Recenzja książki: Ślimaki z ogródka

Recenzuje: mrowka

W epilogu do „Przyjaciół”, swojej debiutanckiej powieści, Marta Madera umieściła rejestr wydarzeń z przyszłości książkowych bohaterów. W telegraficznym skrócie streściła mnóstwo ważnych (i mniej ważnych) historii, plotek i nadziei, zakończonych optymistycznym stwierdzeniem, że życie jest piękne bez żadnych zastrzeżeń. I po niespełna roku od wydania „Przyjaciół” Marta Madera proponuje czytelnikom kontynuację powieści. Wiele wątków z epilogu składa się na „Ślimaki z ogródka”. A poza nimi… Tym razem pojawiają się w powieści dwie narratorki – Marta, która dała się już poznać jako autorka z „Przyjaciół” i Dominika – samotna matka, wychowująca malutkiego Marcelka, zagubiona i niepewna. Opowieści Marty są pełne anegdot, żartów i humoru. To po prostu kontynuacja pierwszej książki. Uzupełniona o relacje z kasowania starych smsów (przy jednoczesnym wyjaśnianiu ich genezy, daje to niezwykle zabawny efekt). Pomysły córek, relacje przyjaciół, dialogi bywalców Smutnego Banasia i mnóstwo ciętych, dowcipnych komentarzy do codzienności, podkreślanie absurdów i wyłapywanie nonsensów – to wszystko tworzy relację Marty. Która zaszła w ciążę, zaczęła wreszcie szósty rok studiów i już wkrótce zostanie lekarzem. Także w życiu przyjaciół Marty zachodzą spore zmiany – bliscy rozjeżdżają się po świecie z różnych powodów, nie słabną jednak więzi między nimi: chociaż wielu bohaterów „Przyjaciół” nie ma już w kraju, Marta zawsze może liczyć na ich pomoc, pamięć i życzliwość. Marta – alter ego autorki – drwi sobie z szumu medialnego wokół debiutanckiej powieści. Znajdziemy więc w „Ślimakach” żarty z dziennikarzy, pozorowane wywiady i motyw przeobrażenia się cichej i skromnej autorki w zwierzę medialne. „Co powiedzieli moi przyjaciele na książkę? Bardzo różne rzeczy: jeden się nadął i nie przyznaje się ani do mnie ani do swojego literackiego odpowiednika, drugi się nadął i ma pretensje, że nie wykorzystałam jego barwnego charakteru w większym stopniu, trzeci się ucieszył, że zaistniał w literaturze, i wszystkim odczytuje stosowne fragmenty, czwarty też w sumie się ucieszył, ale ukrywa moją książkę przed żoną”. Autoironiczne obserwacje, dystans do otaczającego świata i lekki styl – tym charakteryzują się opowieści Marty. Zupełnie inaczej wyglądają zapiski z pamiętnika Dominiki N. Dominika szuka szczęścia – wystawiona do wiatru przez ojca Marcelka wraca do rodziców. Nie umie się porozumieć z matką – zanim jej się to uda, podejmie jeszcze wiele błędnych decyzji, wiele razy pokłóci się z rodzicielką. Dominika wpada w ramiona kolejnych mężczyzn, nie wie, czego pragnie od życia i nie umie się pogodzić z faktem, że nie jest najważniejsza dla całego świata. Szarpie się i męczy, próbując zrozumieć siebie – siłą rzeczy jej pamiętnik przepełniony jest nieco mniej humorystycznymi akcentami. Dominika stawia częściej na refleksję i komentarze do rzeczywistości, Marta – na komiczne strony życia. Oczywiście czasami obydwie narratorki zamieniają się rolami, Marta zastanawia się nad sobą i rzeczywistością, Dominika notuje jakąś zabawną scenkę. Obie panie poznają się i czasem podwójnymi relacjami rzucają nowe światło na problemy: komentarze „z zewnątrz” pozwalają stwarzać pozory obiektywności. Zmiany perspektywy umożliwiają też wychwycenie błędów w rozumowaniu bohaterek, udowadniają, że nie zawsze wszystko układa się idealnie. Ale „Ślimaki z ogródka” są przede wszystkim powieścią nasyconą optymizmem. Poza tym, że książka śmieszy, dodaje też otuchy. Marta Madera jak zwykle notuje mnóstwo zabawnych sytuacji, ironicznie je komentuje i nasyca nimi powieść. W „Przyjaciołach” stwierdzała, że smaczków z życia jej nie zabraknie. W „Ślimakach” udowodniła, że to prawda. Pozostaje mieć nadzieję, że jeszcze długo będzie bawić czytelniczki swoją prozą.