Jane Austen i jej racjonalne romanse
Anna Przedpełska-Trzeciakowska

Książka poświęcona w całości życiu i twórczości Jane Austen. Skierowana przede wszystkim do osób, które znają i lubią jej powieści. Oczywiście przeczytać może każdy, jednak bez znajomości utworów lektura może być trudna, bowiem geneza powstania każdej książki, krótkie streszczenie, a także okoliczności pierwszego pojawienia się na rynku, to znaczna część biografii. Bez znajomości "Emmy", czy "Dumy i uprzedzenia" można poczytać sobie, jak książki były pisane i o czym są, ale raz, że autorka zdradza zakończenia, dokładnie analizuje treść i tym samym pozbawia przyjemności przy ewentualnej późniejszej lekturze, a dwa, że całość pisana jest na zasadzie porównania życia i otoczenia Jane, do życia i otoczenia, które opisuje w swoich powieściach. I tak naprawdę bez znajomości jednego, ciężko czyta się drugie. Sama nie przeczytałam wszystkiego, co napisała Austen i fragmentami po prostu traciłam zainteresowanie. Tym samym myślę, że lepiej zostawić sobie ten utwór na sam koniec, kiedy już pozna się wszystko, co wyszło spod pióra Jane. Jaka jest ta biografia? Na pewno Anna Przedpełska-Trzeciakowska wykonała kawał dobrej roboty. Widać, że porządnie przygotowała się do pisania, poznała na wylot twórczość Austen, przeczytała wspomnienia rodziny poświęcone pisarce, zebrała dużo informacji i dokonała bardzo trafionej selekcji. Całość jest spójna, dobrze złożona - rozdziały są konkretne, dotyczą kolejnych etapów życia autorki, dodatkowo pojawiają się obrazki, które tym bardziej uzmysławiają nam otoczenie Jane. Dom rodzinny, rodzice, rodzeństwo, miłość, która była najważniejsza w ich życiu, wsparcie, jakie sobie dawali, jednoczenie się w trudnych chwilach i brak zwad, to najważniejsze, najczęściej podkreślane punkty całej biografii. Drugim tematem, który przewija się na kartach tej opowieści, jest staropanieństwo i brak finansów, z którymi borykała się Jane, a także liczne bohaterki, które kreowała w swoich książkach. Trzecim poruszanym problemem jest wielodzietność i brak ochrony kobiet, które musiały się godzić na wszystko i tym samym miały duże gromadki dzieci - często traciły przy tym zdrowie, a czasami nawet i życie. Autorka nie zaniedbuje też tła wydarzeń, mamy piękne opisy krajobrazów, ogrodów, posiadłości, czy całych miast. Nic nie jest pominięte, możemy wyobrazić sobie otoczenie, w którym Jane dorastała, miejsca, które odwiedzała i w których później mieszkała. W biografii zostało też opisane tło historyczne, całość jest kompletna i ma zachowane proporcje. Niczego nie jest za dużo, poznajemy każdą postać, która miała wpływ na naszą pisarkę, każdą rzecz, która była jej bliska i każde miejsce, w którym czuła się dobrze. Dobrze napisana biografia, którą czyta się szybko i z zainteresowaniem. Polecam!

