziej zadziorne, prześmiewcze, zaczepne, chwilami niepoprawne, ale nic nie tracące na aktualności.
?Mimo iż Lec umarł 59 lat temu to można powiedzieć, że jego twórczość, w tym fraszki jest nowoczesna. W tej sposób dwadzieścia kilka lat temu wypowiedział się poeta i prozaik Wiktor Woroszylski, ale i dzisiaj te słowa można przytoczyć i nadal są 'świeże': "Krytycy chętnie zastanawiają się, czy jakieś dzieło jest 'nowoczesne'. Jeżeli kryterium stanowi tu, po pierwsze, nasycenie intelektualne, po drugie - krańcowa oszczędność słów niezbędnych, po trzecie wreszcie - humanistyczne doświadczenie współczesnego człowieka, to twórczość Leca wypadnie uznać za szczyt nowoczesności."
"Mówią, że mam język nieprzystojnie ostry.
Ja wam język pokażę: polski język, prosty!
Taki, co się ostrzy mówiąc własne zdanie,
taki, co się stępia przez podlizywanie." [2]
?Lidia Kośka, która zredagowała i opatrzyła posłowiem ten tom, od dawna zajmuje się spuścizną Stanisława Leca. Tytułem jej pracy doktorskiej również był Lec: "Lec. Autobiografia słowa"; wydana w 2016 roku. Kośka w posłowiu zauważa: Fraszka, choć mała, jest ambitna: "chce po swojemu ogarnąć sprawy świata. Jest wszędobylska i wszechstronna. Powaga aforyzmu, niepowaga fraszki - myślenie schematyczne, w przypadku utworów Leca nie wytrzymuje próby lektury."
?Dalej Lidia Kośka dodaje, że Lec wierszom odebrał rym i zostawił je fraszce.
Czy faktycznie po to by odkryć nowy aspekt słów i by gimnastykować nasz umysł? Pozwólcie, że zostawię te pytania bez odpowiedzi.
"Nie każdemu g... jest danem
być na starość cennym guanem." [3]
?Czytając fraszki Leca odnoszę wrażenie, że był nieprawdopodobnie mądrym człowiekiem. Odszedł za szybko, a mógłby jeszcze stworzyć wiele. Wielka szkoda. Bo żeby pisać tak celnie, tak dobitnie - trzeba inteligencji, trzeźwego osądu i żywego humoru. Tylko to połączone razem i wymieszane z ogromnym talentem mogło stworzyć takie nieśmiertelne dzieła.
Chylę czoła przed Oficyną Wydawniczą Noir sur Blanc za tak piękne wydania tomów Stanisława Leca: najpierw "Myśli nieuczesanych" teraz "Fraszek". Można by się pokusić o poproszenie o więcej, bo przecież dorobek poety był większy. To może teraz wiersze?
"Wszystko mija nieprzerwanie.
Przeminie i przemijanie." [4]
______
[1] Stanisław Jerzy Lec, "Fraszki", Noir sur Blanc, Warszawa 2024, str. 158 (***)
[2] tamże, str. 108 "O języku"
[3] tamże, str. 117 (***)
[4] tamże, str.239 "Optymistycznie"
Inne książki autora
Myśli nieuczesane
0
W Myślach nieuczesanych Lec kontynuuje tradycję gorzkiego żydowskiego humoru i intelektualnej gry, prześcigając lapidarnością i esencjonalnością swych...
Myśli nieuczesane. Wszystkie
Zobacz wszystkie książki tego autora
0
Przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin Stanisława Jerzego Leca specjalna edycja najpełniejszego wydania jego Myśli nieuczesanych. Wszystkich. Książka...
Przeczytane:2010-03-04,