Nagroda Księgarzy Norweskich przyznawana za najlepszą książkę dekady (1990)
Dzika, namiętna i mroczna opowieść o niepokornej kobiecie łamiącej wszelkie zakazy.
Księga Diny jest kontynuacją najlepszych rozdziałów w norweskiej tradycji literackiej. To książka pod każdym względem niezwykła - pełna napięcia i zabawna, przejmująca w opisach dramatycznego losu bohaterki. Dina nazywana przez autorkę amazonką i wojowniczką, wilczycą i olbrzymką, pozostaje przede wszystkim głęboko zranionym dzieckiem, którego uczucia uległy dewiacji w wyniku strasznych przeżyć.
Herbj?rg Wassmo to wybitna norweska pisarka urodzona w 1942 roku w Vesteralen. Zadebiutowała w 1976 roku zbiorem wierszy Skrzydlaty zespół, zasłynęła jednak jako powieściopisarka. Jest autorką wielu znakomitych powieści, w tym dwóch trylogii poświęconych dwóm bohaterkom: Torze i Dinie. Wielokrotnie nagradzana, między innymi otrzymała prestiżową Nagrodę Literacką Rady Nordyckiej, Nagrodę Krytyków, Nagrodę Księgarzy oraz nagrodę im. Amalie Skram. Jej najpopularniejszą książką jest ,,Księga Diny", która została zekranizowana w roku 2002.
W swej najnowszej książce "Stulecie" autorka opisuje historię swej rodziny aż do momentu, w którym staje się jedną z najwybitniejszych współczesnych pisarek. Herbj?rg Wassmo napisała również wiele noweli i sztuk teatralnych. Jej książki zostały przetłumaczone na 26 języków, między innymi angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, włoski, rosyjski, japoński i hebrajski.
Wydawnictwo: Smak Słowa
Data wydania: 2014-06-19
Kategoria: Literatura piękna
ISBN:
Liczba stron: 420
Tytuł oryginału: Dinas bok
Język oryginału: norweski
Tłumaczenie: Ewa Partyga
Dina Gronelv- bohaterka powieści Herbjorg Wassmo to kobieta demoniczna, silna i bezwzględna. Wie, czego chce. Czyni, jak uważa. Dostaje to, czego (po)żąda.
Pani w Reinsnes- nikt nie próbuje się jej sprzeciwić, budzi respekt, choć ma bardzo dziwne zwyczaje. "Kobieta, która łazi po drzewach, będąc mężatką, która pokazuje się w bieliźnie na własnym weselu, która przed 12. rokiem życia umiała czytać tylko Biblię, która jeździ konno okrakiem i na oklep, musi być owocem grzechów swych przodków."
Ale to tylko kropla w morzu. W morzu, na którym szaleje burza. Dina jest jak widmo z obłędem w oczach i z rozwianymi włosami. Gdy nie może spać w nocy, gra na wiolonczeli tak, że wszystko wokół zamiera w bezruchu.
Dzika jak zwierzę, nieujarzmiona jak rwący górski potok, budzi lęk i zawsze pojawia się tam, gdzie nikt się jej nie spodziewa. "Dla Diny nie istnieją żadne granice. Że nie troszczy się o ludzkie sądy. Że ocenia sytuację w okamgnieniu- i natychmiast robi swoje."
Historia zaczyna się od wydarzenia, w którym w dziwnych okolicznościach ginie mąż bohaterki- Jakub. Ona sama zamyka się w sobie, przestaje mówić. Dina, mając 5 lat, poparzyła matkę gorącym ługiem. Hjertrud konała na oczach dziecka w strasznych męczarniach. Od tej sceny z przeszłości jako dziewczynka i później jako kobieta nigdy się nie uwolniła. Nikt z rodziny nie chciał i nie umiał jej pomóc. Zostawili ją z koszmarem z dzieciństwa samą. Od tej pory Dina żyje na granicy rzeczywistości i świata duchów. Widzi bliskich zmarłych, zupełnie jakby życie i smierć splątały się w węzeł nie do rozwiązania.
