Recenzja książki: Sztuka portretu. Podręcznik dla początkujących i średniozaawansowanych
Recenzuje: Justyna Gul
Obcowanie ze sztuką
Johann Wolfgang Goethe mówił, że nie tylko sztuka i wiedza, ale także cierpliwość musi być częścią dzieła. Bez cierpliwości i niestrudzonego powtarzania niemożliwe są efektywne ćwiczenia, zaś bez nich nawet największy talent może popaść w zapomnienie. Czas zatem odrzucić odwieczne dywagacje, czy lepiej być obdarzonym owym talentem, czy też pozostawać konsekwentnym w dążeniu do celu. Oczywiście, ideałem byłoby połączenie tych dwóch cech, ale często bywa to niemożliwe...
Czy każdy może zostać artystą? Jestem przekonana, że może nim zostać każdy, kto czuje pociąg do kreski, do tworzenia - i to niezależnie od opinii otoczenia. Historia zna wielu twórców, wielu geniuszy, którzy zyskali akceptację dopiero po śmierci, za życia zaś spotykali się z niezrozumieniem i wykluczeniem. Nie słuchaj zatem rad „życzliwych”, odrzuć swego wewnętrznego krytyka i zacznij tworzyć. Najlepiej portrety - i to z książką Sztuka portretu. Podręcznik dla początkujących i średnio zaawansowanych. Opublikowana nakładem wydawnictwa Bosz pozycja Izabeli Marcinek jest jedną z niewielu publikacji na rynku, pozwalających skrępowania odkrywać i rozwijać swój talent plastyczny. Albo po prostu dobrze się bawić.
Intencją autorki było przekazanie solidnej wiedzy na temat polskiej szkoły rysunku i malarstwa. Składająca się z czterech części pozycja krok po kroku wprowadza czytelników w artystyczny świat, zapoznając z istotnymi szczegółami i technikami, a także zachęcając do aktywności twórczej.
Pierwsza część została poświęcona sztuce portretu – poznajemy zatem definicję portretu, jego rodzaje, a także najważniejsze cechy dobrego portretu. Autorka kreśli również historię portretu, bez której pełne zrozumienie wykonanych i oglądanych dzieł byłoby pobieżne, niepełne. W części drugiej Marcinek przybliża techniczną stronę rysunku i malarstwa, omawiając warsztat rysunkowy, technikę pasteli, technikę malarską, akrylową, akwareli, gwaszu czy tempery, a także wskazując niezbędne materiały i wyposażenie. Prezentując techniki malarskie, autorka nie mogła nie wspomnieć również o sposobach malowania – o technice impastu, szybkim malowaniu warstwą kryjącej farby (alla prima), malowaniu za pomocą pędzla mocno rozcieńczoną farbą (mokre w mokrym), lawowaniu i laserunku.
Trzecia część obejmuje teorię komponowania obrazu, a także najważniejsze zagadnienia dotyczące wykonywania portretu, zaś czwarta jest częścią typowo praktyczną. Możemy tu śledzić kolejne fazy powstawania portretu i, powtarzając za malarką, ćwiczyć się w tej sztuce. Autorka stopniuje trudność wykonania portretu w różnych technikach, co pozwala czytelnikowi na dostosowanie tempa pracy oraz stopnia zaawansowania zadań do posiadanych umiejętności.
Nie jest to publikacja, którą należy pochłaniać „od deski do deski” – proponowałabym raczej jej stopniowe oswajanie i – bezwarunkowo – zachowanie kolejności rozdziałów podczas lektury. Autorka traktuje bowiem kolejne części książki jak lekcje, warto zatem dostosować się do jej koncepcji, bowiem w ten sposób, na podbudowie poprzednich rozdziałów, osadzone zostały kolejne treści, coraz głębiej wprowadzające czytelników w temat. Kiedy przejdziemy do części praktycznej, wówczas bez skrępowania można powracać do lektury rozdziałów wcześniejszych, sięgając po instrukcje dotyczące techniki czy perspektywy.
Książka Sztuka portretu. Podręcznik dla początkujących i średnio zaawansowanych została starannie wydana, a już samo obcowanie z nią uskrzydla i uszlachetnia. Warto podkreślić, że prezentowane na stronach książki portrety i szkice, na podstawie których zgłębiamy wiedzę, są dziełami wykonanymi przez Izabelę Marcinek w najbardziej popularnych technikach. Te wspaniałe portrety napełniają nadzieją, że i my kiedyś będziemy w stanie stworzyć podobne prace w taki sposób, by nie były one płaskimi rysunkami, lecz portretami, z których bije życie i emocje. Podręcznik ten odsłonić może przed czytelnikami nieco tajemnic warsztatu, zaś ćwiczenia, do których nakłania autorka, będą zaledwie początkiem przygody ze sztuką portretu. Co więcej, książkę można wykorzystać nie tylko w domowym zaciszu, oddając się tworzeniu i rozwijając swoją pasję. Warto zdobytą wiedzą się dzielić, zatem książka Marcinek może stać się również pomocą dydaktyczną, inspiracją dla nauczycieli i podpowiedzią dla zainteresowanych sztuką uczniów.