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Nareszcie coś godnego uwagi poruszyło nieruchomą wodę w austenowskim stawie - "może nie rekin, ale z pewnością i nie płotka". Nareszcie głos zabrał K t o ś, kto o Jane Austen nie tylko bardzo dużo wie, ale i potrafi tę wiedzę w atrakcyjny sposób przekazać. Nie sposób chyba wyobrazić sobie lepszego kompana w podróży po Austenlandzie. Pani Anna Przedpełska-Trzeciakowska poprzez stałe obcowanie z twórczością Jane, wgryzanie się w nią latami, jak również dzięki szczerej, aczkolwiek nie bezkrytycznej sympatii do wspomnianej pisarki, jak nikt inny potrafi odsłonić przed czytelnikiem jej świat - i ten osobisty i ten wyobrażony, wykazując przy okazji wiele zależności między nimi. Tłumaczka zręcznie przybliża, a także poddaje ciekawej interpretacji wszystkie powieści Jane, tym samym przypominając nam owe "obrazki z codziennego życia wsi", mistrzowsko odmalowywane przez błyskotliwą córkę pastora na "malutkich płytkach z kości słoniowej". Do gustu szczególnie przypadł mi sposób narracji: gawędziarski i niewymuszony, epatujący życzliwością i dużą dozą poufałości, wynikającej zapewne z przeświadczenia, że po książkę sięgnie osoba już od dawna mocno z Jane zaprzyjaźniona. Oprócz rzetelnie przedstawionych faktów: solidnie skonstruowanej biografii z uwzględnieniem realiów epoki, znajdziemy w tej książce wiele osobistych akcentów: wrażeń, domysłów, pytań, które bez wątpienia stawia sobie każdy, kto interesuje się życiem i twórczością Austen. Dzięki temu tłumaczkę powieści Jane i zarazem narratorkę opowieści o jej życiu łączy z Czytelnikami szczególny rodzaj porozumienia. Zarówno dla biografki jak i dla jej czytelników analiza najciekawszych wątków z książek brytyjskiej pisarki jest przyjacielską wyprawą w głąb ulubionego i wielokrotnie przerabianego tematu, kolejnym, głębszym wglądem w dobrze znane i cenione treści; wiele przyjemności daje obu stronom oglądanie rozważnych, romantycznych, dumnych, uprzedzonych czy podatnych na perswazję, Emm, Katarzyn i Susan z nowej perspektywy, a mianowicie poprzez pryzmat życiowych doświadczeń samej Austen. Podkreślanie racjonalnego spojrzenia Jane Austen na rzeczywistość, pseudo-romansowego wydźwięku jej powieści i faktu, że na austenowskiej drodze do "złapania męża", łapie się jednak przede wszystkim historyczno-obyczajowy obraz epoki oraz galerię ponadczasowych charakterów, które do dziś kryją się za miedzą (tyle że pod innymi nazwiskami i profesjami) to kolejne atuty tej błyskotliwie napisanej publikacji. Ot tak, by już nikt nie miał wątpliwości, pani Przedpełska-Trzeciakowska na przykładzie książek Austen udowadnia, że romansowe i małżeńskie wątki, jeśli już się pojawiają, wcale nie muszą nosić znamion taniego, ckliwego sentymentalizmu, bo można się od niego łatwo odciąć dzięki przewrotnej sile podszytego ironią dowcipu. Oczywiście pod warunkiem, że ma się talent Jane Austen. Niebagatelnym smaczkiem są także wszelkiego rodzaju ciekawostki, na które każdy fan w gruncie rzeczy liczy zawsze i których nigdy nie ma dość. Tak więc Churchill udający się do schronu z egzemplarzem "Dumy i uprzedzenia" pod pachą, Tennyson domagający się podczas wycieczki do Lyme, by pokazano mu miejsce, w którym upadła Luiza Musgrove, prasowe recenzje książek Austen tuż po ich pojawieniu się na rynku wydawniczym, opinie Scotta, Woolf i innych znajomych po piórze - wszystko to poprawia smak tej biografii, dodatkowo podkreślając wielkość Jane i znaczenie jej powieści. Wreszcie, co chyba najważniejsze, Autorki nie sposób posądzić o wtórność - wszystko w jej publikacji odmalowane zostaje w możliwie świeżych barwach. Znane materiały (jak choćby listy pisarki do Cassandry) zostają przez nią twórczo wykorzystane, a i w tych mniej znanych zaciekle szpera, by raz po raz zachwycić informacją, do której polski czytelnik wcześniej nie miał dostępu. Podsumowując: bardzo cieszę się, że na polskim rynku wydawniczym pojawiła się tak urokliwa książka o Austen, napisana w przystępny i jednocześnie błyskotliwy sposób, z widocznym zapałem i dużą dozą fanowskiej czułostkowości. Jej lektura uświadomiła mi, że choć od czasu, gdy miałam w ręku powieści Austen minęło już parę dobrych lat, jej bohaterowie wciąż są żywi w mojej głowie. Bez większego trudu przypominałam sobie poszczególne wątki i postaci, a zwłaszcza charakterystyczne dla nich cechy. To świadczy tylko i wyłącznie o pisarskim geniuszu Jane, która potrafiła wykreować bohaterów z krwi i kości, wyrazistych i zapadających w pamięć - kto raz się z nimi zetknął, już ich nie zapomni.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Anna Przedpełska-Trzeciakowska jest tłumaczką dzieł Austen i w jej rewelacyjnym przekładzie czytałam "Dumę i uprzedzenie". Jednak książka "Jane Austen i jej racjonalne romanse" nie do końca mnie usatysfakcjonowała. Jak dla mnie okazała się zbyt drobiazgowa, dokładna i do tego przegadana. Bardzo szybko zaczęłam mylić imiona członków rodziny Jane i trudno było mi się połapać kto jest kim. Autorka podejmowała tematy, które mnie kompletnie nie interesowały i niewiele miały wspólnego z życiem panny Austen. Wydaje mi się, że ta biografia bardziej skupia się na rodzinie Jane, miejscach w których bywała, tle epoki niż na jej samej, a nie tego oczekiwałam.
Nie jest to zła pozycja, ale raczej przeznaczona dla zagorzałych fanów tej znakomitej pisarki. Mnie trochę rozczarowała.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka składa się z krótkich rozdziałów. Autorka prowadzi nas przez koleje życie Jane Austen, krótko omawia jej książki, co mogło być ich inspiracją, w jakich okolicznościach powstały. Szczególnie ucieszyło mnie odwołanie do arcyciekawego eseju Nabokova o "Mansfield Park".
Kilkakrotnie autorka wspomniała o swoich problemach z tłumaczeniem i o tym chętnie przeczytałabym więcej.
Życie Jane Austen płynęło dośc spokojnie, w otoczeniu licznej rodziny. Nie jest więc zbyt ciekawym materiałem dla biografa. Z koniecznośc autorka książki skupia się więc też na losie jej rodzeństwa, wspomina o bratankach i bratanicach. To właśnie ich listy i wspomnienia są głównym źródłem wiedzy o pisarce. Na uwagę zasługuje pieczołowitość, z jaką autorka wyłuskiwała ciekawsze fragmenty z listów Jane, które zasadniczo są zbiorem ploteczek i dotyczą codziennych spraw. Bardzo udana książka, stanowiąca dość intymny portret pewnej kochającej się rodziny. Bo i takie było życie Jane - skromne, w domowym zaciszu

(Kliknij aby rozwinąć opinię)