"Księga Diny" to wspaniale i z epickim rozmachem skonstruowana powieść, która porywa czytelnika w świat bohaterki, jej demonów z przeszłości, trudów i trosk teraźniejszości, relacji z ludźmi wokół.
Całość składa się z: prologu, trzech ksiąg i epilogu. Rozdziały otwierają cytaty z Biblii, a także fragmenty zaczynające się od słów: "Jam jest Dina...". To nawiązanie do "czarnej księgi Hjertrud", z którą bohaterka nie rozstaje się od śmierci matki.
Ojciec- referendarz wydaje młodziutką Dinę za dużo starszego od niej Jakuba, pozbywając się jej jak koszmaru przypominającego rodzinną tragedię. Później jako młoda wdowa musi godzić obowiązki gospodyni i matki. Jej losy mocno splatają się z Matką Karen- byłą teściową, Tomaszem- sługą i kochankiem na żądanie i Stine- przygarniętą pod dach Laponką. Sprawami interesów w Reinsnes zajmują się też synowie Jakuba z pierwszego małżeństwa: adoptowani- Niels i Anders oraz rodzony- Johan- ksiądz i raczej gość w majątku.
Kilkanaście lat z życia bohaterki pełne jest wydarzeń mówiących o szleństwie, cierpieniu, samotności, ale i miłości. Dawniej i teraz splata się w sieć, w którą wpadła dusza Diny.
Akcja książki Wassmo rozgrywa się w pełnej wrzosów, brzóz i nadmorskich krajobrazów Norwegii w czasie, gdy docierają tu echa wojny krymskiej. Jest dynamiczna, kipi skrajnymi emocjami. Żądza miesza się z nienawiścią, sprawiedliwość z okrucieństwem, poczucie bliskości z wyobcowaniem, obłęd z matematyczną dokładnością.
"Księga Diny" to dzieje kobiety, która zbudowała wokół siebie fortecę i sama się nią stała. Zimna, mroczna i niedostępna.
Wydawać by się mogło, że Leo- "Barabasz"- nowe, intensywne uczucie zmieni ją , uleczy jej schorowaną duszę, ukoi jej ból... ale to wcale nie takie proste, szczególnie dla kogoś podobnego do rwącej rzeki i zwłaszcza dla kogoś, kto jest jak wiatr.
"Jam jest Dina (...) Jam jest oko Hjertrud."
To ci dopiero kobieta, ta Dina! Uwielbiam takie soczyste i niejednoznaczne bohaterki, a Dina fasynuje, zaskakuje, porywa, zniechęca, denerwuje, jest egoistyczna, genialna, niebezpieczna, uparta, porywcza, ostra, nieznośna, nie przebiera w środkach, ani słowach; kocha, pożąda i jest pożądana..jest kobieca i męska jednocześnie, i te pierwiastki, zamiast się znosić, uzupełniają się i tworzą bohaterkę z której lubić się nie da, ale nie da się również przejść obok niej obojętnie.
Życie Diny naznaczone jest olbrzymią tragedią - śmiercią matki, za którą dziewczyna jest odpowiedzialna. Ta śmierć pociągneła za sobą niechęć ojca do Diny, i to właśnie ta konsekwensja odbije się najmocniej na jej życiu. Czy tak skrzywdzona dziewczyna będzie w stanie kochać i dać szczęście innemu człowiekowi?..
Niezwykle podobała mi się ta wyprawa do XIXwiecznej Norwegii. Spotkania z literaturą norweską cieszą mnie zawsze, ale Księga Diny wyróżnia się na ich tle pewną uniwersalnością i lekkością w podawaniu opowieści. Co jednak wcale nie oznacza miałkości i bylejakości, wręcz przeciwnie - to rzetelna powieść obyczajowa z bohaterką, która na długo zostaje w pamięci.
