Prawdziwa królowa. Elżbieta II, jakiej nie znamy
Andrew Marr

Królowa Elżbieta II jest znana na całym niemal świecie, panuje w czasach, kiedy już w zasadzie nie ma monarchii. Brytyjska rodzina królewska jest popularna na całym świecie. Ale co naprawdę wiemy o Elżbiecie II? Muszę przyznać, że Andrew Maar stworzył bogatą w fakty oraz anegdoty biografię królowej, zawierającą także próbę interpretacji podjętych przez nią decyzji. Na początku pisze o tym, czym zajmuje się królowa, o tym, że jej życie polega na pokazywaniu się, jej obowiązki nigdy się nie kończą: przewodzi, wygłasza przemówienia, nadaje tytuły i nagrody, podróżuje, przyjmuje w pałacu znane osobistości i wiele innych. Ma wielki autorytet, ale nie ma władzy, raczej służy poddanym, niż nimi rządzi. Zna ogrom tajemnic państwowych, ale słynie z dyskrecji i neutralności wobec premierów. Jej audiencje z premierami, są ,,czarną skrzynką w labiryncie zebrań Wielkiej Brytanii." ,,Większości z nas wydaje się, że królowa zawsze tu była." Jej tu sporo historii (jak rozdział o przemodelowaniu brytyjskiej monarchii), sporo polityki (relacje z premierami na przestrzeni lat, a było ich dwunastu)- to akurat dla mnie było mniej ciekawe, chociaż konieczne dla kontekstu całości. Mowa jest także o reformach (wg autora skromnych), jakie musiała wprowadzić królowa, aby mogła zachować monarchię, która i tak była uważana za staroświecką; o finansach i kosztach monarchii. Najbardziej zaś mnie interesowało, to co większość osób- życie prywatne królowej, to jaka jest. Z lektury wynika, że o pogodnym usposobieniu, bystra, zna się na ludziach, nie wypowiada szokujących wypowiedzi. Dowiedziałam się wielu rzeczy i ciekawostek: Elżbieta II nigdy nie chodziła do szkoły, była zdecydowana na ślub z Filipem (co było mariażem). Została królową w 1952 roku, po śmierci swojego ojca, króla Jerzego VI. Nie brakuje w jej życiu konfliktów i trudnych sytuacji rodzinnych, jak: romans jej siostry Małgorzaty z rozwodnikiem z RAF, gdzie Elżbieta zareagowała przede wszystkim jako królowa, a dopiero potem jak siostra- gdy obowiązek zwyciężył. Jej dalsze losy, tak inne niż królowej, która parafrazując, była wzorem cnót i determinacji, dzięki małżeńskiemu szczęściu i pewności swojej roli. Pojawiło się też pytanie, czy może i powinna interweniować w politykę, by rozwiązywać kryzysy (jak ten w Australii z lat 70-tych). Jej rodzina nie ma prywatności, zawsze na celowniku mediów oraz wrogów, ale mimo to, Elżbieta nie przestała pokazywać się publicznie, ,,muszą mnie zobaczyć, żeby uwierzyć." A propos inwazyjności mediów nie mogło zabraknąć próby spojrzenia na nieszczęśliwe małżeństwo Karola z Dianą, skandale i wypadek Diany w 1997 oraz informacji, jak mądrze królowa zachowała się na pogrzebie synowej. Jest także wspomnienie o widowiskowym ślubie (pamiętam, oglądałam) księcia Williama z Kate. Co więcej zdjęcia z różnych okresów życia Elżbiety urozmaicają lekturę, liczna biografia i opisy dodają wiarygodności i świadczą o rzetelności. Andrew Maar faktycznie ukazał mi królową Elżbietę II, jakiej nie znałam: odpowiedzialną, obowiązkową, ale i też szczęśliwą córkę, siostrę, żonę i matkę; obowiązkową i pełną dyskrecji inteligentną władczynię, której rola w kontekście kulturowo- politycznych wymaga wiele poświęceń i zajmuje prawie cały czas. Ta publikacja nie należy do rozrywkowych pozycji, lecz to solidna dawka faktów, historii i polityki. Rzadko czytam biografie, ale muszę przyznać, że ten tytuł warto poznać, szczególnie polecam zainteresowanym Wielką Brytanią.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Elżbieta II, królowa Wielkiej Brytanii, to postać, która wydawać by się mogło od zawsze była, jest i będzie. Oczywiście "będzie" zostało użyte przeze mnie metaforycznie. Niemniej jednak, to osoba, która obok Jana Pawła II przewijała się przez całe moje życie. Andrew Marr, autor książki o Elżbiecie II, zaprasza czytelników w podróż wehikułem czasu. Za jego sprawą poznajemy początki panowania dynastii Windsorów, dostajemy w pigułce historię Wielkiej Brytanii, towarzyszymy młodziutkiej księżniczce Elżbiecie w stawianiu pierwszych kroków w "Firmie", przechodzimy razem z nią przez kryzysy polityczne, szczęśliwe i nieszczęśliwe chwile w życiu osobistym. Czy Elżbieta II jest osobą szczęśliwą? Nie wiem. Osobiście odnoszę wrażenie, że nie do końca. Bycie królową kojarzy nam się z władzą absolutną, jednak w Anglii monarchini nie ma władzy wykonawczej. Jest po prostu "porcelanową lalką", "marionetką", którą steruje i kieruje rząd. To od niego zależy gdzie i kiedy pojedzie z wizytą, to on ustanawia prawo. Jej rolę można streścić w dwóch słowach-kluczach: wyglądać i uśmiechać się. Życie jej i członków rodziny królewskiej jest na świeczniku. O nich się mówi, o nich się pisze i to nie zawsze dobrze. Mimo wzlotów i upadków wydaje się, że monarchia w Wielkiej Brytanii ma się dobrze. Ostatnio rekordy popularności odnotował ślub księcia Williama i Kate. Wielu zastanawia się, jaką rolę odegra ta młoda, wywodząca się z ludu kobieta, czy zyska taką popularność jak księżna Diana? Andrew Marr starał się napisać obiektywną, rzetelną biografię królowej, jednak momentami ocenia, przemyca na karty książki swoje sympatie i antypatie.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Tę rodzinę zna cały świat. Ten kraj rokrocznie odwiedzają miliony turystów. Ten kraj był kolonialnym mocarstwem. Tego języka uczą się miliony ludzi na całym świecie. Z tego kraju wywodzi się wiele wybitnych osobowości z różnych dziedzin sztuki czy kultury. Wielka Brytania-wielka pod każdym względem. Od 59 lat na czele tej monarchii stoi Królowa Elżbieta II.  2 czerwca 2013r. stała się najdłużej panującym władcą Wielkiej Brytanii.

