Recenzja książki: Jak czytać OSHO

Recenzuje: Justyna Gul

Istnienie z Osho

Osho, a właściwie Rajneesh Chandra Mohan Jain, był współczesnym hinduskim guru, duchowym mistrzem. Przez przeciwników i dziennikarzy określany mianem największego duchowego terrorysty czy wywrotowego sekciarza, stał się inspiratorem ruchu religijnego Neo-Sannyas. Zwolennicy widzieli w nim natomiast nauczyciela, przewodnika, któremu udało się pogodzić mądrość starożytnych Indii ze współczesnymi naukami, m.in. psychoterapią. Jego poglądy na temat miłości, religii czy rozwoju mogły się wydawać kontrowersyjne na tle innych, równolegle funkcjonujących, ale wizja świata i ludzi trafiała i trafia do wielu.

Wielogodzinne przemówienia wygłaszane przez tego erudytę przyciągały tłumy, a słuchacze szybko zaczęli utrwalać słowa płynące z ust Osho. Propagując ideę miłości, zmiany materialnego podejścia do rzeczywistości (choć w jego mniemaniu bogactwo nie jest przeszkodą dla duchowego rozwoju), guru stawiał na medytację, odżegnując się przy tym od wskazania konkretnej religii godnej wyznawania.

Jego nauki zostały spisane z taśm, na których rejestrowano przemówienia, i opublikowane w wielu tomach i przekładach. Dało to sposobność poznania mistrza i analizy jego nauk ludziom na całym świecie. Jednak komentarze wygłaszane do świętych pism, trudne tematy dotyczące relacji emocjonalnych czy różnych aspektów życia w społeczeństwie, a także zjawiska ezoteryczne, często omawiane na spotkaniach, mogą wydawać się czytelnikom z Zachodu niezrozumiałe, łatwo też zmienić ich znaczenie czy kontekst. Dlatego też Tom Berg podjął się trudnego zadania wprowadzenia czytelnika w świat Osho, a także podsumowania jego dorobku.

Książka Jak czytać Osho, opublikowana nakładem Wydawnictwa KOS, to nie tylko zaproszenie do lektury tekstów tego niezwykłego mówcy, ale także próba wyjaśnienia jego fenomenu. Tym samym jest to pozycja dla wszystkich osób zainteresowanych rozwojem duchowym, dla studentów religioznawstwa czy filozofii, ale także dla potrzebujących, którzy w jego słowach szukają wsparcia czy sensu zycia.

Publikacja jest podzielona na dwie części, z których pierwsza traktuje o zjawiskach takich jak: pozaczas, rozwój technologiczny XX wieku, pociągający za sobą rozwój jednostki, medytacja czy fragmentacja. Autor, w ślad za Osho, podkreśla, jak ważne, ale też jak trudne jest trwanie w teraźniejszości, bycie „tu i teraz”, pisze również o roli medytacji, szczególnie jako leku na choroby cywilizacyjne.

Cześć druga to biografia Osho oraz krótki przegląd najważniejszych jego teorii i najczęściej poruszanych tematów. Dowiemy się, jak daleką drogę przebył mistrz z małej wioski Kuchwada w środkowych Indiach, poznamy czynniki, które prawdopodobnie zadecydowały o jego prześladowaniu i napiętnowaniu przez władze oraz zachodnie media, a także zaczerpniemy nieco mądrości z głoszonych przez niego nauk.

Publikacja Toma Berga to świetna propozycja dla wszystkich osób, zainteresowanych naukami Osho. Autor wyjaśnia wiele niezrozumiałych dotąd kwestii, prezentuje też szerszy kontekst wygłaszanych przez Osho przemówień. Autor nie waha się również przywoływać tematów kontrowersyjnych - podobnie zresztą, jak czynił to Osho, zwracając choćby uwagę na brak konsekwencji ruchu wspierającego Mahatmę Gandhiego. Prosta forma książki i piękny, choć pozbawiony ozdobników język, czyni tekst zrozumiałym nawet dla osób, które nigdy nie zetknęły się z naukami tego duchowego przewodnika. Być może właśnie teraz przebudzą się, doznają oświecenia bądź negować będą słuszność poglądów mistrza, ale odrzucenie to będzie wynikało nie z ignorancji czy niewiedzy, ale z odmiennych poglądów i własnej obserwacji świata. Dokładnie tak, jak chciałby Osho.