Recenzja książki: Przy mnie będziesz bezpieczna

Recenzuje: Justyna Gul

Oblicza bólu

Utrata dziecka jest największą tragedią, jaką może przynieść życie. I choć żałoba po odejściu z czasem mija, to tak naprawdę już do końca towarzyszy nam pustka w sercu. Często jednak jest tak, że śmierć może stać się początkiem innego życia, a raczej szansą na to, by inne życie mogło trwać. Przeszczep organów pozostaje wciąż tematem trudnym i bolesnym, dla wielu tematem tabu, ale warto pamiętać, że nasza decyzja może uratować komuś życie. Sprawić, że ktoś nie będzie cierpiał tak, jak cierpimy po stracie my…

Ze śmiercią dziecka i z trudną decyzją o oddaniu organów córki do przeszczepu musiała zmierzyć się Hannah Scott, jedna z bohaterek powieści obyczajowej Przy mnie będziesz bezpieczna. Książka Amy Hatvany, opublikowana nakładem wydawnictwa Świat Książki, to kolejna już pozycja z serii Leniwa Niedziela, poruszającej tematy ważne, często kontrowersyjne, zajmującej się tym, co niesie ze sobą życie. Nie inaczej jest i tym razem – Hatvany w swojej książce odnosi się nie tylko do kwestii straty i radzenia sobie z nią, ale też do problemu życia po transplantacji, trudności w adaptacji do nowego środowiska oraz przemocy w rodzinie. Przy mnie będziesz bezpieczna to pozycja dla tych czytelników, którzy oczekują od lektury czegoś więcej niż tylko rozrywki – ujęte w powieści problemy poruszają, skłaniają do przemyśleń, mam również nadzieję, że dodadzą odwagi tym kobietom, które wahają się przed odejściem od partnera, z różnych względów znosząc w milczeniu znęcanie się psychiczne i fizyczne.

Minął już rok od chwili śmierci córki Hannah w wypadku samochodowym. Kobieta zdecydowała się oddać organy Emily do transplantacji, jednak świadomość, że dzięki temu uratowała kilka istnień ludzkich, nie zmniejsza jej cierpienia. Aby poradzić sobie z życiem bez córki, aby zagłuszyć tę pustkę, rzuciła się w wir pracy – wraz ze swoją przyjaciółką i wspólniczką otwiera nowy salon fryzjerski, wprowadza się nawet do mieszkania nad nim, by nie przebywać w okolicy, w której doszło do tragedii. Zamknięta na nowe znajomości, nie potrafi wrócić do normalnego życia. Każdy śmiech dziecka rani ją boleśnie, nie wyobraża sobie również stworzenia związku z mężczyzną, wciąż rozpamiętując zdradę byłego partnera. Wszystko zmienia się, kiedy przypadkowo poznaje rodzinę Bellów.

Piętnastoletnia Maddie zjawia się wraz z matką w salonie fryzjerskim Hannah w ciężkim stanie – dziewczynka ma problemy z adaptacją do nowego środowiska, bowiem ze względu na swój stan zdrowia przez większość życia uczyła się w domu pod opieką nauczycieli. Okazuje się, że cierpiała na rzadki przypadek autoimmunologicznego zapalenia wątroby typu 2 i dopiero rok temu zyskała szansę na nowe życie. Będąc już niemal w stanie agonalnym, doświadczyła cudu – znaleziono wątrobę, która z uwagi na zgodność tkankową doskonale nadawała się do przeszczepu. Wątrobę Emily…

Pomimo przeszczepu życie Maddie wciąż wiąże się z licznymi ograniczeniami, bowiem musi ona przyjmować leki ograniczające ryzyko odrzucenia wątroby, jej ciało szpeci również olbrzymia blizna po operacji. Dziewczynka ma problemy z samooceną oraz z kontaktami z otoczeniem, a na dodatek od lat jest światkiem przemocy domowej, choć ze strachu nigdy nie porusza tego tematu z matką. To sprawia, że woli uciekać do wirtualnego świata, kradnąc tożsamości czy wymyślając nową osobowość, zwaną Sierry. Dopiero znajomość z Hannah, pojawienie się w jej życiu Noaha, a także eskalacja przemocy przerywa tę zmowę milczenia. Dziewczyna robi to, czego unika jej matka – nie tylko mówi chłopakowi o sytuacji w domu, ale i szuka pomocy w Internecie, zdając sobie jednocześnie sprawę z tego, że trudno jest przerwać spiralę agresji.

Ojciec Maddie jest bowiem szanowanym biznesmenem, przykładnym mężem i ojcem - a przynajmniej takie pozory sprawia. W rzeczywistości jednak jest mistrzem w poniżaniu i znęcaniu się nad żoną. Doskonale wie, że ma nad Olivią przewagę – po ślubie kobieta zrezygnowała z pracy, a teraz bez źródła dochodu i bez wykształcenia przegrałaby sprawę w sądzie o opiekę nad córką. Decyzja o tkwieniu u boku męża podyktowana jest nie tylko strachem przed odejściem i stanowieniem czoła rzeczywistości czy przed utratą wysokiej pozycji społecznej, ale też obawą przed utratą córki. Nadchodzące wydarzenia pokażą jednak, że każdy dzień, każdy tydzień pozostawania u boku męża-kata, zwiększa zagrożenie. Czy Olivia zdąży odejść, zanim mąż w końcu ją zabije? Zanim w napadzie wściekłości zastosuje przemoc wobec córki? Czy Hannah znajdzie w sobie odwagę, by zdradzić tożsamość zmarłej córki i wspomnieć o przeszczepie jej organów?

Na te wszystkie pytania znaleźć można odpowiedź w powieści Amy Hatvany Przy mnie będziesz bezpieczna, doskonale wpisującej się w tematykę serii wydawniczej. Autorka porusza tematy, które zazwyczaj pozostają zamknięte w czterech ścianach, są bowiem zbyt bolesne bądź też wstydliwe, by omawiać je w szerszym gronie. Takie podejście jednak sprawia, że każdego dnia setki kobiet znoszą w milczeniu tyranię męża, setki kobiet są obrażane, wyśmiewane bądź też katowane. Cierpią w milczeniu, wstydząc się swojej sytuacji, ale też bojąc się szukać pomocy. Są przekonane, że same sobie nie poradzą, że mąż w każdej chwili może odebrać im dziecko bądź też wmawiają sobie, że tkwią u boku tyrana dla dobra syna lub córki. Autorka pokazuje, do czego może ten strach prowadzić, doskonale oddaje również cały proces eskalacji przemocy. Już sam wątek znęcania się psychicznego i fizycznego jest trudny i bolesny również dla czytelnika, ale autorka zdecydowała się jeszcze na poruszenie kwestii bólu po stracie dziecka oraz przeszczepu narządów. Wyważone proporcje pomiędzy tymi tematami sprawiają, że wszystkie historie przenikają się, uzupełniając wzajemnie, tworząc spójną całość. Całość bulwersującą i emocjonalną – jak to zwykle w przypadku serii Leniwa niedziela bywa, ale ważną i godną nie tylko lektury, ale też jej omawiania na forum publicznym.