Ale jaka właściwie jest królowa. Czy przypisywany jej chłód, dystans i obojętność (chociażby w sytuacji, gdy księżna Diana zmarła) jest uzasadniony? Czy to prawda, że żonę swego wnuka Wilhelma traktuje, jak kobietę z ludu? Ostatnio słyszałam, że księżna Katarzyna musi dygać przed "rodzonymi" członkami książęcej rodziny. Jeśli byłaby to prawda, to byłoby  poniżające dla przyszłej żony króla Wilhelma.A wspomnę, że matka Elżbiety II pochodziła z ludu. Obserwatorzy od zawsze próbują rozgryźć, co się dzieje za tym "ponurym" usposobieniem. Wielu podejmowało się próby pisania rzetelnych biografii, choć wiadomo, że jest to utrudnione z wielu względów. Sylwetka Elżbiety II przeniesiono również wielokrotnie na duży ekran. Najbardziej pamiętny jest film pt. "Królowa" z Helen Mirren w roli głównej z 2006r. Aktorka za tę rolę otrzymała Oskara. Być może niektórzy z Was oglądali również "Jak zostać królem". Jest to historia Jerzego VI, ojca królowej, który boryka się z przypadłością jąkania oraz strachem przed publicznymi. Czemu wspominam o Jerzym VI? Ponieważ król miał brata, który był naturalnym następcą trony. Jednak zrzekł się on trony, by poślubić rozwódkę. Gdyby nie ten fakt Elżbieta II zapewne cieszyłaby się życiem z dala od dworu i polityki. 