W najnowszej książce Herbj?rg Wassmo zostajemy wciągnięci w fascynującą historię, która toczy się przez wiele lat, a właściwie przez całe życie...
Przeczytane:2018-02-01, Ocena: 5, Przeczytałam, Mam,
"Żal to obrazy, których nie można zobaczyć, a które mimo wszystko trzeba w sobie nosić."
Już po pierwszych rozdziałach książki dostałam potwierdzenie wysuwanych przypuszczeń, że przybliżana historia może mnie mocno wciągnąć i zafascynować. Autorka w pięknym stylu snuje opowieść, dbając o wysoki stopień realizmu dnia codziennego, ale jednocześnie odwołuje się do ulotnych duchowych spraw. Poprzez sugestywne opisy przenosimy się w norweskie klimaty połowy dziewiętnastego wieku. Poznajemy ówczesne uwarunkowania i mentalności społeczne na tle życiowych zmagań i wojennych nut przenikających do świata mieszkańców małej osady Reinsnes. Dostrzegamy charakterystyczną surowość, przenikliwą naturalność i niewymuszoną szczerość, to potrafi fascynująco urzec.
Podobała mi się podróż przez cienką granicę między krainą zmarłych a sferą żywych, różnobarwna melodia rozbrzmiewająca w duszach ludzi, kunsztownie oddane echa przemijania, towarzystwa przemocy, kresu i śmierci. Ale również niezwykła odwaga, wierność wyznawanym wartościom, oddanie rodzinie, umiejętność udzielania pomocy i stawania w obronie praw, czy dotyczą one indywidualnych pragnień, czy grupowych potrzeb, czy solidarnej przynależności. Ścieżki życia wyrazistych i przekonujących bohaterów przeplatają się we frapujący i tajemniczy sposób. Silnie wyczuwamy ich obecność, delektujemy się różnorodnością, prawdziwością w pokonywaniu przeciwności, buntowaniu się przeciw nieprzyjaznemu przeznaczeniu.
Z napięciem i zaangażowaniem przyglądałam się głównej postaci powieści, nieszablonowej i złożonej osobowości, której dramatyczne wydarzenia z dzieciństwa pozostawiły głębokie i bolesne bruzdy na psychice. Wspaniale było odszyfrowywać postawy Diny, nieodgadnione zachowania, impulsywne czyny, oraz przypatrywać się zmianom dokonującym się w jej charakterze i powierzchowności. Powiedzieć, że to osoba harda, porywcza, nieokiełznana, niepokorna i uparta, to wciąż za mało, kobieta wyprzedzająca swoje czasy, szokująca i prowokująca, urzekająca namiętnością, dzikością i bezpośredniością, ale też bezbronnością i wrażliwością. Niezwykle trudno przewidzieć jej ruchy i zamierzenia, nieustannie wychwytujemy przeciwieństwa, magnetycznie przyciąga nas do siebie, choć czasem niełatwo ją lubić.
Pomysłowa fabuła, której nie brakuje szybkich uderzeń, jednak prym wiodą spokojne rytmy. Wszystko splatają emocje targające człowiekiem, te dobre i te złe, odpowiednio dobrane i wymieszane, gdzie samotność i bliskie więzi dopełniają się wzajemnie. Napotkamy także zabawne odniesienia do kobiecych i męskich portretów, wspaniale rozpisane dialogi, bogato wspierające wątki opowieści. Styl narracji zapewnia płynne pochłanianie podróży czytelniczej. Niełatwo jest oderwać się od stron książki, cudownie hipnotyzuje, zagłębiając się w nią mamy wrażenie przenoszenia się w czasie i miejscu. Specyficzna książka, ale zdecydowanie ma w sobie to coś wyjątkowego, zatraciłam się w niej, bardzo mi się spodobała.
bookendorfina.pl