Recenzja książki: Śnieżka musi umrzeć

Recenzuje: Justyna Gul

Anatomia zbrodni

Zmiana losu choćby jednego człowieka może zniszczyć świat – pisał Terry Prachett, nie spodziewając się nawet, jak dobrze stwierdzenie to odzwierciedla spiralę przestępstw i agresji. Niekiedy bowiem wystarczy jedna zła myśl, jeden nieostrożny ruch, by zniszczyć życie nie tylko jedneego człowieka, ale wszystkich osób ze swojego otoczenia. Jakakolwiek próba ukrycia swojej winy sprowadza nieszczęście, zaś wyrzuty sumienia (o ile występują), to najmniejszy problem, z jakim zmagać się musi sprawca.

Jak to jest: żyć ze świadomością, że prawda może wyjść na jaw w każdym momencie? Jak to jest: żyć ze świadomością, że za popełnione zbrodnie ktoś inny poniósł karę? Jak to jest: żyć ze świadomością, że wzbudziło się falę przemocy, że sąsiad powinien obawiać się sąsiada, że całe nasze życie, zbudowane na kłamstwie, może runąć niczym domek z kart? Na te pytania mogą odpowiedzieć mieszkańcy idyllicznej wioski Altenhain, gdzie rozgrywa się akcja doskonałej powieści kryminalnej Śnieżka musi umrzeć. Opublikowana nakładem wydawnictwa Media Rodzina książka to kolejna już pozycja w serii Gorzka Czekolada, kolejna również pozycja w dorobku autorki, Nele Neuhaus. Kryminały z parą policjantów Pią Kirchhoff i Olierem von Bodenstein zapewniły jej wierność miłośników gatunku poza granicami kraju, teraz zaś sprawne pióro Neuhaus ma szansę podbić serca polskich czytelników.

Znajdujemy się w Altenhain w chwili, kiedy po dziesięcioletnim pobycie w więzieniu wychodzi na wolność Tobias Sartorius, skazany za zabójstwo dwóch nastolatek. Laura Wagner i Stefanie Schneeberger zniknęły bez śladu w nocy z 6 na 7 września 1997 roku podczas trwającego w wiosce festynu. Chłopak, przed którym otwierały się wspaniałe perspektywy, zaś drzwi uczelni medycznych stały przed nim otworem, został oskarżony w procesie poszlakowym, bowiem ciał ofiar nigdy nie odnaleziono. Uporczywe milczenie Tobiasa na temat minionych wydarzeń i zeznania sąsiadów, potwierdzające obecność koleżanek w domu chłopaka wystarczyły, by wydać wyrok na nastolatka, zaś jego rodzinę skazać na społeczny ostracyzm.

Okazuje się, że lata spędzone w więzieniu nie zmniejszyły nienawiści mieszkańców Altenhain do Tobiasa. Fatalna kondycja jego ojca i rodzinnego domu sprawiły, że chłopak – mimo wcześniejszych planów natychmiastowego opuszczenia wioski – decyduje się pozostać. Nie spodziewa się jednak, że decyzja ta nie tylko stanie się iskrą, która wznieci ogromny pożar, ale też narazi na niebezpieczeństwo postronne osoby. Okazuje się bowiem, że śledztwo prowadzone wiele lat temu było przykładem niekompetencji policji, zaś zwłoki odnalezione w zbiorniku starego hangaru sprawiają, że odżywają nie tylko wspomnienia, ale i strach przed prawdą.

Zabójstwo nastolatek sprzed lat staje się ponownie tematem dyskusji i analizy, zaś tajemniczy wypadek matki Tobiasa zwraca uwagę komisarz Kirchhoff z policji kryminalnej. Czy to możliwe, że upadek kobiety z mostu ma coś wspólnego z wydarzeniami sprzed lat? Co tak naprawdę wydarzyło się w Altenhain i jaki sekret kryje wioska? Czy przełamanie zmowy milczenia rzuci na sprawę nowe światło? I - najważniejsze – jak mieszkańcy przyjmą Tobiasa, szczególnie, że po jego powrocie w tajemniczych okolicznościach ginie kolejna nastolatka?

Śnieżka musi umrzeć to nie tylko pasjonujący kryminał, ale też doskonała powieść psychologiczna, która ukazuje pełne spektrum ludzkich zachowań i charakterów. Zbiorowa odpowiedzialność, zbiorowa wina i postępowanie jednostek, które nie wytrzymują presji – jesteśmy świadkami wstrząsających wydarzeń, których korzenie sięgają daleko w przeszłość i których przyczyn należy doszukiwać się w chciwości i strachu przed odrzuceniem.

Nele Neuhaus przekonuje, że zmysł obserwacji i talent pisarski mogą iść z sobą w parze, zaś kompozycję powieści i umiejętność prowadzenia wielowątkowej akcji autorka wyniosła do rangi sztuki. Podczas lektury czujemy się bezpośrednimi świadkami wydarzeń, bowiem plastyczność opisów pozwala bez trudu przenieść się do uroczego miasteczka, kryjącego mroczne tajemnice, zaś rosnące napięcie i fałszywe tropy wzbudzają szeroką gamę emocji – od odrazy, przez niepewność, po strach. Autorka bezceremonialnie obchodzi się ze swoimi bohaterami, obnażając najbardziej wstydliwe sekrety i podłe uczynki, które złożyły się na tragedię Tobiasa. To sprawia, że z czystym sumieniem (ludzie z Altenhain z pewnością nie znają tego określenia) można uznać powieść za jeden najlepszych kryminałów, jakie w ostatnim czasie ukazały się na polskim rynku księgarskim. Za kryminał godny chociażby Stiega Larssona!