Autorem biografii królowej jest Andrew Marr-dziennikarz i obserwator brytyjski. Autor w książce stara się przedstawić prawdziwą twarz królowej. Robi to przez pryzmat wychowania jej przez rodziców, jak i wydarzenia, które wpływały i wpływają nadal na jej wizerunek. Autor wspomina, że gdyby królowi Jerzemu VI i jego żonie Elżbiecie Bowes-Lyon urodził się jeszcze syn, to on byłby królem bez znaczenie którym byłby dzieckiem. Ponoć Elżbieta będąc dziecka modliła się o brata. Stało się inaczej i to ona po śmierci ojca stanęła na czele monarchii. Według ludzi z którymi ona pracuje (a ja zawsze myślałam, że ona jest istnym figurantem) wypowiadają się oszczędnie, ale i z wielką sympatią. Dziennikarz przytacza wiele zwyczajnych, rodzinnych wydarzeń, często dramatycznych, gdzie wyłania się obraz królowej sympatycznej, empatycznej, wyrozumiałej oraz bardzo dyskretnej (pamiętajmy, że nigdy nie udzieliła wywiadu telewizji, ale i nie ujawnia ona swoich rozmów z kolejnymi przedstawicielami rządu).

Królowa też jest opisana jako osoba, której niełatwo było iść z duchem czasu. Jej zacofania wynikało z różnych kwestii. Opisany jest również stan majątku rodziny królewskiej. Można się dowiedzieć, że do rodziny królewskiej należy np. dno morza, najsłynniejsze ulice i budowle w Londynie itp. Są również opisane niełatwe relacje między księciem Filipem a jego synem księciem Karolem. Podoba mnie się np. fakt, ze w całym uwielbieniu dla królowej Marr nie bał się określić Elżbiety, jako osoby bez wykształcenia. Marr nie bał się poruszać także tematów trudnych i tabu. Jednak wniosek jest jeden. Na zewnątrz królowa jesy oschła, bo tego się od niej oczekuje!

Książka jest zbiorem informacji nie tylko z o samej rodzinie królewskiej, ale też wiedzy historycznej, politologicznej, kulturalnej itp. Jest to szerokie kompendium wiedzy i jakbym chciała wszystkie wątki opisać zajęłoby to wiele czasu i podchodziłoby pod książkę. Dlatego sami się musicie przekonać czym ujęła mnie ta pozycja. Bo to nie tylko treść, ale i zdjęcia i wszystko czego należy szukać w takiego rodzaju publikacji.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Tegoroczny, diamentowy już, jubileusz Elżbiety II siłą rzeczy zaowocował prawdziwym wysypem przeróżnych biografii, artykułów i opracowań na temat szacownej jubilatki. Z wielu takich pozycji, przeważnie błahych, plotkarskich i koncentrujących się na skandalach, wyróżnia się znacząco książka dziennikarza politycznego, Andrew Marr'a. Autor "Prawdziwej królowej" jest znanym szkockim dziennikarzem, który swoją trzydziestoletnią już karierę rozpoczynał od relacji z parlamentu, by potem samodzielnie kierować kolumnami takich gazet, jak "The Economist" oraz "The Independent". Następnie przeszedł do BBC, gdzie wsławił się licznymi wywiadami ze znakomitościami politycznej sceny oraz wyprodukował kilka seriali dokumentalnych, wśród których był także materiał:

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Królowa Elżbieta II jest ikoną, wręcz elementem stały, nierozerwalnie związanym ze Zjednoczonym Królestwem. Andrew Marr podjął się rzeczy karkołomnej - postanowił napisać bezstronną politycznie biografię królowej, która nie udziela wywiadów, nie wydaje książek, nie pozwala sobie i rodzinie, którą równie niepodzielnie włada, na jakiekolwiek zbędne komentarze. Pojawia się kobieta nieśmiała, pełna profesjonalizmu, który doceniają jej polityczni zwolennicy i premierzy-stali bywalcy na audiencjach. To także, po części, historia o rozpadającym się Imperium, o tym, co czeka Commonwealth po ewentualnej śmierci monarchini i bardzo duża część historii współczesnej. Królowa Elżbieta II to podstawa do napisania tej książki, ale myślę, że równie ważna jest jej rodzina (historia kończy się właściwie po ślubie Williama i Kate Middleton). Dla nas pozostaje świetnym materiałem historycznym, bo jej biografia wystarczy do zapełnienia paru tomów historycznych akt, od Churchilla po Jelcyna.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

cudowna opowieść o Królowej, kobiecie z krwi i kości, takiej jak my:)

(Kliknij aby rozwinąć opinię)