Koniec dzieciństwa
Arthur C. Clarke

"Człowiek nie jest już sam."

Cudowne powroty do klasyki gatunku, przywołujące miłe wspomnienia i nadające nowe ujęcia dziełom. Wizjonerskie idee, na spełnienie jednych wystarczy cierpliwie poczekać, natomiast inne zaskakują pospiesznym urzeczywistnieniem. Ukazanie aspektu nieograniczoności wyobraźni, frapujące szybowanie myśli człowieka, prawdopodobieństwo zaistnienia tego, co początkowo wydaje się nierealne.

Przyjemnie podąża się tropem przewidywań i przeczuć, ubranych w zajmującą, ale mało skomplikowaną intrygę i interesujący kolorystycznie klimat przyszłości. Wyłapujemy zbieżności ze współczesnością, dostrzegamy niepokojące rozwinięcie wcześniejszych obaw, lub z uśmiechem patrzymy na to, co wydawało się zwykłą zabawą w podróż w czasie, a przybrało znamiona powszedniości. Wyjątkowo lekka i przystępna narracja swobodnie ogniskuje na zawartych w książce przesłaniach, śmiało dokonujemy ciekawych interpretacji, pozostajemy z materiałem do refleksji. Niespiesznie, z niedopowiedzeniami i zawieszeniami akcji, angażując czytelnika, dając mu czas i przestrzeń na własne spostrzeżenia.

Powieść napisana w połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, w powojennych latach, podczas wyścigu zbrojeń dwóch supermocarstw i zatrważającej groźby wybuchu nowego konfliktu militarnego. Przesiąknięta spojrzeniem na interakcje międzykontynentalne, ale w aspekcie atmosfery i skupienia uwagi, a nie uwzględniania w scenariuszu zdarzeń. Mało koncentruje się na technologii, choć na pewne smaczki trafimy, za to wspaniale skupia się na człowieku, jego wizji rozwoju, moralnych odniesieniach, znaczenia z punktu widzenia nieskończoności kosmosu. Zachwycają nieszablonowe rozwiązania fabularne, stawianie na szeroką perspektywę, intelektualne zataczanie kręgów, niekonwencjonalne zakończenie, tak dalekie od hollywoodzkich wzorców, że chociaż posępne i ostateczne, to w pełni doceniamy jego innowatorski kunszt.

Nagle flotą wielkich statków pojawiają się przybysze z kosmosu, z niewyobrażalnie potężną wiedzą i superinteligencją. Znana ludziom historia kończy się. Obcy jednoczą i cywilizują Ziemian, dają planetarną gwarancję pokoju i dobrobytu, ale nadszedł kres dotychczasowej niezależności. Zwierzchnicy wydają się wykazywać absolutną znajomością natury ludzkiej, sami zaś pozostają w cieniu tajemnic i enigmatycznych odpowiedzi. Ale czy wprowadzany latami Złoty Wiek jest faktycznie tym, co ludzkość potrzebuje najbardziej? Czy podnosząc znacząco standard życia i zmieniając hierarchię potrzeb Obcy nie ingerują w osobowość gatunku ludzkiego, jego pęd ku zdobywaniu wiedzy i poznawaniu wszechświata? Dlaczego mimo ogromnych wad i ułomności poprzedniego porządku świata następne pokolenia wciąż do niego tęsknią? Jaki jest prawdziwy cel przybyszów z kosmosu, czym się kierują i co zyskują? I na koniec, może jednak lepiej, abyśmy wciąż pozostali sami, gdyż "gwiazdy nie są dla człowieka"? 

bookendorfina.pl

Wariacja na temat "pierwszego kontaktu" rodem z 1953 roku. Mimo upływu czasu, nie straciła nic na swojej aktualność. 

Czy człowiek jest w stanie poradzić sobie z potęgą i bezkresem oraz tajemnicą Wszechświata? A może Gwiazdy nie są dla nas? 

PRZEMIANA LUDZKOŚCI

Drugą powieścią, którą Rebis prezentuje nam w swoim cyklu „Wehikuł czasu” jest „Koniec dzieciństwa”. Dzieło może nie tak znane, jak cykl „Odyseja kosmiczna” tego autora, ale równie warta poznania, co on. Bo to kolejny, imponujący trafnością swojej wizji tytuł, którego wpływ na opowieści science fiction widoczny jest po dziś dzień, a który – mimo ponad 65 lat, jakie upłynęły od dnia premiery – wciąż robi wielkie wrażenie. Większe niż współczesne hity tego typu.

Ludzkość chciała podbić kosmos, ale kosmos był szybszy. Gdy trwa wyścig zbrojeń między Stanami Zjednoczonymi a Rosją, nad największymi miastami naszej planety zawisają statki inwazyjne. Czyżby nastąpił koniec ludzkości? Napięcie i lęk narastają, opór okazuje się daremny, ale wkrótce ludzie odkrywają, że nie ma sensu walczyć z obcymi. Kosmici zaczynają wielką przemianę, jednoczą narody, eliminują wszystkie nękające ludzkość problemy, od głodu zaczynając, na wojnach skończywszy i zaczyna się nowa era. Utopia? Być może, jednak wciąż pozostaje jedno, kluczowe pytanie: jaki właściwie jest cel przybyszów?

Całość recenzji na moim blogu: https://ksiazkarniablog.blogspot.com/2019/05/koniec-dziecinstwa-arthur-c-clarke.html