Recenzja książki: Wszystkie zaułki przeszłości

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

Podróże w czasie fascynują ludzi od zawsze. Chyba najbardziej znanym tekstem kultury eksplorującym ten temat jest Wehikuł czasu Herberta George'a Wellsa. Wielu pisarzy, często inspirując się tym dziełem, stwarzało własne wizje przemieszczania się w czasie. Motyw ten wykorzystała także Katarzyna Rygiel w książce Wszystkie zaułki przeszłości będącej kontynuacją świetnie przyjętego Strażnika klejnotu. Kierując swoją publikację do młodych czytelników, autorka zabiera ich nie tylko w niesamowitą, pełną przygód wyprawę, ale też serwuje im rewelacyjną lekcję historii, jakiej nie doświadczymy w szkole.

Ulę i Felka, młodych nastolatków, czytelnicy mieli okazję poznać w książce Strażnik klejnotu. Przygody nie dobiegły jednak końca, bowiem para przyjaciół znowu przemieszcza się w czasie, a podróż opisana na stronach książki Wszystkie zaułki przeszłości wydaje się jeszcze bardziej spektakularna.

Tym razem impulsem do wyprawy okazał się... zaginiony fortepian Fryderyka Chopina. Zaintrygowany tym instrumentem Felek postanawia zbadać, co na przestrzeni lat stało się z fortepianem, kto był jego ostatnim właścicielem i czy instrument naprawdę został zniszczony w 1863 roku? Do podróży w czasie skłaniają chłopca dziwne wydarzenia w domu Madame Wokalizy, nauczycielki śpiewu Uli. Gdzie i „kiedy" tym razem trafią nastolatkowie? Czy zmienią przeszłość? Kogo spotkają na swojej drodze?

Wszystkie zaułki przeszłości to książka, która wypełniona jest historycznym ciekawostkami. Informacje te nie dotyczą tylko fortepianu Chopina, ale prezentują szerokie tło historyczne, obyczajowe i kulturowe XIX i XX wieku. Dzieci, wędrując śladami instrumentu, cofają się w najróżniejsze zakamarki przeszłości. Owszem, trafiają do drugiej połowy XIX wieku, do roku 1863, gdy fortepian Chopina miał ulec zniszczeniu, ale przenoszą się też do 1944 roku, gdy trwa powstanie warszawskie, a jeden z bohaterów książki odwiedza dwór króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Akcja rozgrywa się w kilku „czasoprzestrzeniach", a opisane wydarzenia mają – oczywiście – spory wpływ na to, jak ostatecznie będzie wyglądać przyszłość.

Z przeszłością nie ma żartów, o czym przekonuje nastolatków Syrena. Porządkowi temu przeciwstawia się jednak jej siostra Sawa, knująca spisek, w który chce wciągnąć Ulę i Felka. Na stronach książki czytelnicy spotkają też zabawnego bazyliszka Bazylego i alchemika-latarnika Pistoriusa. Nie zabrakło także dziadka Felka, który w całej historii odegra niebagatelną rolę. Wszystkie te postaci czytelnicy mieli już okazję poznać w Strażniku klejnotu. Jednak ci, którzy przeoczyli tę lekturę, z przyjemnością i bez trudu odnajdą się w historii opowiedzianej we Wszystkich zaułkach przeszłości.

Czytaj również: Katarzyna Rygiel – cytaty

Książka Katarzyny Rygiel to świetna propozycja dla nastoletnich czytelników. To z jednej strony pełna zwrotów akcji, dynamiczna i zaskakująca powieść przygodowa, ale z drugiej: solidna dawka historii. Umiejętne połączenie tych elementów, zrównoważenie ich, podanie w interesującej formie sprawia, że czytelnik podświadomie połyka wiedzę historyczną, zapamiętuje fakty czy daty, które tak trudno wkuwa się na lekcjach historii. Katarzyna Rygiel prowadzi narrację, która nigdy nie nudzi, lecz intryguje i angażuje. Barwni,i nietuzinkowi bohaterowie sprawiają, że książka nie może się nie spodobać.

Wszystkie zaułki przeszłości kończą się rozwiązaniem intrygującej Felka zagadki, jednak czytelnik może odnieść wrażenie, że to jeszcze nie koniec przygód w czasie. I oby tak było – bo przecież jest jeszcze tyle do odkrycia!

Tagi: Proza (w tym literatura faktu) dla dzieci i młodzieży