Zmiany w książkach Margaret Mitchell i Agathy Christie. Chodzi m.in. o „białą supremację”

Sprawa korekty językowej znanych powieści XX wieku zatacza coraz szerze kręgi. Tym razem pod lupę wzięto powieści Agathy Christie. Okazuje się, że z jej kryminałów także zniknęło kilka obraźliwych fraz o rasistowskim wydźwięku.

Od lewej: Margaret Mitchell i Agatha Christie / fot. 1: domena publiczna/Wikimedia Commons, fot. 2: CC-BY-SA 2.0/Wikimedia Commons

Agatha Christie należy do kanonu brytyjskich twórczyń, która w swoim dorobku ma ponad dziewięćdziesiąt powieści obyczajowych i kryminalnych. Jej powieści wciąż chętnie wybierane są przez czytelników, a producenci tworzą kolejne ekranizacje jej powieści. Jak jednak donoszą brytyjskie media, nawet i twórczość królowej kryminału nie uniknęła językowych poprawek, o których głośno w ostatnim czasie.

Królowa kryminału ocenzurowana?

Dziennik „The Telegraph” dokładnie przyjrzał się nowym cyfrowym wersjom powieści Agathy Christie. Okazało się, że treść powieści w niektórych e-bookach odrobinę się zmieniła. W nowych wersjach zdecydowano się usunąć krzywdzące określenia, które odnosiły się do pochodzenia etnicznego.

W pochodzącej z 1937 roku powieści Śmierć na Nilu, która niedawno doczekała się ekranizacji, pozbyto się odniesienia do „ludzi nubijskich”. Usunięto również wzmianki na temat wyglądu postaci niepochodzącej z Anglii, a słowo „lokalny” zostało zastąpione przez „rodzimy”. Z kolei w książce Tajemnicza historia w Styles usunięte zostały słowa detektywa Poirota, w których sugeruje pochodzenie żydowskie jednej z postaci.  Zdaniem „The Telegraph” usunięte miały zostać zarówno kwestie należące do narratora, jak i dialogi.

Klasyka literatury pod lupą. „Biała supremacja” w Przeminęło z wiatrem

Pierwszy raz o zmianach w brytyjskich klasykach media pisały w lutym tego roku. Wówczas głośno było na temat nowych wersji powieści Roalda Dahla, w których wydawca zdecydował się zastąpić niektóre określenia bardziej inkluzywnym słownictwem. W tej sprawie wypowiedział się m.in. Salman Rushdie. Autor Szatańskich wersetów uznał, że takie zmiany, wprowadzane do utworów literackich to „absurdalna cenzura”. 

Z kolei na początku kwietnia do sieci trafiły informacje o ostrzeżeniu, jakie wprowadzić miał amerykański wydawca Przeminęło z wiatrem. Wydawca, chociaż zdecydował się pozostawić oryginalną treść powieści pochodzącej z lat 30., jednocześnie ostrzega, że w powieści mogą znaleźć w treści krzywdzące, a nawet szkodliwe zwroty. Dodatkowo oficyna poprosiła współczesną pisarkę powieści historycznych — Philippę Gregory — by stworzyła nowy wstęp do powieści, w której wyjaśnia kwestie związane z „białą supremacją” w oryginale książki Margaret Mitchell.

Na razie nic nie wskazuje na to, by podobne zmiany miały zostać dokonane także w polskich wersjach książek zarówno Roalda Dahla oraz Margaret Mitchell, jak i Agathy Christie. W oczekiwaniu na nowy film z udziałem Kenneth Branagha, zachęcamy do zapoznania się z powieścią Wigilia Wszystkich Świętych. Akcja powieści dzieje się w trakcie Halloween, a detektyw Poirot musi rozwiązać dwie sprawy kryminalne: zagadkę ostatniego morderstwa, ale także zabójstwa sprzed wielu lat. 

Powieść królowej kryminału w dobrej cenie kupić można poniżej: